Waarom dit boek?

Mijn boek, HET MONSTER VAN MAMA, heb ik geschreven om alle kinderen te bereiken die een zieke ouder, opa, oma, juf, meester, noem maar op, hebben. Ze kunnen het gebruiken als steuntje in de rug. Het ziekteproces wordt er duidelijk in uitgelegd en daarbij is het speels en luchtig geschreven. Het schijnt dat het hierdoor als extra schrijnend wordt ervaren. En heel dicht op de huid van de lezer. Ik heb het expres niet te eng willen maken omdat het ook voorgelezen wordt aan jongere kinderen dan de doelgroep is (vanaf 9 of`10 jaar.) Kanker is een onderwerp dat erin hakt. Ik heb het zelf ook en weet hoe het voelt. Ik wil graag dat mensen gaan nadenken over het thema in mijn boeken.

Ik schrijf met één reden: ik doe het graag. Het is dus voor mezelf. Natuurlijk wil ik uitgegeven worden - beroemd liever niet - en vind ik het leuk als mensen mijn werk met plezier lezen, maar in eerste instantie is het echt voor mezelf. Daarvan is overigens niets in mijn werk te vinden. Ik wil de eventuele lezer, voor als het ooit uitgegeven wordt, zo min mogelijk lastigvallen met mijzelf.

De (kinder) verhalen die ik schrijf, heb ik in eerste instantie voor mijn kinderen geschreven. Zo heb ik een verhaal over spinnen gemaakt, omdat ze zo bang voor die dieren waren. Toen bemerkte ik dat het een hele bevredigende hobby is. Alleen...nu de kinderen de deur uit zijn, heb ik geen klankbord meer. Daarom probeer ik mijn werk uitgegeven te krijgen, want als alles alleen maar in de kast terecht komt, heb je minder voldoening. Maar net als Appel word ook ik liever niet beroemd.

-

*

1. Je kunt wel eens een opdracht krijgen om een boek te schrijven. In het geval van Rapid: zijn uitgever. In andere gevallen: jezelf. Je gemoed. Je geloof. Je hebt iets te vertellen. Je wilt iets brengen. Je doet het met plezier. Je geniet ervan. Van het schrijven en het herschrijven. Van het lezen en het herlezen. Van de reacties van de mensen. Er kan iets nieuws op gang gebracht worden. Je dient de gemeenschap met je (nieuwe) inzichten, je humor, je schrijfkunst. 2. 'Leuk schrijven' is geen doel. Het is een middel om een boek te publiceren. De familie vindt zoveel van ons. De buren ook. Als ze mijn boeken leuk vinden, vind ik de familie en de buren ook leuk. Als ze mijn boeken niet leuk vinden, vind ik ze nog steeds leuk (de boeken én de familie én de buren). De laatste vraag onder 2 vind ik meer aanlsuiten op mijn laatste zin onder 1. Natuurlijk is er iets te merken van je beweegredenen om een boek te schrijven. Stel, je bent Sonja Bakker en je wilt de mensen helpen, door ze met een uitgebalanceerd menu slanker en gezonder te krijgen en je bent zo slim om enkele fabrikanten telkens als voorbeeld of aanrader te noemen in je recepten, dan sla je twee vliegen in één klap: je dient de mensheid en jezelf en de fabrikanten (dat zijn drie vliegen, mag het ietsje meer zijn?). Niet iedereen ziet die beweegredenen, maar ze zitten er overduidelijk in.

Ja, ik schrijf ook omdat ik het fijn vind om te doen. Mijn hele (niet geringe) leven lang heb ik al het gevoel dat ik moet schrijven, maar pas sinds november 2005 gaat het echt lekker en ik ben nu aan de ruwe versie van mijn derde roman bezig. De eerste is half geredigeerd. Beroemd hoef ik niet te worden, maar het zou leuk zijn als het tzt wel uitgegeven wordt. Als er een boodschap in zit dan is het deze: vrijheid is het hoogste goed (de menselijke geest kan allerlei tegenslag - ook de meest gruwelijke onderdrukking - overwinnen), ofwel "het bloed kruipt waar het niet gaan kan!" ;-) Maar dat wist ik niet toen ik begon te schrijven, hoor. Zit hopelijk in de verhalen verweven.

