proeflezers

Ja hoor. Ik kan zo lekker van A naar D springen dat niemand meer begrijpt wat ik bedoel. Een proeflezer haalt dat er prima uit.

Ik heb vrienden gevraagd van wie ik zeker weet dat ze begrijpen dat ze nog steeds vriend zijn nadat ze iets onaardigs gezegd hebben. En toen gekeken wie waar goed in was. De een kan heel goed te lijn en loop van een verhaal volgen en uitleggen wat er mis is, de ander kan veel beter op zinsniveau werken. Iemand die de broodnodige dees en tees aanpakt is moeilijker te vinden, voor mij althans.

Ja, zonder proeflezers zou ik te onzeker zijn zelfs aan het woord publiceren te denken.

Proeflezers zijn heel belangrijk. Omdat ze anders naar je tekst kijken en dus je tekortkomingen kunnen duiden. Maar ook vanwege de complimentjes en ga-zo-door-tjes die je van ze krijgt!

Tot nu toe leest alleen mijn beste vriendin mijn roman-in-wording. Maar door haar positieve woorden, wil ik al wel overwegen ook anderen het te laten lezen.
Korte verhalen laat ik meer aan familie en vrienden, college-docenten zelfs, lezen. Maar dat komt waarschijnlijk doordat ik in de korte verhalen veel minder van mijn eigen ziel stop, dan in mijn roman...

Hallo,

Zonder proeflezers kom je nergens!
Je zit zelf zo in je boek, dat je onrechtmatigheden nooit zelf ontdekt.
Ik maak gretig gebruik van enkele mensen op een ander forum om mijn manuscript door te nemen en hun eerlijke mening erover te geven. Ik vertel ze dan dat ik open sta voor kritiek, mits duidelijk gemotiveerd.
Zo heb ik aan mijn verhaal twee hoofdstukken moeten toevoegen om enkele dingen geloofwaardiger te maken. Ik heb nu een zeer kritisch iemand die de veranderingen voor me bekijkt. Een boek is af en toe net als een computerprogramma: je haalt er bugs uit en voegt er ongewild weer nieuwe aan toe.
Om aan proeflezers te komen heb ik op mijn auteurs-site een oproep geplaatst waar diverse mensen op hebben gereageerd.
Omdat ik nu genoeg proeflezers heb, is deze oproep verwijderd.

Groeten,

Nick

Proeflezers zijn cruciaal. Als je erg lang met een tekst bezig bent dan ontstaat er een soort van "blindheid" voor de tekst. Bepaalde oneffenheden/inconsistenties (vaak in details) zijn dan soms niet meer door jezelf te traceren. (Kun je enigszins verhelpen door je tekst 6 maanden weg te leggen)

Je vindt proeflezers overal. Via vriendschappen die je sluit op fora, via je eigen kennissenkring (mensen waarvan je weet dat ze een bepaalde smaak hebben qua literatuur), mensen van schrijfcursussen enzovoort.

vrienden zijn meestal niet erg objectief, dus eigenlijk moet je iemand hebben van buiten je stal.
Ik heb nu een heel fijn kritisch iemand gevonden, maar voel me soms wel bezwaard dat zij er zoveel tijd in "moet" stoppen (hoewel ze aangaf het heel leuk te vinden) Bovendien moet het ook klikken...

nbrok: welke auteurs site heb je het over? Ik kan me juist voorstellen dat auteurs daar geen tijd voor hebben. Het is al moeilijk om tijd te vinden voor het schrijven (naast werk en gezin).

Ik schrijf jeugdboeken (iets overdreven, de eerste wordt waarschijnlijk in het voorjaar van 2007 uitgegeven en ik ben met de 2e bezig) en heb een aantal kinderen in mijn omgeving die proeflezen. Het voordeel van kinderen is dat ze er niet omheen draaien. Ze vertellen me welke stukken saai zijn en wat leuk is. Maar ze geven ook tips. "Als je dat doet, wordt het spannender." Of "jammer dat dat niet gebeurt".
Als ik een stuk op weg ben, dan zie ik door de bomen het bos niet meer. En mijn proeflezers prikken daar moeiteloos doorheen.

@Marelle, wat voor genre en waarover schrijf je en over hoeveel blz in Word hebben we het? Ik wil wel voor je proeflezen als het genre me aanspreekt. Uiteraard gaat een uitg er toch zelf weer overheen hoor. Maar ik weet hoe fijn het is iemand die je niet kent je manus te laten lezen. Stuur me een pb wanneer je gebruik wilt maken van mijn aanbod.

Roos

Marelle,

Je kunt vrienden en mensen uit je kennissenkring perfect gebruiken voor inconsistentiefouten en gevoelskwesties. Daarnaast, je hebt vrienden en je hebt vrienden. De ja-knikkende vrienden die je alleen proberen te plezieren moet je zien te vermijden.

