De rol van taal in politiek

Taal is één van de belangrijkste instrumenten van politici tijdens het voeren van campagne. Met weluitgedachte formuleringen en woordgeknutsel beïnvloeden ze hoe het volk over een bepaald onderwerp denkt. Daarnaast is de taal van politici ook een veelbesproken onderwerpen: mag een politicus bijvoorbeeld ‘Pleur op!’ zeggen?

Een intrigerend thema, politiek in taal. We verzamelden een reeks interessante en grappige actuele artikelen over dit onderwerp.

De taal van politici

Soms gaat het er flink hard aan toe bij debatten. Van ‘pleur op’ tot ‘miezerig mannetje’: beleefd blijven politici lang niet altijd. Maar wat bereiken ze nou met grove taal? Volgens dit artikel werkt grove taal juist averechts.
Over de taal van Geert Wilders verscheen zelfs een boek: De woorden van Wilders & hoe ze werken van Jan Kuitenbouwer. Met creaties als ‘subsidieslurper’ en ‘kopvoddentaks’ wordt hij soms wel een woordtovenaar genoemd. Wat is het geheim achter zijn taalgebruik?
Een interessante column over de taal van politici vind je bij NRC.

Een veel gezien trucje bij politici is het gebruiken van passieve zinnen. Dit kan vervelende informatie afzwakken of minder erg laten lijken. Dit artikel van The Washington Post analyseert het taalgebruik van Amerikaanse politici als Donald Trump en Hillary Clinton. ‘Een man is neergeschoten bij een politieincident’ klinkt al een stuk anders dan ‘De politie heeft een man neergeschoten’.

Duidelijk of niet?

De Jargonbrigade reikt jaarlijks de Zwetsprijs en de Klaretaalprijs uit aan Nederlandse Tweede Kamerleden die de meeste wartaal uitslaan of juist het duidelijkst spreken. Winnaars van de Zwetsprijs zijn onder andere Halbe Zijlstra (2013,2014 én 2015), Sybrand Buma (2011) en Stef Blok (2010). De Klaretaalprijs ging vaak naar Alexander Pechtold (2011, 2012 en 2014) en ging in 2015 naar Geert Wilders en Jesse Klaver.

Slogans

Het is algemeen bekend dat politieke partijen tijdens hun campagne een hoop beloven dat ze niet kunnen waarmaken. Daarom bedacht de Gladiool een reeks slogans die (op satirische wijze) duidelijk maken waar de partijen écht voor staan.

Enkele jaren geleden organiseerde het Genootschap voor Reclame een enquête over de beste politieke slogan allertijden. Bovenaan eindigde ‘At your service’ van Pim Fortuyn. Welke slogans nog meer de lijst haalden, lees je hier.