Zoals op mijn website staat:

Arthur bestaat al een paar jaar. Lang voor ik verhalen over hem ging schrijven, bedacht ik wie hij was en waarom hij dat was, in iets dat ik RPG noem, maar het eigenlijk niet is. RPG is role playing game en wordt voornamelijk geassocieerd met Dungeons and Dragons achtige spellen. Mijn RPG is met mijn maatje in een chatbox een toneelstuk schrijven. Arthur ontstond eigenlijk per toeval, eerst als bijfiguur, en toen we een spin-off van ons eerste "spel" maakten als hoofdfiguur. Naarmate je verhaallijnen gaat uitdiepen, begint een karakter te leven. Het is anders dan een verhaal schrijven, omdat je eigenlijk direct reageert. Weinig tijd om na te denken, actie en dialoog komen eigenlijk in een reflex. Je moet dus goed in je personage zitten wil je het allemaal "in character" houden. Er kwamen allerlei dingen naar boven in de plots. Dingen die hij over zijn verleden vertelde aan zijn partner, aan andere mensen. Trauma's die invloed op hem hebben gehad en hem hebben gemaakt zoals hij nu is.

Ik schrijf dus om te (laten) zien hoe het leven invloed op iemand kan hebben, hoe gebeurtenissen iemand kunnen doen veranderen, of hoe iemand in de bepaalde opzichten juist hetzelfde blijft, wat er ook gebeurt. Elk verhaal/hoofdstuk heeft een gebeurtenis die Arthur min of meer beinvloed (eerste kus, eerste vriendje, vervolgopleiding, ruzie met zijn vrienden etc). Ik schrijf dus voornamelijk voor mezelf om te zien wat er is gebeurd in zijn leven dat hem maakte zoals hij nu is, maar de leuke reacties van lezers hebben er ook wel voor gezorgd dat ik voor publicatie ben gaan schrijven. Ik hoop ook dat het verhaal uiteindelijk een beetje bijdraagt in de homotolerantie die in Nederland steeds verder te zoeken is, en homo's die worstelen met hun geaardheid een hart onder de riem steekt.

In de eerste plaats schrijf ik omdat ik het toch niet kan laten. Ik lees ook veel en ben altijd op zoek naar interessante onderwerpen. En zo kwam ik iets tegen wat me niet meer losgelaten heeft, een verhaal van mensen, lang geleden, over vriendschap en vervolging. Over hen wilde ik schrijven. Het bleek een doel wat ik pas 4 jaar later had bereikt. Nu is het af en nog steeds houden de personages mij bezig. Een aantal van hen heeft echt geleefd en ik wil niets liever dan de kans krijgen om deze mensen een stem te geven. Nu ben ik weer met iets anders begonnen maar het idee erachter is hetzelfde. Het gaat over heel gewone mensen die iets afschuwelijks meemaken en hun weg moeten vinden in een vreemde samenleving. Het zou geweldig zijn als andere mensen/lezers ook denken 'jeetje, dat wist ik niet'. Ooit. Ik ga in ieder geval mijn uiterste best doen een spannend en beklemmend verhaal neer te zetten.

Als ik de meeste reacties op mijn vraag lees, merk ik dat er twee belangrijke redenen zijn om te schrijven. De eerste is een interne: omdat je het fijn vindt, niet anders kan, etc... De tweede is extern: je wilt anderen graag iets meegeven, soms iets leren, vaak ook gewoon iets laten beleven, etc... Blijft mijn vraag wat daarvan terug is te zien in je werk. Voorbeeld: als je iets wil vertellen over een moreel vraagstuk, zoals Marcellus Emants 120 jaar geleden deed, kun je dat doen in de vorm van een bekentenis (Een nagelaten bekentenis). Ofte wel: de vorm is óók een uitdrukking van je 'drive' om te schrijven. Hoe zit dat bij jullie?