Technisch-inhoudelijk commentaar komt meer uit mensen die daadwerkelijk met schrijven bezig zijn.

Elke proeflezer kan een waardevolle mening hebben. Dat kan op detaillistisch niveau maar ook op grote lijnen.

Ha Roos, lief van je.
Ik schrijf thrillers. Voor nu is het niet nodig. Het ligt nu bij een uitgever. Maar omdat ik deze zomer in de knel kwam (mijn broer is normaal lekker kritisch op de achtergrond) heb ik moeten zoeken en ik vond het moeilijk om mensen daarmee te belasten.
Maar ik hou je in gedachten... :wink:

Okido, Nee het lijkt me hartstikke leuk juist. Lekker katten op een ander. hahahaha. Nee hoor, het lijkt me voor mezelf ook heel leerzaam. En het is heel gek maar bij een ander zie ik veel meer goeie sugg dan bij mezelf. Ik lees bij mezelf ook absoluut over fouten heen.

even dit ter illustratie:
Ik heb mijn boek 7 keer doorgelezen en herschreven etc. Het is even zo veel keer door mijn vent gelezen en 1x door een proeflezer. Het uiteindelijke resultaat ging ik hardop voorlezen en tegelijk opnemen op mp3 voor mijn blinde oma. Ik dacht, dan hoor je wat je zelf leest, goed plan, dan hoor ik mijn fouten of als een zin niet lekker loopt. Dat laatste was absoluut waar. Na het opnemen, speelde ik het af en las met de tekst mee om fouten eruit te halen. Namelijk vergeten woordjes vul je als je hardop leest wel zelf in, en dat moet je er dus uithalen. Nou ENORME blinde vlek dus he. Ik lees bijv hardop voor. 'Mijn moeder bedacht opnieuw een engelse naam voor mijn hond.' Boek gaat naar de drukker. Lees het weer, zie geen fouten. Krijg ik van een lezer de tip, er staat ' Mijn moeder bedacht opnieuw een engelse voor mijn hond.' :oops:
Jemig wat errug zeg. Hoe vaak is het niet gelezen door mij, hardop nb.
En na de eerste dr heb ik alle kopers gevraagd te evalueren. En jemig wat kwamen er nog veel fouten uit. Maar geen van allen hadden ze dezelfde!!!! Bizar hoe je wilt lezen wat er bedoeld is...
Nee dus, ik zie mijn eigen fouten niet. Maar zodra ik een boek lees, zie ik direct de foutjes. Zelfs dubb spaties vallen me op.

Dus ik vind het erg leuk om je manus voor je na te kijken. Als het er ooit weer van komt roep je maar. Thrillers vind ik heerlijk...

Roos

leuk, dank je wel voor je aanbod.

Het gaat mij wat minder om dat soort tekstuele zaken, meer om inhoudelijke lijntjes. Een thriller is bijna te vergelijken met een puzzel die je zelf al (bijna) geheel in je hoofd hebt zitten, maar waarvan je de lezers steeds meer stukjes moet laten ontdekken. Dat is moeilijk, want hoe subtiel zijn je aanwijzingen? Soms denk je een enorme clou te hebben gegeven, blijken mensen het toch niet opgepikt te hebben omdat het te subtiel was.
En natuurlijk is de geloofwaardigheid altijd een heikel punt... (feit en fictie liggen soms heel dicht bij elkaar. Fictie moet geloofwaardig zijn en bijna een feit lijken)

Ik ga je emailadres noteren... dus wie weet benader ik je een keer.

O, dat maakt het alleen maar leuker om te proeflezen. Als ik niet op de kleine foutjes hoef te letten.

Ik lees het ooit wel van je, en zo niet even goede vrienden!

Roos

Ik heb op diverse startpagina's mijn eigen site aangemeldt als Schrijver en daarop vinden mensen die.
Een website zet je zo op, je moet hem af en toe updaten..... maart als er niets nieuws is te melden, laat je het zo een tijd staan :wink:

Groeten,

Nick

okee, dus op je eigen site. Duidelijk.
Je hebt dan alleen geen idee wat voor mensen het zijn

Tsja, dat weet je van een forum ook niet :wink:
Heb er zeer goede proeflezers aan overgehouden.

Groeten,

Nick :P

Ik prijs mij gelukkig met een hele goede proeflezer die duidelijk aangeeft wat ze van het verhaal vindt, wat ze erbij voelt of ziet, wat anders kan of duidelijker moet. Daarnaast verbeterd ze ook de taal/schrijffouten. Ik ben heel blij met haar maar hoe meer hoe beter denk ik. Daarnaast denk ik dat het toch ook handig kan zijn mensen buiten je doelgroep te vragen.
Ze moeten alleen wel van lezen houden, want anders komt er vaak niet meer uit dan ja leuk.

