Werkwijze, hoe doen jullie dat?

Ik werk momenteel op vaste dagen/tijden en ik moet zeggen dat me dat erg goed bevalt. Het liefst zou ik veel meer schrijven, maar met een gezin ernaast komt dat er niet zo van. De dagen die ik vrijhoud voor het schrijven gebruik ik ook echt alleen daarvoor. Ik ga dan niet uitslapen, uitgebreid ontbijten en nog even naar de stad. Nee, gewoon net als een gewone werkdag: 's morgens vroeg beginnen, tussen de middag boterham en tegen vijf uur stoppen. Om te voorkomen dat mijn personages al te veel van het door mij uitgestippelde pad afdwalen, heb ik ze een kompas gegeven en ze verteld waar ze moeten uitkomen gedurende hun tocht door mijn verhaal. Welke route ze daarbij nemen, interesseert me niet. Dan zit er voor mij tenminste ook nog wat avontuurlijks aan het schrijven. Een verhaal waarbij alles al in een schema vastligt en ik alleen nog maar hoef op te sommen wat er gebeurt, zal in mijn geval altijd een schema blijven. Ik wil verrast worden tijdens het schrijven! Eufdrie

Eufdrie, kan dat niet samengaan? Ik schrijf nu volgens een ruim schema (heb ongeveer veertig scènes in het schema staan) en ben na een paar pagina's al verrast. Dan pas ik dingen gewoon aan, maar ik vind het fijn om een houvast te hebben. Het midden van het verhaal is voor mij juist altijd zo moeilijk omdat ik daar niet meer weet waar het allemaal heen moet. Daar ben ik bij mijn vorige verhaal ongenadig vastgelopen. Nu heb ik dus niet alleen een begin en eind om naartoe te werken, maar ook enkele punten in het midden van het verhaal. Op mijn route zitten dus enkele checkpoints, om maar in die metafoor te blijven. Bionda, ik werk op dit moment aan een nieuw verhaal (bijna 5000 woorden nu) en dan stroomt mijn hoofd over van de ideeën en gaat het heel snel. Zoals je hierboven kunt lezen ben ik eerder ergens gestrand en ik wil dat deze keer koste wat kost voorkomen, dus ga ik niet herschrijven voor ik alles af heb, tenzij het inhoudelijke dingen zijn die veranderd moeten worden omdat anders het verhaal niet klopt. Ik schrijf gewoon lekker verder tot ik bij het eind gekomen ben en die scène heb ik gelukkig al helemaal in mijn hoofd. Ik heb er op deze manier een stuk meer vertrouwen in.

Het lijkt me zo heerlijk om een vast schrijfritme te hebben maar ik kan het niet. Er blokkeert 'iets.' Ik moet er echt zin in hebben, anders zit ik alleen maar achter het vel papier (ja, op een echt kladblokje ook nog) voor me uit te staren. Ik ben vreselijk ongestructureerd. Niet fijn.

Appel

Eufdrie, kan dat niet samengaan? Ik schrijf nu volgens een ruim schema (heb ongeveer veertig scènes in het schema staan) en ben na een paar pagina's al verrast. Dan pas ik dingen gewoon aan, maar ik vind het fijn om een houvast te hebben. Het midden van het verhaal is voor mij juist altijd zo moeilijk omdat ik daar niet meer weet waar het allemaal heen moet. Daar ben ik bij mijn vorige verhaal ongenadig vastgelopen. Nu heb ik dus niet alleen een begin en eind om naartoe te werken, maar ook enkele punten in het midden van het verhaal. Op mijn route zitten dus enkele checkpoints, om maar in die metafoor te blijven.

Met boek 1 stonden alleen begin en eind vast. Daartussen was alles blanco en ik heb nog nooit zo'n onbevangen avontuur beleefd. Kan het niet zo zijn dat jij vastliep omdat het eind niet bekend was? Als je eindpunt vaststaat, kun je volgens mij halverwege echt niet verdwalen. Met boek 2 werk ik wel iets meer met een schema, maar dat is eerder omdat er meer verhaallijnen zijn die wel op elkaar afgestemd moeten zijn. Toch laat ik mijn personages zo vrij mogelijk, dat geeft de meest onverwachte wendingen en het meeste plezier in het schrijven. Ook hier staat het einde uiteraard al vast.