Ik gebruik dagboekfragmenten om het nog dichterbij te brengen, omdat je dan nog verder in de ik-persoon kan kijken en dingen ziet die in de verhalen niet zo intens naar voren komen. De verhalen zijn in een strikte derde-persoon geschreven, waardoor de lezer nooit meer weet dan de hoofdpersoon, wat het hopelijk intenser maakt. Daardoor haal ik mezelf wel uit het verhaal. Ik schrijf het alleen maar op, ik bied de lezer geen extra gezichtspunt of zo. Daar heb ik wel bewust voor gekozen, zo komt het hopelijk beter aan minder "belerend" van "kijk eens, ik wil jullie iets vertellen, goed in je oren knopen want straks krijg je een overhoring". Bedoel je zoiets?

Ik laat kinderen en jeugd aan het woord. Dus in de ik-vorm. Een kind zit bv in een situatie die de ouders gekozen hebben; het kind reflecteert daarop en zet zijn stappen (die dan vaak weer gevolgen hebben en waar de ouders op reageren). Die gedachtes en stappen van het kind beschrijf ik. Altijd zeer subjectief. Alsof het kind aan zijn vriend vertelt wat hem overkomen is en wat het daarvan vindt (zijn vriend is dan de lezer). Dus ook best intiem. Jeugd (vanaf 12) heeft al iets meer te vertellen over het eigen leven. Ook daar gebruik ik de ik-vorm. De verteller vertelt. Dan zit er wat meer realiteit in dan bij het kind dat nog niet alles overziet. Maar toch ook weer herkenbaar als enkel die ene persoon: alleen HIJ kan het ZO vertellen. Zo authentiek mogelijk. Samengevat: de hoofdpersoon van het verhaal doet zijn verhaal. Aan een (onzichtbare) vriend, de lezer. Altijd in de ik-vorm. Altijd intiem. Altijd authentiek. Dat is mijn streven. Maar ik heb ook verhalen geschreven die ik gewoon bij elkaar fantaseer. Een gedachte, omgeven door personen, plaatsen en situaties.

Eerlijk gezegd heb ik nooit van ik-boeken gehouden. Ik lees ze wel natuurlijk - soms krijg ik het gevoel dat er bijna niet anders meer wordt geschreven, maar ik schrijf in de alwetende derde persoon. Dat ligt mij gewoon beter.

Ik vind ik-boeken vaak onrealistisch, omdat er meer verteld wordt dan iemand redelijkerwijs kan onthouden enzo. Daarom hou ik ook niet van dagboek-boeken ;) Daarnaast, een heel boek alsof het door een kind van 8 geschreven is? Nee, dank je.

Dat heb ik dus zo wel gedaan. Het hele leesboek volgehouden met Mara, kind van tien jaar. Haar hele leventje stond ineens dermate op zijn kop dat ik begonnen met een dagboekfragment (dit ben ik) en dan het eigenlijke verhaal. En zo word je ook weer uit het boek gezogen, door een dagboekfragment. Dit zorgt ervoor dat je heel dicht op de huid van de lezer zit. Dit is ook mijn schrijfstijl, ik kan niet anders. Het kind is gewoon heel aanwezig. Daarbij, ik wilde ook iets nalaten, letterlijk: een fantastisch boek! En natuurlijk wel meer dan één...

Ik schrijf omdat ik het leuk vind, omdat het me ontspant, omdat ik mezelf helemaal in een verhaal kan verliezen en ik hoop dat dat met de lezer ook gebeurt. Daarnaast lijkt het me geweldig als er iets wordt uitgegeven van wat ik schrijf. Het idee dat anderen je boek kunnen kopen, het kunnen lezen, hun gedachten erover kunnen vormen, er wellicht over discussiëren vind ik heel intrigerend. Dat heeft voor mij niets met beroemd zijn te maken, of met financiële opbrengsten. Dat is voor mij meer een soort filosofische opbrengst van het schrijven en uitgeven van boeken. Als je een boek uitgeeft, krijgt het als het ware een eigen leven.

