De Boekenkrant tipt: Reis door de literatuur

De Boekenkrant maakt u elke maand wegwijs door het overweldigende aanbod van nieuwe boeken. Dit keer lichten wij voor u drie bijzondere reisboeken uit, waarmee u alvast inspiratie op kunt doen voor uw volgende vakantie. Met deze boeken verkent u het ene moment de Rocky Mountains en even later de Texelse duinen.

Met 50 euro de wereld rond

Na zijn eindexamen besloot de Duitse Christopher Schacht dat hij, in tegenstelling tot leeftijdsgenoten, geen zin had om na de zomer weer in de schoolbankjes te zitten. Hij wilde meer van de wereld zien en gewapend met een basisuitrusting formuleerde hij zijn reisplan: ‘Het was mijn plan om geen plan te hebben. Gewoon eropuit gaan en wel zien waar het leven me zou brengen. Als het me ergens zou bevallen, dan zou ik blijven zolang ik wilde, en ik zou weer verder trekken wanneer ik daaraan toe was. Geen planning, geen vastgelegd einddoel. Compleet het tegenovergestelde van het leven dat ik tot nu toe had gehad. Gewoon, vrijheid!’

Pas vier jaar later zette hij weer voet op Duitse bodem. In Met 50 euro de wereld rond neemt hij je mee op zijn omzwervingen: via Europa naar Zuid-Amerika en van de Pacific tot in Azië. Zoals de titel doet vermoeden heeft Schacht een beperkt budget, waardoor hij al bij zijn eerste stop in Amsterdam aan de slag gaat als party-tourgids. Dit streven om in zijn eigen onderhoud te voorzien, levert hem onder andere een baantje in de goudwinning in Venezuela op, maar hij gaat ook aan de slag als kok op een luxejacht met bestemming Panama.

Met zijn open blik legt Schacht makkelijk contact met mede-toeristen en de lokale bevolking. Hij beleeft fantastische avonturen, maar zijn onbevangenheid, waardoor hij onder andere overnacht bij een van de grootste drugsbaronnen van Guyana, zal veel ouders met reislustige kinderen schrik aanjagen. ‘Ik wil liever doodgaan terwijl ik iets onderneem waar mijn hart ligt, dan dat ik over vijftien jaar achter een bureau zit en mezelf beklaag met: “Had ik toen maar…’ weerlegt Schacht zelf deze angst. Zijn verhaal is daarom vooral een goed cadeau voor iedereen die de wereld met een open blik tegemoet treedt, of als je op zoek bent naar een exotische vakantiebestemming. De foto’s in het boek zijn namelijk jaloersmakend!    

Het wonder van Iowa

Wie met enige regelmaat gaat kamperen, herkent vast de inpakstress en de niet-te-vergetenlijst met daarop items als ‘minigasstel’, ‘waslijn’ en ‘campingbestek’. Voor reisjournalist en de schrijver van Het wonder van Iowa Bas van Oort en zijn reisgenoot Lowie komt daar nog een extra stressfactor bij, want het duo waagt zich aan een reis door Amerika, van kust tot kust, per fiets. Een heroïsch avontuur dat zo’n tweeëneenhalve maand duurt, zich uitstrekt van Washington, via Chicago, de eindeloze vlaktes van de staat Iowa, via de Rocky Mountains tot Seattle, en daarmee ruim vijfduizend kilometer lang is.