(aanvulling)
Het is zo wie zo verstandig je (aanstaande) proflezers precies te vertellen wat je van ze wilt. Mijn proeflezer/vriendin kan heel goed vertellen en motiveren wat ze bedoeld. Meestal schrijft ze dit op een apparte blz. zodat ik het desgewenst na kan lezen.

Hoi,

Heb ooit in razend enthousiasme een net geschreven hoofdstuk op de email gegooid naar twee hele goede vriendinnen. Reactie van beiden: wat moet ik hiermee? Lezen! Ja, leuk gedaan!

Dat doe ik dus nooit meer.

Inmiddels "proeflees" ik voor iemand. Het is leuk en leerzaam om te doen. Taalkundig ben ik geen genie, toch haal er soms een taalfoutje uit. Maar meestal beperk ik me tot die dingen die ik niet logisch vind, niet lekker vind lopen etc. Aan haar de keus om met mijn opmerkingen (en complimenten!) aan de slag te gaan.

Mijn schrijfster stuurt haar teksten na haar eerste redigeerronde, ik geef commentaar, zij herschrijft, ik geef weer commentaar. etc, etc. Het voordeel is zo, denk ik, dat je zelf niet heel veel tijd verpruts met het eindeloos zoeken naar je eigen fouten, maar dat de feedback veel sneller is.

T.z.t. hoop ik via een forum aan een of nog beter, meerdere proeflezers te komen. Die lezen toch aanzienlijk "beter" dan zo maar een vriendin.

Maar...... via een ander forum heb ik me ook als proeflezer aangemeld voor een andere schrijver. Twee (waardevolle) avonden zijn teksten zitten lezen en van commentaar voorzien en wat krijg ik terug? Boos commentaar op mijn commentaar. Je moet dus wél tegen kritiek kunnen als je een eerlijke mening vraagt.

Dus als er nog iemand een eerlijke/duidelijke proeflezeres, zonder lange tenen zoekt, meld je maar. Alleen, sorry hoor, geen SF of fantasie ala startrack svp, daar raak ik constant de draad kwijt. :oops:

groet Carla

Ik haak maar gewoon aan bij een al wat ouder onderwerp, maar daar past deze vraag nu eenmaal het beste bij!

Hoera, ook ik ben in de proeflezersfase beland! Allereerst echtgenoot, die er al een en ander uitgehaald heeft. Maar verder denk ik nog na, inderdaad weet ik wel wat mensen, maar dat zijn tevens vrienden (waarvan één journalist/eindredacteur, die ongenadig kritisch kan zijn - en kan ik dáár al tegen?!). Tegelijkertijd vind ik het leuk als vrienden het pas lezen als het 'in de winkel' ligt (welja, loop maar vooruit op de zaken).

Bij mensen-wat-verder-weg vraag ik me ook af of je ze er wel mee kunt belasten. Uren zijn onbetaalbaar lijkt me, hoe lossen jullie dat op? Bedank je je proeflezers met meer dan 'dank je wel', of ga je etentjes, flessen wijn etc. uitdelen?

Het mooiste bedankje lijkt me, de proeflezers te bedanken in je boek.
Ligt er misschien wel aan hoeveel het er zijn; anders krijg je zo'n hele lijst van: Neef Piet, buurvrouw Nel...
:)

Mijn vraag is: Wanneer kan je het beste proeflezers inschakelen?
Doe je dat pas wanneer je het manuscript ‘af’ is en je het al negentig keer herlezen en herschreven hebt?
Of is het beter proeflezers in een eerder stadium te vragen naar je verhaal te kijken, alvast wat hoofdstukken die klaar zijn te laten lezen?

Ik ben daar zelf erg over aan het twijfelen. Stel dat ik bepaalde structurele fouten maak, dan is het erg lastig daar pas aan het eind van de rit achter te komen.
Of is dit alleen onzekerheid en moet ik stug alleen doormodderen tot mijn verhaal min of meer zijn definitieve vorm heeft?

Wanneer laten jullie een ander je werk lezen?

Ik doe zelf proeflezers in mijn allerlaatste fase.
En dan proberen het verhaal even los te laten, tijdje niet naar kijken.
En dan daarna met hun meningen nog één keer doorlezen en kijken of je zelf toch nog ergens op stuit.

Ik heb het in mijn twee-vorige versie wel naar een manusriptbeoordelingsbureau gestuurd, omdat ik toen vastzat vanwege de vraag hoe en wat kan ik nog verbeteren.

Lizebeth,
Manuscripten terug beoordelen, en verder zit ik eigenlijk te dubben over dezelfde vraag.

