Nu schrijven in de taal van toen

De vraag is nu: Is het nodig (noodig) het verhaal van dat mens (mensch) in de taal te schrijven die toen gangbaar was.

Neen, noodig is het niet, maar een uitdaging is het wel. Ik zeg; u zou het vast en zeker kunnen. Ik lees zelf nog steeds de eerste uitgaven [vanaf 1912] van E.R.B. Mijn tip is simpel. Lees gratis honderden boeken - en leer dan - hoe ze het toen deden. https://www.gutenberg.org/browse/languages/nl

Wij walgen van de onvoorwaardelijke bewondering, die dwaze ijveraars ten koste leggen aan alles wat oud is, en wij gaan slechts van de éene zeeziekte in de andere, als wij, onder uwe handen van daan komende, uit uwe verzamelingen te-rugvluchtend in de frissche lucht en de altoos nieuwe en jonge Natuur, aanlanden bij die andere kunstrechters, die meenen het heel goed met de Middeleeuwen te maken, als ze maar braaf roepen over de naïeviteit en den geest van vroomheid, die in de middeleeuwsche scheppingen uitkomt.

Ook de zinnen zijn in die stijl ietwat langer. :D

Ik denk dat de uitdaging is om genoeg van de oude stijl en misschien zelfs spelling over te nemen om te sfeer op te wekken van die tijden, terwijl je je verhaal toch leesbaar en bovendien aansprekend maakt voor een moderner publiek. Bijvoorbeeld geliefde die elkaar met 'u' aanspreken zou je kunnen aanhouden in de tekst, ik denk dat dát een soort van romantisch en authentieke toon zal geven. (Of het wordt Vlaams...) Woorden die zozeer uit de mode zijn geraakt dat niemand ze meer kent, zou je misschien liever hertalen naar een moderner synoniem. Of misschien is zo'n oud woord op een bepaalde plek wel zó mooi dat je er juist wel voor moet kiezen. Ja, zeker een interessante uitdaging gaat het worden. Er is geen stelregel voor. Je zult je eigen toon en taal moeten vinden, met genoeg van toen en genoeg van nu erin om het perfect te maken. Ik ben benieuwd wat je hiervan gaat maken!

Precies. Probeer je eigen toon te vinden, maar houd het wel leesbaar en wees consequent. Stel je eigen regels vast en houd je er dan aan. . Als ik het zelf zou doen, zou ik inderdaad kiezen voor U en misschien zelfs gij, woorden die de omgangsvormen uit die tijd aangeven. Ik zou ook een aantal ouderwetse woorden behouden, maar alleen woorden voor dingen. De oude spelling zou ik dan weer niet aanhouden. Maar dat wil dus helemaal niet zeggen, dat gij dezelfde beslissingen dient te nemen. :-)

http://www.dbnl.org/tekst/braa002brie04_01/braa00… Een briefwisseling tussen M. ter Braak en E. du Perron. Zo te lezen precies in de periode die je noemt. Niet te formeel. Misschien is dit iets voor je. De woorden die toen gebruikt werden en hun schrijfwijze.

Ik moet zeggen, dat ik in deze frissche tijden naar niets zoozeer verlang als naar een anoniem leven, waarin je op adem komt, i.p.v. telkens van de eene ‘actie’ naar de andere te worden gesleept.

frissche zoozeer eene

Veel menschen zie ik liever niet, want ik heb behoefte aan zoo maar wat zitten en praten met ‘vertrouwden’. (Chiaro hoop ik wel te zien (vooral), en voor een enkele afspraak ben ik natuurlijk te vinden, maar in het algemeen ben ik voor het verkeer onder enkelingen.

menschen zoo voor het verkeer onder enkelingen [Ik vind dat mooi klinken]

Zooals ik aan Jan schreef: ik ben niet zoo'n ‘relatieve denker’, dat ik mijn vrienden hooger kan stellen dan de rest van het menschdom (onder deze vrienden ook Nietzsche en Multatuli) en mezelf wijsmaken dat ik niet aan ‘elites’ geloof.

Zooals zoo'n hooger menschdom Nietzsche en Multatuli in één zin. Grappig.

Mijn a.s. ‘chef’, Dr. F.R.J. Verhoeven, is een soort Stols van de geschiedenis: als je hem met de prollen om hem heen vergelijkt een heel pruimbaar iemand, als je hem naast een elitemensch zet, een lullige streber.

lullige [vreemd - maar het staat er echt in] http://www.dbnl.org/tekst/neij002univ01_01/neij00…

In samenwerking met de Vereniging tot Vereenvoudiging werd in 1935 een manifest verspreid: Voor eenheid en orde in de spelling. Een aansporing tot allen die Nederlands schrijven.

En dit dan.

De regering ging zelf de nieuwe spelling nog niet gebruiken, wat tot verschillende acties van voor- en tegenstanders van de vereenvoudiging leidde. In 1936 draaide de regering het besluit over de naamvalsuitgang -n gedeeltelijk terug, door te besluiten dat die -n geschreven moest worden bij ‘woorden die een kennelijk mannelijke zelfstandigheid aanduiden’.

De Vereniging tot Vereenvoudiging van onze Spelling had voorstellen samengevat in enkele regels.

1. Geen verdubbeling van e in open lettergreep, behalve op woordeinde: delen, twee, enz. 2. Geen verdubbeling van de o in open lettergreep: lopen, zo, enz. 3. Steeds ie, en niet i voor Nederlandse woorden: biezonder, kievieten, enz. 4. De sjwa wordt met een i gespeld: huiselik, enz. 5. sch wordt s in woorden als mens, vis, Hollandse, enz. 6. De tussenletters n en s worden alleen geschreven waar ze ook gehoord worden: zedeleer, hondehok, oorlogschip, enz. (Maar woorden als toetssteen blijven zo gespeld, omdat de s daar niet als tussenklank beschouwd kan worden.) 7. Bij bastaardwoorden blijft i in open lettergreep gespeld (individu), maar ie op woordeinde (traditie, Februarie). Algemeen gebruikelijke bastaardwoorden worden geheel vernederlandst: bazaar, bloeze, boeket, faljiet, rosbief, trem. Verder wordt ae vervangen door e (ether), c door k (in lokomotief, kontributie e.d.), ph door f (alfabet), en rh door r (rododendron). 8. Eigennamen behouden de gebruikelijke spelling. 9. Lidwoorden, bijvoeglijke naamwoorden en voornaamwoorden worden gespeld volgens het beschaafde spraakgebruik (van die jongen, maar met dien verstande; in de hoek, maar in den beginne).

Een dagboek geschreven vlak voor WOII vergt nog wat onderzoek.

Fijn dergelijke en uitgebreide tips te krijgen. Met dank aan jullie; ik denk eruit te zijn. Het gaat een modern dagboek worden in de taal van toen. P (maar ik blijf openstaan voor tips.)