Dialogen levensecht maken

Je kunt in een dialoog toevoegen hoe je personages kijken, wat ze er bij denken enzovoort. Je kan hier even naar kijken: http://kunst-en-cultuur.infonu.nl/taal/4425-een-g… Daar laten ze wel goed zien hoe je een dialoog wat levendiger kan maken. Succes. :)

Ook even feedback over de vorm. Alle zinnen die door één persoon gezegd worden, komen volledig tussen aanhalingstekens, niet alle zinnen apart. De bijvoeging 'zei Iragan' moet niet met hoofdletter. Vooral de derde regel is meer schrijftaal dan spreektaal. Bij dialoog moet je je altijd even afvragen hoe jij het zou zeggen. Het helpt ook als je het voor jezelf hardop voorleest. Dan vallen je ook grammaticafouten sneller op. Je zin klopt qua inhoud sowieso niet (spel- en schrijffouten).

Hoe je zoiets brengt, is afhankelijk van perspectief, doel (wat wil je als schrijver overbrengen, inhoudelijk en voor wat betreft sfeer), wat er om heen staat, hoeveel woorden je er aan kwijt wilt zijn, etc. Er is daarom geen recept voor "hoe schrijf ik dit het beste?"

Het boek "Dialogen schrijven" van Don Duyns heeft mij erg geholpen.

Het boek "Dialogen schrijven" van Don Duyns heeft mij erg geholpen.

Die heb ik toevallig net bij de bieb gereserveerd.

Je kunt ook vooral luisteren naar mensen: hoe ze dingen zeggen.

Het belangrijkste is uiteraard dat je probeert er in gedachten bij te zijn als je personages hun dialoog voeren! Het is al gezegd, maar het kan geen kwaad te herhalen. Inlevingsvermogen is voor een schrijver essentieel, en helpt je een aantal valkuilen te omzeilen. Probeer te horen wat je schrijft en te zien wat je schrijft. Je kunt zo ook proberen emoties aan te voelen, en afhankelijk van je toon en vertelstijl die door de zinnen heen weven. Het is ook een must gewoon eens wat fantasy-boeken door te bladeren en op zoek te gaan naar leuke dialogen. Vervolgens laat je die indruk los op je eigen schrijven, en al doende leert men ;) Bedenk goed dat als je zélf iets niet voor je ziet tijdens het schrijven, de lezer het waarschijnlijk ook niet voor zich zal zien tijdens het lezen. Succes.

Iemand die de taal niet goed spreekt, maakt nog geen schrijffouten als hij spreekt :) bekent > bekend ‘Het is een eer u te mogen ontmoeten, mijn jongeheer.’ ‘Achter de poort bevind zich het land der elfen.’ > het lijkt alsof dit helemaal gezegd wordt door één persoon? Dan hoef je tussendoor geen aanhalingstekens te gebruiken. Je kan de dialoog ook versieren met 'hij keek kwaad', 'hij sloeg zijn armen over elkaar heen', etc. Dingen die ook in het echt gebeuren :nod: De tip van Thérèse vind ik wel een goeie, veldwerk. En dan ook op de lichaamstaal letten van de praters.

Je kunt ook vooral luisteren naar mensen: hoe ze dingen zeggen.

Dit is een hele mooie tip. In de trein bijvoorbeeld zie je (eigenlijk hoor je ze) vaak genoeg groepen mensen die met elkaar aan het praten zijn. Opvallend aan zulke gesprekken is het tempo dat erin zit. Soms lijkt een alledaags gesprek ook voorgeschreven te zijn, alsof men alleen maar hun deel van het script leest. Die personen gebruiken naast woorden ook regelmatig handgebaren. In vriendschappelijke gesprekken wordt regelmatig gelachen. Als je zelf een dialoog schrijft is het belangrijk dat je dicht bij de werkelijkheid blijft. Een lezer moet geloven dat de personages die spreken ook daadwerkelijk die woorden zouden zeggen. En dat ze echt kunnen bestaan. Voornamelijk in fantasy is het een valkuil om je dialoog op te blazen, zodanig episch maken dat het eigenlijk niet meer interessant is om te lezen. Het is ook belangrijk dat je zelf je personages kent. Hun gedrag, indruk van de gesprekspartner, afkomst en cultuur zeggen allemaal hoe die persoon zou reageren. Kijk overigens ook uit dat je het niet té realistisch gaat maken. Let maar eens op een echt gesprek, dan zul je je verbazen hoeveel zinnen er eigenlijk nooit afgemaakt worden. Verder: probeer wat humor en creativiteit in de dialogen te stoppen. Dan word het al een stuk aantrekkelijker om te lezen.