@ wonderer: 'Daarnaast, een heel boek alsof het door een kind van 8 geschreven is? Nee, dank je,' schrijf je. Heb je een voorbeeld van zo'n boek? Of: hoezo 'Nee, dank je.' ? Vind je kinderen niet leuk? Zie je ze niet in staat een originele gedachtegang te hebben? Kinderen kunnen van alles meemaken. Waarom zou dat alleen in de 3e persoon e.v. geschreven kunnen zijn? Dat vind ik nu net betuttelend. Kinderen hebben ook een eigen leven, met een visie daarop. Die mogen ze toch geven? En waarom zou je je als volwassene niet in hen kunnen verplaatsen en een boek zo kunnen schrijven?

Sigyn: Daarnaast lijkt het me geweldig als er iets wordt uitgegeven van wat ik schrijf. Het idee dat anderen je boek kunnen kopen, het kunnen lezen, hun gedachten erover kunnen vormen, er wellicht over discussiëren vind ik heel intrigerend. Dat heeft voor mij niets met beroemd zijn te maken, of met financiële opbrengsten. Dat is voor mij meer een soort filosofische opbrengst van het schrijven en uitgeven van boeken. Als je een boek uitgeeft, krijgt het als het ware een eigen leven.

Dit vind ik heel mooi gezegd. Als alleen al honderd mensen die ik niet ken het boek lezen, het misschien aanraden aan een vriend of vriendin en er met elkaar over praten, dat lijkt me fantastisch. Beroemd zijn is inderdaad niet van belang, geld al helemaal niet. De meeste schrijvers krijgen een uiterst karig uurloon voor hun werk, want het is gewoon ontzettend veel werk. Alleen het voelt niet zo en dat maakt het zulk fijn werk.

In het onderhanden-boek met werktitel 'Jacqueline' wil ik iets laten zien over huiselijk geweld. Waarom rent vrouw niet weg, waarom grijpt politie niet in, waarom krijgt geweldadige man steeds opnieuw kansen bij vrouw, waarom doet omgeving niets. Om dit te laten zien bestaat het eerste deel van het boek uit brieven aan een hulpverleenster. De brieven hebben de stijl van 'van je afschrijven', in flow geschreven door de vriendin van het slachtoffer. Hierdoor kon ik het probleem van buiten af laten zien, door een derde. Het leven van de vriendin speelt zich af buiten de brieven om af en komt slechts bij hoge noodzaak aan bod. Zo vervuil ik het verhaal van het slachtoffer niet. Aan het einde van het eerste en in het tweede deel van het verhaal blijkt het overigens niet zomaar een geweldadige man te zijn, er is meer aan de hand. Zodra dat duidelijk wordt ga ik over naar een andere vertelstijl. De aangeschreven hulpverleenster blijft de lijm die het verhaal bij elkaar houdt. Het gaat moeizaam, overigens, dit verhaal.

marriejeanne, nee, ik hou niet van kinderen, en ik hou over het algemeen ook niet van boeken die "door de ogen van kinderen" zijn geschreven. Boeken die voor kinderen zijn geschreven, zijn anders, daar vind je het knullige, naieve alleen in de dialoog terug (als het goed is). Ik heb zo gauw geen voorbeelden, alleen het marathonverhaal van Aart, en volgens mij heb jij dat niet gelezen. Het is persoonlijk, ik hou er gewoon niet van.

Oké. Ik kan me er ook wel iets bij voorstellen. Het zijn verschillende werelden. Maar heb je bv Kees de jongen van Theo Thijssen gelezen? Ik zal niet zeggen: 'Probeer eens,' als je niet van kinderen houdt maar over het algemeen vindt men dit een prachtig boek.

En het mijne, Wonderer!

Dat heb ik (nog) niet gelezen, Mara, dus daar kan ik niks over zeggen.