Hm, da's een goeie Draaikever, ze noemen in je boek. Klinkt wel een klein beetje Amerikaans eigenlijk, zo'n voorwoord ("mijn redacteuren, die immer bereid waren kritisch mee te lezen etc.."), maar wellicht is dat een oplossing.

Irene: ik had helemáál geen behoefte aan proeflezers, hield alles heel erg geheim. Maar nu (mede door jullie) denk ik er wél over. Nu het al meer "af" is, tig keer herschreven. Een mooi moment om m'n verhaal ook even los te laten, terwijl een ander het gaat lezen.
Dus ik kies ook voor het laatste (of dan toch voorlaatste) stadium.

Nenko: manuscripten terug beoordelen is niet altijd mogelijk - niet iedereen schrijft zelf ook.

En ter geruststelling: in verhalen gebruik ik geen haakjes (in tegenstelling tot m'n mails en forumberichten)! Leuk dat ik direct jullie gezichten voor me zie nu (na Den Haag).

Ben benieuwd naar meer ideeën.

Ik merkte dat ik het prettig vond om proeflezers in te schakelen toen ik bij de zoveelste keer herschrijven wel heel erg aan het verhaal begon te twijfelen. Bleek nogal mee te vallen en dat moest ik even horen om de puf te krijgen het af te maken.

Verder kan ik aan het einde van de rit proeflezers gebruiken om taal en spelfouten uit het verhaal te halen. Eerlijk gezegd vind ik het belangrijker dat het verhaal goed loopt, de zinnen uitdrukken wat ik wil zeggen en dat de sfeer constant is dan dat alle d's en t's op de juiste plek staan. En als ik tussendoor commentaar krijg, al is het op d's en t's lukt het me niet om de sfeer vast te houden.

En in ruil? Ach, er is altijd wel iets wat je voor een ander kan doen, toch?

Hm ja, dat is ook waar.
Loop er vandaag steeds over verder te denken en zit zelfs te denken aan een schrijfdocent van vorig jaar. Maar dan moet ik misschien toch beleefd naar haar tarieven gaan vragen.

Ik heb één keer een kort verhaal voor een wedstrijd laten lezen door een vriendin, die overigens heel zinvol commentaar gaf (en ook complimenten tussendoor), en zij was gewoon "heel vereerd" dat ze dat mocht doen. Dus op dat vlak moet ik ook niet te ingewikkeld doen.

Lizebeth, je kunt toch ook mensen hier van het forum vragen die ongeveer in hetzelfde genre en dezelfde fase zitten als jijzelf. Kun je elkaar over en weer verder helpen met commentaar.

Voor mijn proeflezen heb ik geen beloning gehad, zou ik ook niet willen. Al hoewel, een vermelding in een boek??? 8) Geintje. Ik denk dat het een kwestie is van een "vriendendienst voor onbekende", althans hier op dit forum. Uiteraard kan je een weder-proeflees-dienst aanbieden.

De persoon voor wie ik lees, stuurt me, net na gelang, de ene keer een "een net vers gelegd ei" de andere keer "de gebakken kip". Ik denk dat als je voelt dat je hulp nodig hebt, het niet erg veel uitmaakt in welk stadium je zit. Op het moment dat je "een laatste kritisch oog voor de postzegel zoekt" is het duidelijk dat jij het gevoel hebt klaar te zijn met schrijven. Wat overigens niet inhoud dat dit ook zo is.

groet Carla

Mijn korte verhalen gaan naar mensen die hier nog niet geweest zijn, die halen er de gekste dingen uit die voor mij al vanzelfsprekend geworden zijn.

Mijn kinderboekje gaat zodra het af is, naar een schooljuf die er in de klas wat mee gaat doen. Ik verwacht daar wel het een en ander van. Mocht ik het kunnen betalen laat ik er een prof naar kijken. (Zjors :lol: )

Gelukkig heb ik een vast iemand die niets liever doet dan mijn domme spelfouten eruithalen.

Roos,
Wat een goed idee om je kopers fouten te laten melden. Hoe heb je dit verwoord. Los inlegvel of een oproep voorin?

Ik weet wel zeker dat dat bij mij het geval is. Bevestiging dat je op het goede spoor zit (of juist niet), dat je lekker bezig bent, dat er mensen zijn die jouw werk met plezier lezen en vertrouwen in je hebben ;)

Ik heb net een hoofdstuk teruggekregen van iemand die ik nog niet zo lang kende en die heeft er een aantal goeie opmerkingen ingezet, daar ben ik heel blij mee.

Schrijf je omdat je iets kwijt wil en moet dat bevestigd worden? Of wil je checken of het geschreven bij de lezer aanspreekt :?: