@ Marja Volgens mij slaat dat nergens op. Wie heb je gesproken bij de dierentuin, "zomaar" een medewerker of de directeur?

Ik begon bij de publieksvoorlichter, die was enthousiast, zag al een speurtocht door de tuin adh van het boek, maar hij ging er niet over. Na drie anderen kreeg ik de publiciteitsfiguur, die wilde weten hoe groot de oplage werd, waar het boek verspreid zou worden, etc. Na een week kreeg ik bericht dat ik geen toestemming kreeg om de naam te gebruiken noch een afbeelding van het beeldje te gebruiken. Dat zou beleid zijn. Zij had met directie en beeldhouwer overlegd, zei ze, kan ik natuurlijk niet controleren. Ik was echt verbijsterd, ik dacht dat het een beleefde formaliteit zou zijn, zoiets van ik stel ze op de hoogte. Ik ben zo'n beetje opgegroeid in die tuin en heb er zelf veel beleefd, ook achter de schermen, er zat een mooi plot in met aandacht voor hun grote fok-en beschermingsprogramma's, maar wel als lekker spannend jeugdboek. En met een positieve rol voor de tuin. Maar goed, het plan ligt nu al een paar jaar onder in een la. Het valt wel zo te schrijven dat de naam niet genoemd wordt, herkenbaar blijft het toch wel, maar ik had er geen zin meer in. Zonde van de research en alle foto's, de illustratie heb ik kwaad verscheurd. Ik ben er ook niet meer naar toe geweest.

Misschien komt het door de aandacht die je wilde schenken aan de fok-en beschermingsprogramma's. Dat is natuurlijk achtergrondinformatie, daar zit waarschijnlijk het probleem. Als je dát eruit zou laten, blijft er dan nog voldoende overeind van het verhaal op zich? Voor die andere dingen, tekeningen van beelden en de naam van de dierentuin, heb je volgens mij echt geen toestemming nodig. Anders zou niemand nog een foto kunnen maken in de dierentuin en zou er geen artikel meer over geschreven mogen worden.

Dat heb ik gevraagd, maar dat was het probleem niet. Dat fokprogramma van bedreigde dieren wilden ze juist erg graag promoten en daar zou in overleg gewerkt worden wat wel en niet vermeld kon worden. De informatie die zijzelf publiek maken zou voldoende zijn geweest. Ik vind wel dat je nooit een kunstuiting van iemand in een publicatie mag gebruiken zonder toestemming van de maker en natuurlijk moet je de bron vermelden. Als iemand mijn plastisch werk zou fotograferen en in een boek gebruiken zou ik dat ook willen weten en ik zou het ook niet in elk boek of tijdschrift willen terugzien. In musea mag je niet fotograferen, je moet daar de kaarten kopen van de kunstwerken. Hoe het zit met kunst in parken etc, weet ik niet. Dat wilde ik dus netjes uitzoeken en begon bij dat A. Ik ga er nog wel mee aan de slag, dan maar zonder naam. Zien ze het wel terug in mijn memoires.

Hoe het zit met kunst in parken etc, weet ik niet.

Ik vraag me dat ook wel eens af. Zou het wel mogen voor privégebruik en niet voor commerciële doeleinden? Bijvoorbeeld de kerkgang in Staphorst is verboden te fotograferen. Niet omdat het kunst is - wat het wél is, natuurlijk, want cultuur + religie = kunst -, maar omdat het inbreekt op de privacy van die mensen.

