De gereedschapskist van de schrijver: conflict

In dit deel van De gereedschapskist van de schrijver behandelen we het conflict, een essentieel maar lastig onderdeel van ieder verhaal.

Elk verhaal heeft een conflict, een tegenwerking of tegenslag waar een personage op reageert en mee om moet gaan. Dit kan zowel een intern als extern conflict zijn. Bij interne conflicten gaat het vaak om gevoelens: angst, schuldgevoel, twijfel, onzekerheid, dat soort dingen. Iets waar de hoofdpersoon mee te maken krijgt en wat hem triggert om de dingen te doen die hij doet in het verhaal. Een extern conflict kan van alles zijn, iets vanuit de buitenwereld dat je personage uit balans brengt. Een oude bekende tegen het lijf lopen, het overlijden van een familielid, een lastige relatie, een ontvoering: alle externe opschuddingen die zorgen dat je verhaal zich ontwikkelt.

Een realistisch conflict

Personages die op een dag besluiten totaal af te wijken van hun dagelijkse patroon, zijn niet geloofwaardig. Dit kan in het echt natuurlijk ook voorkomen (of kan zelfs waar gebeurd zijn), maar mensen zullen het in een boek als ongeloofwaardig bestempelen. Lezers willen zien wat het conflict is, wat de aanleiding ervan is en wat voor effect dat heeft op het hoofdpersonage. Soms wordt de aanleiding pas verderop in het verhaal duidelijk, of moeten de lezers het bij elkaar puzzelen. Lezers willen moeite doen om het conflict te begrijpen.

Koppel conflict aan personageontwikkeling

Het conflict van een verhaal is de bron van spanning. Je brengt die spanning echter moeilijk over als het hoofdpersonage niet op emotioneel verbonden is aan dat conflict. Is het onderzoek naar een moord hét conflict in jouw verhaal, maar is het hoofdpersonage op geen enkel vlak verbonden aan de moordzaak? Dan gaat de lezer zich niet vinden in het personage. Oftewel: het personage moet persoonlijk aangesproken worden door dit conflict om herkenning bij de lezer te creëren.  Meer lees je in dit artikel: Vier tips voor de karakterontwikkeling van jouw personage

Op het Schrijven Online-forum wordt uitgebreid gediscussieerd over wat nou precies de definitie is van het conflict (schrijvers blijken hier heel verschillend over te denken) en of elk verhaal echt een conflict nodig heeft.

Wil je meer lezen over conflicten? Frans Stüger schreef het boek Personages, conflict, perspectief.  Hierin vertelt Stüger hoe je personages vindt voor je verhalen, romans, films, strips en toneelstukken. Aan welke eisen moeten ze voldoen om ze echte literaire personages te laten worden? Waarom is het conflict zo belangrijk? En wat voor invloed heeft het perspectief op je vertelling? Stüger: ‘Hoe beter je deze specifieke vaardigheden van het schrijverschap beheerst, hoe meer vrijheid je hebt om het verhaal te schrijven dat je voor ogen staat; niet gehinderd door gebrek aan techniek’.

Bronnen: Schrijven Online, Korte Verhalen Schrijven