# 385 Mao was een chinees
Waarom de kaft van het boekje dat de heer Zedong ooit schreef rood gekleurd was had alles te maken met zijn politieke overtuiging. Met de tsunami aan Nederlanders die over de grens spoelt wordt het tijd hen te wijzen op het bestaan van het ‘Gele Boekje’.
Dat boekje draagt als ondertitel: ‘hoe Vlaams mag uw Nederlands zijn?’ Het heeft dus een gele kaft naar de kleur van de Vlaamse (leeuwen)vlag en verwijst met een knipoog naar het bekende Groene Boekje.
Tijdens mijn uitstapje naar de koekenstad (Antwerpen) neem ik mij voor zoveel mogelijk extra woorden te vergaren, die in het Gele Boekje hun plaats verdienen. Ik houd het simpel en neem een ouderwets notitieboekje mee (in het Mestreechs: kaleping).
Lang hoef ik niet te wachten wanneer ik de snoezige verkoopster in de zaak voor herenkleding hoor vragen of de blonde hunk uit Tilburg ook het ‘neuke’ bij zijn nieuwe hemd en pak wil?
Ik noteer:
Neuke
Soms komt het als extra bij hemd en jas.
Heeft niets de doen met voortplanting, maar alles met vlinder en das.
Aan het Centraal Station wijzen twee huilende kinderen naar de ingang van de Zoo, maar de ouders vinden het welletjes geweest en willen de retourtrein naar Eindhoven halen. Twee oudere Antwerpse dametjes bekijken het tafereel. De ene zegt tegen de andere: “Hoort die maskes nu toch eens bleiten.”
Ik noteer:
Bleiten
Het scheelt maar twee letters met Blèren.
Van Dale omschrijft het als blaten van een wijfjesdier.
Volgens Toon Hermans is de ene al een grotere geit dan de andere.
De dametjes schrikken op wanneer één van de meisjes plots roept ‘Papa, ik moet poepen.’
Ik noteer:
Po-épen,
Het scheelt maar een letter met Poëten.
In Nederland draait het om uitwerpselen.
In Vlaanderen om bekakte dichters met een ‘neuke ‘(zie hogerop).
Meteen denk ik aan de andere varianten van het woord en noteer:
Vogelen
In Nederland oude meervoudsvorm van gevleugelde dieren.
In Vlaanderen een werkwoord.
Poep
In Nederland stront.
In Vlaanderen een kont.
Op de Meir loop ik voorbij een zaak met opschrift: ‘Lekkere wafels’ en noteer:
Lekker
In Nederland een genderneutrale uitroep bij het zien van een mooi kontje.
In Vlaanderen dagelijkse kost.
Niet alleen de horeca- en kledingzaken worden overspoeld door onze Noorderburen. Bij de voedingszaken is het ook aanschuiven. In de fijnslagerij vraagt een Nederlandse dame: “Twee plakken ham.” Het jonge slagershulpje kijkt paniekerig naar de brede slagersvrouw die hem toefluistert: “Ze wilt twië schellekes hesp.”
Ik noteer:
Achterbil van een varken
In Antwerpen: Hesp.
In Amsterdam: Ham.
Voor de hogervermelde dichters noteer ik meteen ook hoe het woord te gebruiken:
Zomer
In Schelle bij Antwerpen “Er zit een weps op d’heps.”
In Schin op Geul bij Maastricht “Er zit een wesp op de ham.”
In de overvolle koffiezaak enerveert mij het constante klopgeluid van de barista, die haar espressofilter ledigt in de bak met koffieprut en noteer:
Koffieprut
Het scheelt maar een letter met Koffiepreut, dat is volgens schrijver H. Brusselmans een vrouw die verzot is op koffie. Met andere woorden een koffieleut.
Deze Vlaamse schrijver duikt regelmatig op in Nederlandse Tv-programma’s. Of dat door de Nederlandse kijkers in dank wordt afgenomen is mij onbekend, maar ik noteer:
Dank
Het scheelt maar twee letters met Stank. Dat is wat schrijver HB soms krijgt voor zijn zoveelste zeikerig boek.
Later op de dag stap ik het bomvolle staminee binnen, waar men vóór het rookverbod de rook kon snijden. Alle aanwezige Heinekendrinkers willen kost wat het kost een Antwerps ‘Bolleke’ proeven. Aan een tafeltje heeft een lokale moppentapper bijval met zijn grappen. Ik onthoud er twee en noteer:
Stilleven
Er ligt een hoopje prinsessenboontjes op tafel, één boontje ligt verderop.
Opgave: bedenk een naam voor deze compositie.
Antwoord van de Vlaming: “een Boon Apart.”
Antwoord van de Nederlander: “Napoleon.”
Vraag en antwoord
V: Wat hangt aan het raam en het blaft ?
A: In VL: een blaffeture. In NL: een rolluik.
Wie er aan twijfelt: het ‘Gele Boekje’ bestaat echt. Het werd in 2015 voor het eerst uitgegeven door de krant De Standaard en bevat duizend Belgisch-Nederlandse woorden. Een must voor alle Nederlanders die in België willen ontlockdownen.
Niet echt een verhaal, maar…
Lid sinds
4 jaar 8 maandenRol
Niet echt een verhaal, maar wel bijzonder leuk en leerzaam.
Zeer educatief. Ik heb weer…
Lid sinds
4 jaar 3 maandenRol
Zeer educatief. Ik heb weer het een en ander geleerd.
Gi, ik ben blij met deze…
Lid sinds
13 jaarRol
Gi, ik ben blij met deze verrijking aan Vlaamse kreten. Als ik in België ga tanken zal ik in het vervolg beter op mijn woorden letten.
