#550 De inkt-eter

Ik moet nog een zes woorden schrappen. En dat kan ook wel op bepaalde punten. Al leest het voor mij persoonlijk op dit moment goed en wacht ik liever eerst op feedback.

Zo maakte mamma altijd lieve vrolijke tekeningen op mijn dagelijkse banaan.

Er wordt vaak gezegd dat tekst strakker kan. Maar taal is toch van nature niet strak? Een Rembrandt of een van Gogh gebruiken ook grove pennenstreken. Het draait uiteindelijk om de impressie en niet om de strakheid van ieder woord.

Ik zou hier 'lieve vrolijke' kunnen schrappen. Maar ik vindt het fijn klinken en het heeft een accent  Wanneer die zin daardoor langer wordt dan is dat ook juist bewust.

Er zijn ook lijsten met verboden woorden (en die link is slechts een van de vele voorbeelden). 

In het hof van eden was er ook een verbod. Maar al die verboden woorden zie ik liever als accent-woorden. Uiteraard kun je niet overal accent en nadruk opleggen.Daarmee is het toch niet verboden? Hoe vertel je een liefdesverhaal zonder accent?

Ha Tinus,
Ik probeer later nog uitgebreider te reageren. Voor nu een kort bericht over wat me zo te binnen schiet bij je laatste reactie. Een tekst strakker maken kan, naast dat het de leesbaarheid verhoogt, er voor zorgen dat je binnen de woordlimiet blijft. 

Je schrijft:

Mijn ouders waren lieve schatten. Ze zijn altijd zorgzaam voor mij geweest. Maar ja, dat met die bananen…
Ouders denken vaak het goede te doen. Zo maakte mamma altijd lieve vrolijke tekeningen op mijn dagelijkse banaan. Fruit is immers toch goed voor kinderen, niet? Hoe kon zij nou weten dat die inkt in de banaan trekt?

Hoe je het in mijn ogen strakker zou kunnen maken: 

Je zou lieve, vrolijke kunnen samenvoegen in een woord als: schattig (iets wat schattig is, is meestal ook vrolijk) en bij de zin Fruit is immers toch goed voor kinderen, niet? zou je het woord: toch kunnen schrappen. 

Emmy, goede tips. Ik gebruik hier dubbele woorden zoals 'lieve vrolijke' en 'immers toch' en daarin kan ik wel snoeien. 

Is het in dit geval ook een leesbaarheid probleem of enkel een kwestie van de woordlimiet? Ik vind zelf dat dubbelop, en soort van pleonasme, wel fijn overkomen.

'lieve schatten' is nog een ander voorbeeld van overbodige woorden (als je puur aan de betekenis denkt en niet de stijl of leesritme) en twee woorden die ook met een enkel woord kunnen.

Dag Tinus,

Allemaal leuk en aardig, maar wat is de metafoor in dit verhaal?

Het is een allegorie van de taalverloedering. De inkt en de ouders die dat aan de hoofdpersoon voeden staat voor een opvoeding waarin boeken lezen met de paplepel wordt ingegoten. Helaas komt de hoofd persoon terecht in een digitale wereld waar het geschreven woord in een slechte staat verkeerd, en dat loopt slecht af voor Arnon. Met een beetje extra fantasie kun je ook bedenken dat het goed afliep met Arnon en heeft hij een wilde nacht beleefd.

Ik moet nu afbreken, er zijn twee kindjes die willen dat ik een boekje ga voorlezen.

Zie maar dat je ze niet opeet :)

Amusant, ik vind de vondst van de inkt op de banaan erg goed, en vind het erg leuk dat dit terugkomt in het einde, ik zit wat op mijn honger in het middenstuk, al komt dat misschien door de banaan ;)

GG

Je kunt de tekst strakker maken door dat wat geen verband heeft met de diepere laag erachter te schrappen. Want dat leidt allemaal teveel af, waardoor het zonder de uitleg niet duidelijk wordt. Zo zou je de tekeningen als avontuurlijk kunnen omschrijven om de lezer op het goede been te zetten.  

Wat inhoud betreft leek mij het toch al wel beknopt. Avontuurlijke tekeningen is voor mij verwarrend. Ik kan me niet voorstellen wat een avontuurlijke tekening op een banaan zou zijn en ik krijg er niet het beeld mee van van een moeder die bananen opvrolijkt met (kleine) tekeningen zodat de kinderen er meer van eten. Maar dat beeld is nu blijkbaar ook al niet duidelijk of afleidend?

Ha Tinus, de inkt op de banaan is weer terug, wat leuk! Ik voel mij al bijna een loedermoeder ;)

Ik vind de metafoor er moeilijk uit te halen tijdens het lezen. Ik begrijp wel waar je naartoe wil, maar tekeningen geven bij mij een andere associatie dan woorden/tekst. Ik denk dat daar bij mij de verwarring ontstaat. Wellicht dat je er een lieve boodschap van kan maken?

Dan over het 'strakker maken van taal': alles wat niet nodig is in de zin kan je weglaten of herformuleren. Kill your darlings. Voorbeeld hier:

Laatst kocht ik een iPad, en zat de hele avond en nacht op de bank gekluisterd. --> Laatst kocht ik een iPad en zat tot diep in de nacht aan de bank gekluisterd.

Je voorkomt hiermee een dubbeling van 'en' en je voegt avond en nacht samen, waardoor het 'strakker' leest.

Vraag jezelf bijv. af: heeft dit stukje dialoog een dialooglabel nodig of niet? Kan ik dit met minder woorden anders zeggen? Ik ben het met je eens dat je bewuste keuzes kunt maken voor bijv. 2 bijvoeglijk naamwoorden, maar laat dan iets anders weg. Zoals bijwoorden. Of zelfs lidwoorden. In een verhaal mag dat best en mag het grammaticaal gezien afwijken van de gangbare norm. Voorbeeld: Verlekkerd keek Liesje naar het vers uitgestalde fruit van de groenteman. Appels, peren, bananen. Ja, zelfs de sinaasappelen zagen er heerlijk uit, terwijl Liesje die echt walgelijk vindt smaken.

Daarbij helpt het als de taal zingt. Speel met de lengte en het ritme van de zinnen die je maakt. Wissel lange zinnen af met korte en ultra-korte zinnen. Een zin kan ook uit een woord bestaan of uit slechts twee woorden. Het zorgt er in ieder geval voor dat je tekst meer gaat leven.

Probeer daarnaast om zoveel mogelijk clichés te voorkomen. Als een zombie achter een scherm liggen is al veel gebruikt. Ik zou dan eerder kiezen voor erbij liggen als Frankenstein. Is net iets beeldender.

Ik zeg niet dat ik de wijsheid in pacht heb, ik heb dit ook maar uit een van de vele schrijf- en stijlboeken die ik gelezen heb.

Grappig dat je die avond en nacht eruitpakt. Dat was eerst alleen avond en om de een of andere reden heb ik dat verlengd om het duidelijker te maken (omdat die Arnon 3 uur s'nachts aankomt, dat stoorde mij met dat zijn in de avond op de bank zat). Ik ben het eens dat dat beter in een enkel woord kan. Avond is op zich al wel voldoende, maar de suggestie 'tot diep in de' vind ik wel mooier, ookal schiet ik daar niks mee op wat betreft wordcount.

Dat 'zombie' cliché is ben ik eens. Had ik niet aan gedacht. Jammer, ik vond het leuk vanwege de wending waarin ze als het ware letterlijk zombie wordt. Ik ga er denk ik 'hersenloos' van maken inplaats van Frankenstein.

Dialooglabels heb ik geloof maar één keer gebruikt bij de eerste zin. Het hoeft voor mij ook niet per se veel strakker. Ik vindt het krap genoeg. En ik zie ook wel veel plaatsen waar het krapper kan. Het is vooral dat ik me afvraag waar de tekst, zoals je mooi beschrijft, niet goed zingt.

De metafoor, ookal is het de opdracht, hoefde voor mij niet zo sterk te zijn. Is het storend als het mist? Nu zit je als lezer ernaar te zoeken omdat het de opdracht is. Maar het idee is dat een inkt-eter natuurlijk niet echt bestaat al staat het wel voor iets wat wel echt bestaat. Uiteraard moet de boodschap overkomen, maar ik wilde het niet zo overduidelijk beschreven hebben zodat de invulling eventueel ook grotendeels van de lezer kan komen. Wat ik misschien echter wel sterker zou moeten laten overkomen is dat die karige iPad maaltijd haar literair heeft verhongert en dat dat de trigger is voor haar heftige reactie op inkt.

Hoi Tinus, nee inderdaad, voor de word-count schiet je er niets mee op. Ik heb ook niet gezegd dat je tekst niet zingt, want dat doet het wel :) Ik reageerde voornamelijk op jouw eigen reactie, maar dat had ik er misschien bij moeten zetten. Ik was in de veronderstelling dat je zocht naar tips en voorbeelden. Ik wilde niet belerend overkomen.

Er wordt vaak gezegd dat tekst strakker kan. Maar taal is toch van nature niet strak? Een Rembrandt of een van Gogh gebruiken ook grove pennenstreken. Het draait uiteindelijk om de impressie en niet om de strakheid van ieder woord.

Taal is van nature niet strak, maar ook niet omslachtig. De cadans en woordkeuze en dus de strakheid bepaalt, in ieder geval voor mij, hoe iets leest en wat ik daarbij denk, voel. Al is de impressie nog zo goed.

Ik denk inderdaad als je de karige iPadmaaltijd verder uitwerkt dat de boodschap duidelijker overkomt.

Ik kan het misschien beter als volgt beschrijven:

Ik denk dat mijn tekst nog wel strakker moet, maar dat het daarentegen niet beter wordt als ik het strakker maak.

Wanneer ik ga gummen en veranderen, dan wordt de kliederboel niet beter. Ik moet leren om met enkele streken beter de juiste indruk te creëren.

----

Dan voor alle commentaren. Ik zit nu op 296 woorden en heb tegelijkertijd de boodschap wat sterker kunnen laten doorschemeren.