Als jullie het hebben over 'staat het einde vast' heb je die scene dan ook al helemaal uitgeschreven, kant en klaar in de la liggen zeg maar, of heb je ongeveer in je hoofd waar je naartoe moet, of heb je meerdere mogelijkheden om iets te laten eindigen of... Ik merk namelijk dat ik wel weet waar ik ongeveer naar toe wil, maar dan wel op een heel 'vrije' manier. Ik heb wat losse ideeen in mijn hoofd over het einde, maar naarmate ik verder schrijf wil dar nog wel eens het een en ander aan veranderen. Hebben jullie dat dan niet? Vraag die daardoor bij me opkomt: wanneer begin je echt met schrijven? 1. ga je gewoon achter de computer zitten en zie je wel wat eruit komt 2. heb je een idee van voor naar achteren uitgewerkt in je hoofd zitten en moet je het alleen nog opschrijven? 3. heb je verschillende ideeen die samen een verhaal moeten gaan vormen 4. ...?

Soms staat er iets heel anders op het computerscherm dan ik bedoeld had. En vaak denk ik dan: "Hé! Dat is eigenlijk veel beter!"

1. Bij het echte begin, de eerste lege witte bladzijde, is het papier, geen computer. Dan zet ik verhaallijnen uit met vertakkingen en als ik met een bepaald idee vastloop ga ik weer terug naar het begin. Ik maak alleen voorbeeldscenes, want ik wil vrijuit schrijven als ik eenmaal in het verhaal zit. 2. Nee 3. Ik weet ongeveer wat er in moet staan, maar omdat ik (weer) een historische roman wil schrijven hou ik me vast aan bepaalde gebeurtenissen en data. Maar ik leg mezelf niet vast; ik laat dingen weg zodat ik nog meer dichterlijke vrijheid heb. Ik weet hoe het begint en hoe het eindigt en op het moment weet ik ook dat er een bepaald hoofdstuk in komt met een bepaalde titel, ongeveer halverwege. Het einde verander ik niet meer, het begin wel (eindeloos) :O 4. Meestal begin ik met de personages uit te werken en daarna met hoe ze elkaar leren kennen. Dat geeft al heel veel schrijfstof. Daarna ga ik personages op gebeurtenissen passen. Bijvoorbeeld: gaat Thomas bij de schutterij of David? Of: wordt David een bondgenoot of zou hij dat nooit doen?

1. ga je gewoon achter de computer zitten en zie je wel wat eruit komt Uhm, ja, meestal wel. Mijn personages mogen me best verrassen. Dat maakt ze levensecht. Playing God, maar zonder strakke regie. Ik stuur ze een beetje in de richting van hun uiteindelijke lot, maar welke route ze nemen mogen ze zelf weten. Zo komen sommige personages om de haverklap in de problemen en anderen niet, en dat zijn dingen die je vooraf niet in schema's kunt vangen. 2. heb je een idee van voor naar achteren uitgewerkt in je hoofd zitten en moet je het alleen nog opschrijven? Het boek zit al in mijn hoofd. Soms wou ik dat ik een USB-kabeltje vanuit mijn hersens op mijn PC kon aansluiten, zou me zomaar een jaar werk schelen. :) 3. heb je verschillende ideeen die samen een verhaal moeten gaan vormen Ja, en elke dag komen daar weer ideeën bij. Als die in het verhaal passen, gebruik ik ze ook. Anders noteer ik ze voor boek 3 of 4. 4Mijn verhalen worden in de embryonale fase alleen maar bevolkt door mooie, lieve en goede mensen. Naar gelang het geschrijf vordert, worden de karaktertrekken uitgebreid en worden het echte mensen met goede en slechte kanten. Tegen de tijd dat het zo ver is, weet ik dat ik met het echte schrijven kan beginnen.

