Masterstudenten tellen personages in Nederlandstalige romans

Studenten van de onderzoeksmaster Nederlandse Letterkunde aan Universiteit Utrecht zijn een crowdsourced database gestart om de diversiteit van personages in Nederlandstalige romans vanaf 1945 in kaart te brengen. En iedereen kan meedoen.

Zijn er grote verschillen tussen personages in de Nederlandse literatuur? Zouden alle soorten lezers in de Nederlandse samenleving zich kunnen identificeren met deze personages? Het waren vragen die studenten van de onderzoeksmaster Nederlandse Letterkunde in eerder onderzoek al aan de kaak stelden. Nu, met behulp van een groter corpus, volgt er een nieuw onderzoek waaraan iedere lezer mee kan doen.

Literaire volkstelling

Onder begeleiding van dr. Saskia Pieterse deden Lucas van der Deijl, Roel Smeets en Marion Prinse al eerder onderzoek naar de personages van boeken die op de groslijst van de Libris Literatuurprijs 2013 stonden. ‘Het moest een soort volkstelling worden zoals het CBS uitvoert, maar dan van personages,’ vertellen de studenten op hun blog. Voor het onderzoek naar de groslijst hebben ze alle personages geclassificeerd volgens bepaalde categorieën zoals ‘geslacht’, ‘leeftijd’, ‘opleidingsniveau’, ‘beroep’, ’woonplaats’ en ‘herkomst’. 

Het doel was een fictieve samenleving in kaart te brengen, bestaande uit de personages die in de boeken voorkomen. Uit dit onderzoek blijkt onder andere dat niet-westerse personages vaker een bijrol kregen in het verhaal en vaker laagopgeleid zijn in vergelijking met de westerse personages, die vaker een hoofdpersonage of een vertellend personage zijn. Ook blijkt in deze boeken 'prostituee' het meest voorkomende beroep te zijn onder werkende vrouwen.

Doe mee!

Met de Personagebank willen de studenten een vergelijkbaar onderzoek doen, maar nu met een grotere hoeveelheid data om de ‘betrouwbaarheid’ van de eerdere resultaten vast te stellen. Uiteindelijk hopen ze daarmee antwoord te kunnen geven op de vragen: ‘Hoe divers is de Nederlandstalige roman?’ en ‘Welk type lezers wordt niet aangesproken door de literatuur?’

In het onderzoek wordt lezers om informatie gevraagd over de eigenschappen van de personages uit de romans die ze gelezen hebben. Alle informatie over de personageverhoudingen wordt op het blog up-to-date-gehouden en bijgewerkt, zodat de resultaten zichtbaar zijn voor iedereen.

Iedereen kan meedoen aan het onderzoek via deze link. Alle romans in alle genres zijn welkom in het onderzoek, een thriller dus ook. De enige voorwaarde is dat het een oorspronkelijk in het Nederlands geschreven roman is van na 1945.

Bron: de Personagebank