Je verhaal gelezen en een uitspraak van Stephen King lijkt op zijn plaats. Vaak kun je in eerste versie van een tekst zonder problemen 10% van de woorden schrappen.

Wanneer het 10% zou zijn, dan zou het niet zo slecht zijn. Het origineel had ook wel meer dan 10% boven de limiet, iets van 350 ongeveer. Toen ik er zelf doorheen was gegaan met schrappen waren het 318 woorden en na het plaatsen hier heb ik het nog tot 306 gebracht.

Hoi Tinus,

Leuk verhaal. 

Wat kleine tips: ik denk dat het duidelijker zou zijn als je van de Ipad een E-reader zou maken. Verder vind ik dat het verhaal ook goed start zonder de eerste twee zinnen, door deze weg te laten blijf je binnen het maximaal aantal woorden.  

Ik zat er aan te denken om iets anders te gebruiken als Ipad omdat dit nogal merk gebonden is. Maar wat is daar dan een ander woord voor? Ipad is volgens mij wel de meest gangbare term. Een e-reader is een heel ander ding.

De eerste twee zinnen kan ik weg laten. Maar zijn ze schadelijk? Het is een beetje een soort opmaat.

'Een e-reader of e-boeklezer is een draagbaar elektronisch apparaat om digitaal opgeslagen tekst te kunnen lezen. Het hoofdonderdeel van een e-reader is een scherm waarop tekst wordt weergegeven van speciale uitgaves, zoals van boeken, tijdschriften en kranten.'

Het neutrale woord waar jij waarschijnlijk naar zoekt is tablet.

Tablet, ja dat zou kunnen. Nu vraag ik me wel af of ik dat wel wil gebruiken. Ik vind Ipad meer iets ordinairs en simplisch hebben en die indruk wil ik wekken. Het idee is dat de hoofdpersoon door die Ipad (social media, internet, schrale nieuwswebsites etc) in een hersenloze, inktloze wereld terecht komt (hmm als ik die eerste twee zinnen schrap, dan kan ik dat misschien nog net wat extra aanstippen, dat wordt een interessante afweging).

Dit is mijn alternatief  (edit:het is mijn vorige versie omdat ik het alternatief beter vind en dat heb ik inmiddels verplaatst voor de vorige versie)

-------

Mijn ouders waren lieve schatten; altijd zorgzaam voor mij geweest. Maar ja, dat met die bananen…

Ouders denken vaak het goede te doen. Zo schreef mamma altijd lieve verhaaltjes op de schil van mijn banaan. Fruit is toch goed voor kinderen, niet? Maar hoe kon zij nou weten dat die inkt in de banaan trekt?

Jarenlang heb ik die inkt opgegeten. Ik heb geen ernstige ziekte nu. Dat is het niet. Ik heb het opgezocht in de encyclopedie. Inkt is weinig schadelijk. Toch, is er iets vreemds.

Laatst kocht ik een iPad, en zat de hele avond gekluisterd op de bank. Tot mijn vriend Arnon de kamer binnen kwam. Ik kan er nog steeds niet aan denken hoe het zou zijn geweest als hij dat niet had gedaan. Hij vroeg bezorgd ‘Gaat het goed?’ Ik reageerde niet en staarde naar mijn lichtende scherm. ‘het is al drie uur s’nachts hè’. Arnon legde een hand op mijn schouder en ik keek hem aan. Zijn gezicht veranderde van bezorgd naar verschrikt. ‘Wat is er met jou gebeurd?' Ik zag een boek in zijn hand. Grunberg stond op de kaft. Hmm niet bepaald mijn smaak, toch voelde ik speeksel vloeien door mijn mond. 'Is dat een roman?’
‘uh ja?' Met mijn tong gleed ik langs mijn bovenlip ‘Hé, maar kijk niet zo raar joh! Je zit al de hele tijd hersenloos met die karige iPadmaaltijd.' Ik weet niet meer wat ik daarop antwoordde. Ik herinner me vooral een opgewonden gevoel, zoals rondom het startschot van een hardloopwedstrijd. Mijn maag had inderdaad trek. Als een wolf sprong ik op Arnon en scheurde hem in stukken. Maar ik wilde niet Arnon, ik wilde zijn boek. Ja, dat boek dat heb ik opgegeten. Sindsdien weet ik dat ik een inkt-eter ben

Dag Tinus,

Dit is (naar mijn idee) geen allegorie. Want dan zou de vergelijking leidend zijn in je verhaal en zou je gehele verhaal een metafoor zijn. 

Is het gehele verhaal (een persoon die inkt-eter wordt door het eten van met inkt beschreven bananen en vervolgens monsterlijk boeken verslind) geen metafoor?

Het is misschien geen metafoor van een enkel begrip, maar meer van een bredere maatschappelijke situatie, waarbij lezen en andere tijdverdrijf zoals tv of sociale media tegenover elkaar staan.

Als niemand meer boeken leest en alleen maar tiktoks bekijkt, dan loopt het slecht af met Arnon. Aan de andere kant, als die ouders de hoofdpersoon hadden opgevoed zonder al die inkt dan was er geen 'probleem' geweest en had ze lekker hersenloos kunnen blijven doorgaan.