Wat ik me nu ineens bedenk met die vaste schema's is dat de karakters in dienst staan van het verhaal. Je personages moeten ergens uitkomen, dondert niet hoe en of het wel bij hun karakter past... Toch wel apart. Maar ik denk dat je anders haast niet kan werken. Je karakters de vrije teugel geven en maar kijken waar ze uitkomen? Ik geloof dat ik nog nooit een echt verhaal heb geschreven op die manier, wat "jeugdzonden" daargelaten. Ik begin steeds meer plezier te krijgen in het van te voren uitwerken van mijn ideeen en dan pas te gaan schrijven. Ik heb iets om naar uit te kijken als het even niet gaat, en zeker voor mijn trilogie is het handig. Ik ken Arthur goed, ik weet waar het verhaal heengaat, dus lekker doorschrijven. Ook voor de marathon-fantasy is het handig om te weten waar het allemaal heengaat, ook al wil de hoofdpersoon soms wat anders. Dan moet ik echt nadenken "als dit gaat gebeuren, kan ik dan nog normaal op het einde uitkomen?" Ja. Beetje nutteloze post dit verder :')

(vragen beantwoord)

Eufdrie: Het eind was toen bij mij wel ongeveer bekend, maar niet zo helder als nu. Misschien was dat ook een probleem. Toch denk ik dat het vooral in het midden lag. Doorwerken zonder houvast, dat lukte me gewoon niet. Set: Het einde ligt niet kant en klaar in de la, al zou dat makkelijk kunnen: ik heb het heel uitgebreid in mijn hoofd zitten. Als dat niet zo was ben ik bang dat ik nooit zou eindigen. PS: Hoe moet je quoten?

Kwoten: de tekst kopiëren en plakken die je wilt kwoten. Vóór de tekst: dit haakje [ dan het woord quote en dan dit haakje ] Na de tekst hetzelfde laken en pak, maar dan dit teken / voor het woordje quote (binnen de haakjes) Wonderer

Wat ik me nu ineens bedenk met die vaste schema's is dat de karakters in dienst staan van het verhaal. Je personages moeten ergens uitkomen, dondert niet hoe en of het wel bij hun karakter past... Toch wel apart. Maar ik denk dat je anders haast niet kan werken. Je karakters de vrije teugel geven en maar kijken waar ze uitkomen? Ik geloof dat ik nog nooit een echt verhaal heb geschreven op die manier

Ik ervaar schema's als enorm belemmerend, Wonderer. Het liefst zou ik helemaal zonder werken en me het hele verhaal lang laten verrassen. Dat het dan soms een heel ander verhaal wordt dan je voor ogen had - is dat erg? Alleen als je al een goedgekeurd uittreksel bij je uitgever hebt liggen, lijkt me. Zolang je het nog binnenskamers houdt, is er volgens mij niet veel aan de hand. En is dat zo wat jij zegt? Staan de karakters in dienst van het verhaal, of zijn zij het verhaal? Ik bedoel dat als alles van te voren vaststaat, hoe ga je dan om met een onverwachte karaktertrek van één van je personages, waardoor alles ineens in een ander daglicht komt te staan? Want zulke dingen gebeuren - mag je personage dan zichzelf niet zijn, omdat anders het schema in het gedrang komt? Nogmaals, ik zou zo niet kunnen werken. Als voorbeeld noem ik een vrouw in een van mijn verhalen die maar niet verliefd wilde worden op de man die ik voor haar in gedachten had. Kun je het je voorstellen? Maar het lukte niet, er was geen klik tussen die twee. Tja, toen heb ik dat verhaal toch op essentiële punten moeten aanpassen, en dat had ook zo zijn gevolgen voor het hele verdere verloop van het verhaal. Als ik die twee tot een huwelijk had gedwongen, was er van mijn geloofwaardigheid ook niet veel overgebleven, denk ik.

Ik weet niet of het altijd geldt, karakters in dienst van het verhaal. Maar meestal wil je toch iets laten gebeuren in plaats van een verhaal over je karakters schrijven. Maar ik denk dat het ook te maken heeft met het genre. Een fantasy of horror kun je niet echt van je karakters af laten hangen denk ik. Overigens, nog wat over of het einde al vaststaat: Ik heb het allerlaatste Arthurverhaal al een jaar "op de plank" liggen. Maar bij mijn fantasy is het echte einde nog open. Ik wil mezelf ook laten verrassen door wat mijn hoofdpersoon met het laatste dilemma gaat doen namelijk. Ik weet wel waar het heen gaat, maar de allerlaatste afslag staat niet vast ;) (Aart, je bent een haakje vergeten in je afsluitende strong-tag, kun je dat nog even aanpassen?)

