literair

Recensenten, letterkundigen, kenners op het gebied van de literatuur bepalen wat literatuur is. Hoe vreemd dat ook klinkt. Maar ook deze mensen kijken naar bepaalde zaken als stijl, diepgang personages, structuur, etc.

ja inderdaad, iedereen doet er moeilijk over en het wordt zo'n vaag thema dat je je echt afvraagt wat nou 'het grote punt' is

.

Maar als ik jou goed begrijp, rudolf, zeg je dat in 'het buitenland' - even daargelaten welk buitenland - boeken gerecenseerd worden die niet onder de noemer literatuur vallen? Waar moet ik dan aan denken? Dat ze alles recenseren? Bijvoorbeeld het laatste deel van 'De Olijke Tweeling'? Ik lees geen buitenlandse kranten. En was jij die man die in een boekhandel werkt?

Ach ja, ik vind eigenlijk dat het er gewoon om gaat of het een 'leuk' verhaal is of één enkel thema, dan leest het allemaal wat fijner. Literaire thema's zijn vaak erg 'gezocht'. Zou het dat zijn?

D.J.B., ik ben het helemaal met je eens!

Met D.J.B.'s en rudolfs conclusies kom ik op de gedachte: Stap eens een willekeurige huiskamer in Nederland binnen (niet die van mensen die beroepsmatig met lezen te maken hebben: uitgevers, auteurs, recensenten, dominees) en bekijk de boekenkast. Wat staat erin? Niets. Er is niet eens een boekenkast. Het onderscheid literatuur / lectuur / pulp zal de mensen een worst wezen. Waarom kopen ze Kluun? Omdat ie op tv is. En tv hebben de mensen wel. En daar wordt ze verteld wat ze moeten doen. En dat doen ze. Kluun kopen.

@ Mara: Literaire thema's zijn niet gezocht. Mensen denken op een bepaalde wijze en hebben de behoefte hun gedachte in een verhaal te gieten. Maar aangezien de meeste mensen niet denken (maar 'werken'), zijn ze niet in staat, deze denkers te volgen. Omgekeerd geldt hetzelfde. Er zijn dus minimaal twee werelden: die van de doeners die alleen denken over wat ze doen. En die van de denkers die doen wat ze denken maar omdat voor hen denken gelijk staat aan doen, doen ze volgens de doeners niet zoveel. En dat wordt elitair geacht.

Doet mij weer denken aan mijn twee zoontjes. Twee verschillende types: de oudste is inderdaad een denker en de jongste een doener. Die snappen elkaar ook nooit echt.

.

O, vast wel, D.J.B. Ik zal best de verkeerde boeken hebben gelezen. Ik was vroeger al zo eigenwijs. Sommige van die boeken vind ik 'gezocht.' Maar dat zal wel aan mij liggen.

Ik vind Lijmen/Het been het mooiste boek van wat jij opnoemt. Ik ben me al heel gauw in kinderboeken gaan verdiepen. Joke van Leeuwen, Toon Tellegen, Guus Kuijer, Roald Dahl. Jeugdliteratuur.

.

De meester van de zwarte molen! Prachtig! Maar het spookje was ook niet te versmaden!

.

@ DJB ff totaal off topic... ja dat wil ik ook wel weten! dat klinkt idd verdraaid veel op harry

.

De meester van de zwarte molen, ja, komt me heel bekend voor! Zijn dat geen griezelverhalen? Net zoiets als van Hanna Kraan? Verhalen van de heks?

.

Ja, tijdens de 'ontkerkelijking' zal dit wel een heel bijzonder verhaal geweest zijn. Ik vind dat soort verhalen ook interessant, D.J.B.! Hebben we dat toch hetzelfde!

Zelfs hier, op dit forum, is er al discussie over, dit houd je dus steeds en overal.

Hoezo 'zelfs op dit forum'? Juist op dit forum lijkt me!

rudolf: "Ach, literatuur... lectuur... Als het maar een goed boek in zijn genre is. Laten we de pretenties maar achterwege laten." Hoe beoordeel je dan wat "een goed boek in zijn genre" is? En wat een minder goed boek? Dan ontkom je m.i. niet aan criteria en gradaties en dan kom je misschien vanzelf uit op termen als 'lectuur' en 'literatuur'.

Even diep adem halen, Rudolf.