Ik heb in mijn leven genoeg meegemaakt om allerlei 'waargebeurd'-boeken in de ik-vorm te schrijven, maar daar heb ik helemaal geen zin in. Ik lees dat soort boeken zelf niet graag, dus waarom zou ik het lezerspubliek met nog meer van zulke boeken opzadelen? Wel vind ik dat er een groot gebrek is aan (historische) romans waar men wat van opsteekt, dus die wil ik wél schrijven. Toen ik op een gegeven moment alle historische romans uit onze bibliotheek had gelezen, en geen titels meer kon vinden die ik nog niet kende, besloot ik er zelf maar een te gaan schrijven. :) Verder beleef ik enorm veel genoegen aan het schrijven op zich, maar dat geldt waarschijnlijk voor de meesten van ons. Of mijn wens, ooit genoeg inkomsten te genereren uit mijn schrijversinspanningen, ooit uitkomt, kan ik alleen maar vurig hopen. Om de roem gaat het me in ieder geval niet, eerder een zoektocht naar Het Perfecte Beroep.

Ik wil boeken/verhalen/gedichten schrijven die de lezer op een of andere manier raken, die 'iets' met of voor hem doen. (Ontspannen, lachen, huilen, informeren, doen relativeren.) Ik denk dat ik het heel belangrijk is om meerdere kanten van een medaille te kunnen (laten) zien. Ik zoek nog naar de vorm me het best ligt. Marria

Zo zie je maar: er zijn veel vormen en veel mogelijkheden om een verhaal te maken hoe jij het voor ogen ziet. Het hoeft helemaal geen wereldliteratuur te zijn als je maar schrijft!

Het verhaal over spinnen voor mijn kinderen heeft zin gehad. Ze zijn spinnen echt anders gaan bekijken. Als ze er eentje zagen, gingen ze hem goed bekijken en zelfs herkenden ze er een paar. Die erge grote angst was weg! En dat was het doel waarna ik streefde.

Blijft mijn vraag wat daarvan terug is te zien in je werk. Voorbeeld: als je iets wil vertellen over een moreel vraagstuk, zoals Marcellus Emants 120 jaar geleden deed, kun je dat doen in de vorm van een bekentenis (Een nagelaten bekentenis). Ofte wel: de vorm is óók een uitdrukking van je 'drive' om te schrijven. Hoe zit dat bij jullie?

Ik weet niet of de mensen die mijn boek gaan lezen, de link zullen leggen naar recente gebeurtenissen op het wereldtoneel. Ik wil mensen een spiegel voorhouden zonder een standpunt in te nemen. Dat is iets dat ik ook in het dagelijks leven nastreef: niet oordelen voor je beide kanten van het verhaal kent. Dit omdat ik vind dat er tegenwoordig veel ge- en veroordeeld wordt, zonder dat daar flink over is nagedacht. Mensen ruw wakkerschudden wil ik niet, vandaar dat ik voor de subtiele aanpak kies.

Ruw wakkerschudden doen er al zoveel, dat gaat zijn doel voorbij. Ik ben ook voor een andere aanpak: luchtig maar toch wijs genoeg.

Wat er in mijn schrijfsels terug te vinden is? Ik schrijf voornamelijk voor (basisschool)kinderen, heb tot nu toe nog niets uitgegeven, maar het eerste manuscript ligt op de stapel bij de uitgever. Ik probeer in mijn kinderverhalen / -boeken in te spelen op wat er bij kinderen leeft. Pesten, uiterlijk, ziekte, erbij willen horen etc. Als ik schrijf, probeer ik hun leefwereld te benaderen, alsof het henzelf had kunnen gebeuren. Ik laat de hoofdpersonen oplossingen op alternatieve manier aandragen, het liefst uit een voor de lezer onverwachte hoek. Zo hoop ik dat kinderen zelf voor vergelijkbare problemen ook een creatieve, ludieke en vooral goede oplossing weten te vinden. Ik denk dat dat de kern is van mijn schrijven. Problemen waar kinderen tegenaan lopen, waar ik als kind zelf veelvuldig tegenaan liep, een luchtig tintje geven en een creatieve oplossing.