De kaart voor in het boek geeft in één oogopslag een goed beeld van de bijzondere reis die het tweetal ondernam, maar ook gelijk de grote uitdagingen waarvoor ze onderweg komen te staan. Om de ontdekking dat je ruim twaalf kilo bagage te veel meesleept en je niets aan een boomtent hebt als er in de omgeving geen boom te ontdekken is, valt nog te lachen. Serieuzer wordt het als een hongerklop, zonnesteek en andere wielerongemakken zich voordoen. Tegelijkertijd zijn het juist deze problemen die de ongelooflijke reis menselijk en onvergetelijk maken. Oplossingen komen vaak uit onverwachte hoek en zijn bovenal te danken aan de gastvrijheid van de Amerikanen. Met liefde delen zij niet alleen hun huis en auto met de Nederlandse fietsers, maar met bescheiden trots ook hun levensverhalen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de verschillende hoofdstukken van het boek naar hen zijn vernoemd, ‘omdat je na een paar minuten praten soms al geen vreemde meer bent’.

Het wonder van Iowa schetst aan de hand van deze bijzondere ontmoetingen een verrassend positief beeld van een land dat de laatste jaren zo negatief in nieuws is geweest. Het medeleven met de wekelijkse fietsinzinkingen van Van Oort, maakt dan ook al gauw plaats voor een voorzichtig enthousiasme eenzelfde, groots avontuur aan te gaan.

Eiland in de nevel

Bij toeval kreeg auteur Lodewijk Dros een manuscript van Pieter Kikkert (1775-1855) onder ogen, waarin onder andere een verslag van zijn wandeltocht op het eiland Texel was opgenomen. Op het eerste gezicht niets bijzonders, maar na enig speurwerk bleek dit een van de eerste gedocumenteerde wandeltochten in Nederland te zijn. Als tiener ging Kikkert in 1791 op familiebezoek, waarbij hij een van de dagen gebruikte om een vijftig kilometer lange voettocht dwars over het eiland te maken. De jongeling was hierbij vooral verrukt van de ongerepte natuur: ‘Daar zat ik nu eenzaam geheel als van de gehele overige Waereld afgescheiden of, daarboven verheven, niets van de geheele aarde ziende dan het kleine zandheuveltje waarop ik gezeten was.’ 

De achttiende-eeuwse tekst is integraal overgenomen in Eiland in de nevel, maar dit beslaat slechts een klein deel van het boek. Drost heeft de tekst van Kikkert, die ook een begenadigd etser was, aangegrepen om zich te verdiepen in de tijdsperiode waarin de wandeling gemaakt is. Hij zoomt daarvoor in op het roemrijke geslacht waaruit de wandelaar afkomstig is, op de tijdgeest waarin de romantiek de bepalende kunstzinnige stroming was, maar het boek is vooral een lofzang op het Noord-Hollandse Waddeneiland. Volgens de auteur heeft Texel zijn huidige populariteit als toeristische trekpleister mede te danken aan de groeiende verbondenheid tussen mens en natuur, een idee dat sinds het einde van de achttiende eeuw steeds weer de kop opsteekt. Deze beleving is ook terug te zien in veranderingen die op dit moment op het eiland plaatsvinden, waarin natuurontwikkeling hoog in het vaandel staat.

Voor wie na de omzwervingen van Kikkert zin heeft om deze zomer zelf de wandelschoenen aan te trekken, is er goed nieuws. Achter in het boek is het ‘Texels Pieterspad’ opgenomen, een route die deels het pad van één van de eerste wandelaars in Nederland volgt.

Boekgegevens:

Christopher Schacht, Met 50 euro de wereld rond. Hoe ik alles verloor in Amsterdam, maar als rijk mens terugkwam, vertaling: Jaël Vuijk, Uitgeverij Plateau, 320 pagina’s (€ 19,99)

Bas van Oort, Het wonder van Iowa. Mijn eerste (en waarschijnlijk laatste) fietstocht door Amerika, Uitgeverij Prometheus, 256 pagina’s (€ 19,99)

Lodewijk Dros, Eiland in de nevel. Romantische omzwervingen van Pieter Kikkert, de eerste wandelaar op Texel in 1791, Uitgeverij Boom, 224 pagina’s (€ 22,50)

Tekst: Janneke Blok en Nicole van der Elst

Kijk voor meer informatie over de Boekenkrant op www.boekenkrant.com.