Ik heb even het woordenboek doorgespit. En het lijkt me dat 'het geheel van de schriftelijke overlevering' al het geschreven woord omvat. Zowel Harry Mulisch als Max Velthuis dus. Net zogoed als dat ze beide onder de lectuur vallen. li•te•rair (bn.) 1 behorend tot, betr. hebbend op de literatuur => letterkundig; <=> aliterair li•te•ra•tuur (de ~ (v.), -turen) 1 het geheel van de schriftelijke overlevering van een volk of een tijd => bellettrie, de schone letteren, letteren, letterkunde 2 vakliteratuur let•ter•kun•de (de ~ (v.)) 1 wetenschap van de kunstvoortbrengselen in taal => letteren, literatuurwetenschap 2 de werken van de dichters en prozaschrijvers in enige taal => literatuur lec•tuur (de ~ (v.), -turen) 1 het lezen => lezing 2 boeken of tijdschriften => leesstof, leesvoer

Het waarderen van literatuur/lectuur heeft veel te maken met onze verwachtingshorizon. Ik lees nogal graag klassieke literatuur, dingen die de tijd hebben doorstaan. Maar ik kom uit een familie van non-lezers en ik heb ooit mijn broer 'Het lijden van de Jonge Werther' laten lezen. Bijna had ik ervoor gezorgd dat die arme jongen nooit meer een boek opende. Ondertussen woont hij in de States, en als ik op bezoek ga, neem ik altijd een boek van Aspe mee. Hij verslindt die. Vorige zomer heb ik er ook eentje gelezen. En ik vond er niets aan, om verschillende redenen. Maar ik vind het heel fijn dat ik iets gevonden heb dat mijn broer wel leuk vindt. Tegenwoordig probeer ik al wat vaker eigentijds, oorspronkelijk nederlandstalig werk te lezen. Dat is ook interessant, en het maakt me wat minder bang om zelf te schrijven. Als ik Wilde, Dickens, Poe, Shakespeare, ... e.a. lees. Tja, dan leg ik mijn pen gewoon terug in het bakje. Van sommige literatuur begrijp ik wel waarom die een kwaliteitslabel heeft gekregen, maar blijf ik het pokketeksten vinden om te lezen. 'A la recherche du temps perdu' van Marcel Proust bijvoorbeeld. Ik zie het vernieuwende wel, ik begrijp wel wat hij voor ogen had, ik vat wel het bijzondere van die roman; maar het heeft bloed, zweet en tranen gekost om me daar door te worstelen. Mijn verwachtingshorizon zegt dat er in een boek toch op zijn minst een foetus van een plot aanwezig moet zijn.

dar a luz, even off topic, maar om je te laten weten dat ik dit gewoonweg schitterend vind: -mijn verwachting......foetus.....plot (in afwachting van het kind dat weer een verhaal gaat vertellen!). In mijn beleving een juweeltje.

@ rudolf: dit had ik niet verwacht... @trannel, uit jouw uitleg distilleer ik dat het verschil tussen lectuur en literatuur het verschil is tussen leesvoer en belletrie?

Ik herken het heel erg wat Dar a luz schrijft over dat ze er bijna voor had gezorgd dat een lezer nooit meer een boek had aangeraakt. Ik ben altijd een verwoed lezer geweest tot ik in 5 havo 60 boeken moest lezen, ik had vooral problemen met de Nederlandse 'literatuur'. Gewend als ik was aan het lezen van spannende kinderboeken, vond ik W.F. Hermans bijv. een crime. Net als Maarten 't Hart (behalve zijn boeken De Kroongetuige en Ratten - de laatste wellicht onbekend bij het grotere publiek en ook niet echt een literair werk ;-) ). Tijdens mijn mondeling Nederlands heb ik gezworen nooit meer een boek aan te raken en te juichen als meneer Hermans zou overlijden (desondanks was mijn cijfer een 8, vreemd ;-) ). Alleen aan dat laatste heb ik me kunnen houden, maar ik heb jaren geen leesboek meer aangeraakt. Op een gegeven moment ging ik weer kinderboeken lezen en enkele jaren later stond ik mezelf toe om Engelse boeken te gaan lezen (als het verhaal zou tegenvallen, zou het lezen tenminste nog leerzaam zijn ;-) ). Tegenwoordig lees ik soms weer Nederlandse boeken, maar ik mijd nog steeds 'literair' werk (wellicht heb ik in 5 Havo een soort trauma opgelopen ;-) ). Gek genoeg lees ik wel Engelse literatuur, maar ik vrees dat het nog wel enkele jaren kan duren voor ik ook Nederlands 'literair' werk aan durf te raken. Een soort haat- en liefdeverhouding met boeken dus, vandaar dat ik zelf vooral kinderboeken schrijf. Maar in dit topic staan ook 'literaire' boeken die ik heb gelezen en die niet geheel aan mijn vooroordelen over literatuur beantwoorden. Het blijft dus wellicht een beetje een vage term. Ik dacht ook altijd dat lectuur over tijdschriften enzo ging, maar als sommige tijdschriften dan weer vakliteratuur worden genoemd, ben ik de weg helemaal kwijt...

Wij leerden deze globale richtlijnen op de biebacademie: Literatuur, lectuur en leesvoer (=pulp). Ik zat altijd op het randje tussen literatuur en lectuur. En soms is het ook gewoon leuk om pulp te lezen. Ligt aan je stemming.