Dat bedacht ik me net onder de afwas ook. Foto's van Disneyfiguren in het park voor eigen gebruik kan wel, maar voor elke commerciele afbeelding van een Disneyfiguur gelden allerlei regels. Een vriendin die kaarten maakt en die op markten verkoopt heeft eens een boete gekregen en moets alle kaarten met plaatjes die onder auteursrechten vielen verwijderen. Je mag wel kaarten maken met die figuren, want die koop je, knip je uit en plak je op, worden er zelfs voor gemaakt, met toestemming van Disney. Voor eigen gebruik mag je ze opsturen naar wie je maar wilt, maar je mag ze niet verkopen bij openbare gelegenheden. Bruna is daar ook heel lastig in. Afbeeldingen op praalwagens is al een probleem. Voor privacy geldt ook zoiets, heb ik ooit gelezen. Foto's van jou en jouw huis mogen ook niet zonder je toestemming gepubliceerd. Er is portretrecht voor het gebruik van foto's (van mensen). Als ik iemands foto of een schets van iemand zou willen gebruiken zou ik ook toestemming vragen om te publiceren, maar niet om de tekening in mijn werkkamer op te hangen. Het tekenen op zich is ook zoiets. Algemene schetsen zijn iets anders dan een herkenbaar portret van iemand, dta maka je ook niet zonder toestemming. Hoewel ik graag buren en akelige mensen verwerk in columns en verhalen zonder het ze te vragen(maar zonder hun naam te noemen)gebruik ik in publicaties geen werk of een afbeelding daarvan van een ander zonder toestemming te vragen. Ik herinner me nog mijn kwaadheid toen ik iemand betrapte op het voor geld kopieren van een door mij gemaakt affiche. Ik moest de drukkosten nog betalen en hij verdiende er geld mee door ze aan zijn leerlingen te verkopen. Als ze mij om affiches hadden gevraagd had ik ze gewoon weggegeven, maar dat geld vragen schoot me toen echt helemaal verkeerd. Dat is natuurlijk in wezen hetzelfde asl foto's voor eigen gebruik of om er publiekelijk iets mee te doen en/of er aan te verdienen. Wel zo netjes dus om toestemming te vragen, maar ik zal het in het vervolg anders aanpakken.

Ik noem wel merknamen, bekende personages omdat het bij mijn boek past. (wist net nog niet of dit wel mocht of niet). Zelf vind ik het wel erg leuk als dit in een verhaal erbij staat; het laat toch een bepaald beeld v.e. bepaald persoon zien! (of degene nu sponsort of niet, geld moet ook rollen)

Ik heb er totaal geen probleem mee om merknamen en de namen van beroemdheden te noemen. In andere boeken doen ze het ook. Hier heb ik een greep uit de lijst met alle merknamen en beroemdheden die in de eerste 3 hoofdstukken van mijn huidige project voorkwamen (en de context): - McDonald's: De hoofdpersoon en de bad guy raken in een gevecht bij de McDonald's op het Piusplein in Tilburg, waar de hoofdpersoon per ongeluk de nek van de bad guy breekt met een wc-bril. - Porsche, Lexus en Mercedes: Mensen die in de buurt van de hoofdpersoon wonen rijden in dit soort auto's, behalve de Japanse buurman die ooit topman was bij een Japans automerk, die rijdt in een Peugeot uit 2002. - Nikes: Als je in de buurt waar dit afspeelt met Nikes rondloopt, ben je een arme sloeber. - Het Voedingscentrum: De echtgenoot van de hp is van mening dat het Voedingscentrum zijn dochter heeft gehersenspoeld, waardoor ze weigert af te vallen totdat ze in een maatje XXS past. - Natasja Froger: De hp raakt geïrriteerd als ze Natasja Froger op de televisie ziet en gooit uit frustratie een afstandsbediening kapot. - Ferrari: De hp bedenkt zich dat ze een knalrode opgevoerde Ferrari met platina wieldoppen wil. - Teletubbies: "Is het geen mooie dag vandaag, mevrouw Grendel? Het zonnetje schijnt, de lucht is blauw -" "Teletubbies, kom maar gauw? Nee, sorry, die grap was flauw." - CliniClowns: De man van de hp is dood en de kinderen hebben een CliniClown ingehuurd om de uitvaartdienst te leiden. Hun vader had een hekel aan CliniClowns en ze zien dit als een manier om hem postuum terug te pakken op zijn gemene gedrag. - Cher: De man van de hp durfde van eind 1998 tot begin 2000 de radio niet aan te zetten, in de angst om het nummer "Believe" van Cher te horen. Als wraak besluiten zijn kinderen dit nummer op de uitvaart te laten draaien. - Scrabble: "Politieagenten zijn nooit te vertrouwen. Mijn zus is er met een getrouwd en die speelt altijd vals met Scrabble." - Madonna: "is 51 en wil nog steeds erecties opwekken bij jochies van 15" (speelt eind 2009). - Ariël de Kleine Zeemeermin: "heeft een vet kapsel" - David Bowie: Daar is de hp fan van. - The Bangles: Daar houdt de hp helemaal niet van. - Sophia Loren: "Die was toch dood?" "Nee Dorus! Schaam je, over een paar maanden komt er nog een musical uit waar ze een rolletje in heeft!" - Audrey Hepburn: "Is zij dan dood?" "Ja, zij wel."