Vroeger kenden wij in Nederlands Limburg vogelen alleen van mensen die in de vrije natuur met verrekijkers vogels bespieden. Maar sinds de Belgen de Maas oversteken om bij ons te vogelen, is die term hier ook ingeburgerd.
@Aurora, naar mijn gevoelen…
Lid sinds
8 jaar 3 maandenRol
@Aurora, naar mijn gevoelen heb ik er toch een verhaal in verweven.
@Musonius: zowel leeuwenvlag als genderneutrale werden door de automatische correctie in het rood onderlijnd en die leeuwenvlag verdient voor mij geen hoofdletter.
@Dos: eerst goed uitvogelen dat je geen 'naft' tankt als je een dieselmotor hebt.
Jammer, Gi. Ik had gehoopt…
Lid sinds
5 jaar 8 maandenRol
Jammer, Gi. Ik had gehoopt eens iets anders te lezen dan weer een lesje.
de blonde God ---> volgens mij schrijf je god in dit geval met een kleine letter.
Je bedoelt waarschijnlijk poëpen. Waarom? Geen idee. Wij zeggen gewoon poepen.
Jammer Fief, je zal er je…
Lid sinds
8 jaar 3 maandenRol
Jammer Fief, je zal er je toch moeten bij neerleggen. De aard van het beestje.
Interessant, Gi. Ik heb er…
Lid sinds
3 jaar 11 maandenRol
Interessant, Gi. Ik heb er weer wat van geleerd. Wat me opviel, was de betekenis van het woord 'lekker'. Ook in Nederland betekent dat meestal 'smakelijk', een lekker biertje, lekker gebak, etc.
Wat ik nog zou willen toevoegen aan de verschillen: in België zegt men (denk ik) vaak 'ge' in plaats van je. Voor ons is dat meer een deftig, statig woord, wat vroeger werd gebruikt. Vooral tegen hooggeplaatste mensen. (of in een oudere Bijbelvertaling tegen God). We hoorden een Belgische mevrouw eens tegen haar hond (!) zeggen: 'Ziet ge niet dat ge vuil zijt?' Dat klonk ons heel grappig in de oren.
Verder genieten we gewoon van de verschillen, dank voor je uitleg, graag gelezen.
ge is Brabants en gij is…
Lid sinds
13 jaarRol
ge is Brabants en gij is statig ouderwets.
Maria Fransisca, in mijn…
Lid sinds
8 jaar 3 maandenRol
Maria Fransisca, in mijn schooltijd (best wel lang geleden, daar niet van) kenden wij het persoonlijk voornaamwoord 'je' niet. Ons werd 'ge' aangeleerd en later toen we 'je' hoorden te gebruiken was er een 'natuurlijke' weerstand tegen het al te 'Hollands' klinkende 'je'. 'Ge' wordt in de Vlaamse spreektaal nog courant gebruikt, net als 'u' dat totaal niet als deftig aanzien wordt. Vele al of niet gehuwde paren of vrienden spreken elkaar aan met 'u' of 'ge' of 'gij'. 'Je' blijft voor Vlamingen een 'vreemd' woord.
Het is onacceptabel dat 'je'…
Lid sinds
3 jaar 11 maandenRol
Het is onacceptabel dat 'je' ooit is ingevoerd. Ge ziet dat niet goe!
Weinig verhaal, veel leuke vertelling Gi! Zoals steeds GG.
Tony, ge wordt bedankt (in…
Lid sinds
8 jaar 3 maandenRol
Tony, ge wordt bedankt (in de positieve zin natuurlijk).
Dank voor de uitleg, Dos en…
Lid sinds
3 jaar 11 maandenRol
Dank voor de uitleg, Dos en Gi, leerzame site hier!
Maria Fransisca: er toch…
Lid sinds
8 jaar 3 maandenRol
Maria Fransisca: er toch even bijvertellen dat het allemaal grappig bedoeld is, ook al geef ik hier en daar wat steekjes onder (Spa)water.
Dag Gi Erg grappig om te…
Lid sinds
6 jaarRol
Dag Gi
Erg grappig om te lezen, je speelt op een fijne manier met verschillen. Er zit niet echt een verhaal in, hoewel je er erg korte scènes aan koppelde. Het leest absoluut vlot en het is naar mijn smaak niet belerend of wat dan ook.
Dit gezegd zijnde denk ik dat je genoeg talent hebt om met het concept (verschillende betekenissen die aan woorden worden gegeven) aan de slag te gaan in een 'vloeiende tekst'. Je had je kunnen 'vermommen' als de alziende vlieg of meeuw, die een familie volgt, of zo.
Vond het wel fijn om te lezen.
Johanna
Hoi Gi, je schrijft: 'dit is…
Lid sinds
7 jaar 1 maandRol
Hoi Gi, je schrijft: 'dit is de aard van het beestje'. Volgens mij moet een schrijver zich inleven in zijn personages? Die zulen toch echt niet allemaal op jou lijken? Zo ja, dan ligt saaiheid op de loer. Bovenstaand naslagwerk (lees lesmateriaal) heb ik desondanks met veel plezier gelezen.
Ik krijg voor het mooie toch…
Lid sinds
3 jaar 6 maandenRol
Ik krijg voor het mooie toch het idee dat het eind iets aan het begin te zoeken had. Mao mag eruit. Er zit geen goede Hoelang grap in.
Sakura, en hoe klinkt jouw…
Lid sinds
8 jaar 3 maandenRol
@Carneli: jouw reactie toont aan dat de reacties uitgeplozen worden. Tof toch dat je ook van de tekst genoten hebt. Over het 'beestje' ga ik nog wat nadenken. Niet enkel woorden maar ook begrippen kunnen danig verschillen in beide landen.
@Sakura, en hoe klinkt jouw commentaar in mensentaal?