Die heb ik toevallig net bij de bieb gereserveerd.

Mooi. Dan kom je te weten dat gesproken taal absoluut onbruikbaar is als dialoog in boeken. Dus luisteren naar hoe mensen dingen zeggen heeft geen nut.

Wat mij helpt is de personages echt kennen. Ik heb er foto's bij (van bekende acteurs bijvoorbeeld) en ken ze door en door, weet wat ze graag eten en hoe ze praten. Dat helpt al om dialogen te verlevendigen.

@Redhed: zo doe ik het ook. En als een dialoog niet lekker loopt, stop ik met schrijven en denk ik na of een personage wel zou zeggen wat ik haar heb laten zeggen. Zo niet, dan verander ik het. Inderdaad baseer ik mijn dialoog niet op gesproken taal die ik om mij heen hoor. In het 'echt' spreken mensen vaak in onafgemaakte zinnen, herhalen ze zichzelf of laten ze informatie weg die beide gesprekspartners wel hebben, maar een buitenstaander niet. Als je op die levensechte manier dialoog zou schrijven, zou dat op een lezer erg vreemd overkomen. Het is de kunst om het echt te laten lijken, net zoals een schilder realisme kan suggereren met de juiste penseelstreken op de juiste plaats.

Het is de "show, don't tell" regel. Laat de lezer voelen! Gebruik al je zintuigen. Hier een mogelijkheid, maar je zult het zelf moeten aanpassen om het geheel consistent te laten klinken met de rest van je verhaal. "Mistranas portdran ...?" zei Irágàn met opgetrokken wenkbrauwen. "Wat zegt u?" "Door het feit dat u mij niet verstaat, neem ik aan dat u een menselijk wezen bent," antwoordde de nasale, mechanische stem van achter de deur. "Maak u naam bekend." "Mijn ... uh ... naam is Irágàn," antwoordde ik overdonderd. "Waar ben ik hier?" "Het is een eer u te mogen begroeten, mijn jongeheer," zei de stem, veel vriendelijker nu. "Achter de poort bevindt zich het Land der Elfen."

Dank jullie, voor de hulp :).

Die heb ik toevallig net bij de bieb gereserveerd.

Mooi. Dan kom je te weten dat gesproken taal absoluut onbruikbaar is als dialoog in boeken. Dus luisteren naar hoe mensen dingen zeggen heeft geen nut.

Luisteren naar hoe mensen iets zeggen in het echt is juist essentieel! Zo voorkom je namelijk dat geschreven dialogen overkomen als teksten die mensen nooit in het echt zouden zeggen. Zoals we praten, schrijven we niet. Die verschillen herkennen en doorgronden is een must. De meest natuurlijke dialoog in een boek is een tussenvorm. Een letterlijke weergave van een gesproken dialoog levert niets anders op dan onsamenhangend gebrabbel, met onafgemaakte zinnen en grammaticale missers. Een te verfijnde dialoog, vol ronkende volzinnen en perfecte woordcombinaties, is net zo onbruikbaar. Het gaat om de mix. Welnu, om die mix te kunnen creëren, moet je juist heel goed weten hoe gesproken dialogen klinken.

Die heb ik toevallig net bij de bieb gereserveerd.

Mooi. Dan kom je te weten dat gesproken taal absoluut onbruikbaar is als dialoog in boeken. Dus luisteren naar hoe mensen dingen zeggen heeft geen nut.

Als je ze letterlijk wilt naschrijven: nee, dat klopt. Maar geen schrijver schrijft letterlijk na; hij geeft een eigen smaak en aroma aan zijn tekst. Een dialoog-naturel dient ter inspiratie. Maar soms ... soms kun je werkelijk letterlijk citeren. Een béétje schaven, en je krijgt de heerlijkste teksten. Probeer maar eens.

Ik ben het met Verweij eens. Natuurlijk zullen mensen "in het wild" weleens een mooie one-liner hebben of een paar zinnen achter elkaar die je kunt gebruiken. Maar een dialoog levensecht maken gaat niet werken op die manier (of je moet een toneelstuk/filmscenario schrijven). Wat wij mondeling communiceren is namelijk voor het overgrote deel oninteressant -het is nodig voor de sociale smering van fysieke mensen onderling, beleefdheid en het aftasten van sociale grenzen (en dat gaat allemaal gepaard met mimiek en lichaamstaal). En dat kun je in een verhaal allemaal schrappen tot de essentie van de dialoog overblijft: wat is op dat moment noodzakelijk om aan de lezer mede te delen? En is dat wel noodzakelijk om in een dialoog te doen? Verhalen zijn een ingedikte werkelijkheid, daarin horen levensechte dialogen niet thuis. In de trein praten mensen vaak uit verveling met elkaar. Ze proberen de stilte te vullen omdat recht voor je uitstaren terwijl je naast bekenden zit als asociaal wordt ervaren. Of je daar nu geïnspireerd door moet worden? Als je naar een vergadering van een uur of twee kijkt, kan de essentie in een verslag van nog geen A4-tje tekst staan.

't Is een interessante discussie. Schrijven is een van de meest intellectuele bezigheden van de mens, abstracter nog dan rekenen, maar ik geloof niet dat je het zo abstract en intellectueel moet maken - om allerlei redenen - dat je te ver van de realiteit komt te staan.

Verhalen zijn een ingedikte werkelijkheid, daarin horen levensechte dialogen niet thuis.

Dat gaat op als je een gesprek wilt weergeven tussen dronkemannen - daar zit doorgaans behoorlijk wat nonsens en herhaling in, zoals ook in een nabeschouwing over voetbal of in een politiek of godsdienstig referaat.

Wat wij mondeling communiceren is (...) nodig voor de sociale smering van fysieke mensen onderling, beleefdheid en het aftasten van sociale grenzen (...). En dat kun je in een verhaal allemaal schrappen tot de essentie van de dialoog overblijft

Daarvoor moet je dan toch eerst observeren, dan schrijven, structureren, hervormen.

Maar een dialoog levensecht maken gaat niet werken op die manier

Hoe wel? Dat is de vraag van topicstarter.

Tip; kijk 5 minuten naar een soap of naar de mensen voor je in de bus, in de rij van de supermarkt etc. Beschrijf hoe een van de dialogen ging. Beschrijf ook de houding, sfeer, oogopslag, manieertjes en de gemoedstoestand van de hoofdpersonen. Waar stonden ze. Waarom spraken ze op die manier. Hoe klonk dat dan? Waarom merkte je dat de hp boos/blij/verdrietig was etc.

Hoe wel? Dat is de vraag van topicstarter.

De tegenvraag is: wat versta je onder "levensecht"? Zoals een schrijver een dialoog hoort te schrijven, of zoals mensen op straat spreken en zoals je het dus niet op moet schrijven? Voor het eerste zou ik toch willen aanbevelen om boeken van anderen te lezen om te kijken hoe die dat aanpakken. Lezen, analyseren, nadoen, je eigen stijl erin vinden, die analyseren, vergelijken, beter worden....

Levensecht heb je zelf ingevoerd. Wat je eronder verstaat, weet je zelf het beste. De topicvraag luidde:

Ik heb nu nog best veel moeite om een boeiende dialoog te schrijven. Vaak zijn ze nogal dood en saai om te lezen. (...) Kan iemand mij helpen, goede levendige dialogen te schrijven. Dit mag op elke manier gebeuren!

Ik heb de titel ook gelezen. Boeiende of levendige dialoog is in ieder geval niet opschrijven wat je in een echt gesprek hoort, en ook niet opschrijven wat je zegt in een toneelstukje alsof je de personages was. Zie ook de reactie van verweij.

'Het is een eer u te mogen ontmoeten, mijn jongeheer.' Ligt het aan mij of klinkt dit gewoon heel raar? Ik krijg bij 'mijn jongeheer' altijd wat andere associaties. Maak er gewoon van 'het is een eer u te mogen ontmoeten mijnheer (of jongeman) Verderr zou ik nog willen opmerken dat de dialoog niet helemaal natuurlijk overkomt. Iemand zegt niet: maak uw naam bekend (met een d overigens). Hooguit vraagt iemand op gebiedende toon: hoe is uw naam? Of mag ik vragen hoe u heet? Daarna wordt door dezelfde persoon bovengenoemde opmerking gemaakt. Dat komt heel tegenstrijdig over. Opeens is de gebiedende toon een van een en al vriendelijkheid.

Ik bedoel dus, dat dialogen levendig worden. Niet zoals in het echte leven, maar zoals het moet zijn in een boek. En laten we zeggen dialoog dat in het echt kan plaatsvinden dat is niet leuk om in een verhaal te schrijven, het is dan wel levendig, maar niet leuk om te lezen.

En laten we zeggen dialoog dat in het echt kan plaatsvinden dat is niet leuk om in een verhaal te schrijven, het is dan wel levendig, maar niet leuk om te lezen.

Waarom niet? Als je het goed opschrijft is het wel leuk/goed om te lezen. Als de boodschap hoe/waarom iets gezegt wordt, maar overkomt.