(Alsjeblieft, wonderer)

???strong-tag???? Moet er niet een wisselwerking zijn: karakters in dienst van het verhaal en het verhaal in dienst van de karakters? Ik merk dat het bij mij wisselt. Soms pas ik het verhaal aan omwille van het karakter van een personage en soms ... Nee; ik pas geen personage aanomwille van het verhaal! Wat ik wel doe is een bijfiguur introduceren o.i.d. om mijn verhaal dan maar via een andere route vorm te geven. Hum... Toch niet zo'n wisselwerking. Waar je al antwoordende al niet achter komt... Appel: in feite ligt jouw einde dus klaar in een laatje in je hoofd. Voel jij je dan niet beperkt tijdens het schrijven, of is het wel mogelijk om nog veranderingen aan te brengen in het einde? Ik heb zelf de grote lijnen van het slot wel in mijn hoofd zitten, maar als het anders gaat, dan gaat het anders. Ik weet nu nog niet hoe ik er terecht kom en hoe het einde er dan precies uitziet. Maar misschien merk ik onderweg nog wel waar jij het over hebt, dat je dan aan het schrijven blijft en blijft en blijft... Zover ben ik nu nog niet. Oh ja. Aart: jij schrijft dat je ineens nog een heel stuk extra hebt ingevoegd (of voorgevoegd) maar dat je van een deel daarvan niet weet wat je ermee moet, maar dat het nu eenmaal om 140 dagen gaat. Is er dan niet het gevaar dat je gaat schrijven om het schrijven. Bladvulling zeg maar? Blijft het nuttig, die 140 dagen? In zulke gevallen merk ik zelf namelijk dat ik verval in nutteloos gedoe. Dan komt het uiteindelijk dus neer op: schrappen.

Een strong-tag eerst < dan strong dan > en natuurlijk zonder spaties zorgt dat er tekst vet komt te staan.

Set Oh ja. Aart: jij schrijft dat je ineens nog een heel stuk extra hebt ingevoegd (of voorgevoegd) maar dat je van een deel daarvan niet weet wat je ermee moet, maar dat het nu eenmaal om 140 dagen gaat. Is er dan niet het gevaar dat je gaat schrijven om het schrijven. Bladvulling zeg maar? Blijft het nuttig, die 140 dagen? In zulke gevallen merk ik zelf namelijk dat ik verval in nutteloos gedoe. Dan komt het uiteindelijk dus neer op: schrappen.

Het blijft wel nuttig: (uitleg)

Ik heb soms zo'n haast. Dan weet ik wat ik wil laten gebeuren en dat wil ik eigenlijk alleen daaraan verder schrijven. Dus dat ik dan naar deel twee ga, en als ik dat heb uitgewerkt terug ga naar de hoofdstukken ertussenin. Even off topic: Ik heb (met dank aan jullie tips!!) een forum gevonden waar mensen met DIS bereid zijn mijn inhoudelijke vragen over deze aandoening en het leven daarmee te beantwoorden. Zo geweldig! Er gaat een nieuwe wereld voor me open. Nou kan ik weer gaan herschrijven ;) maar ik heb het er graag voor over. Dit wordt echt goed joh!

Die haast herken ik wel ja, ik werk dan ook nooit van voor naar achteren met schrijven. Ik schrijf echt van hot naar her, waar ik op dat moment het beste inzit. Dat betekent achteraf heel veel schuiven, kleine aanpassingen maken en heeeel erg goed opletten dat er geen foutjes ingeslopen zijn. Voor mij is het de enige manier die werkt. Steeds weer losse scenes schrijven op verschillende momenten in het verhaal. Af en toe wel ingewikkeld. Bionda, leuk dat je weer zo enthousiast bent en dat je verder kunt!

Dat "weer" herschrijven omdat je nu de info hebt die je moest hebben, herken ik wel ja. Ik heb al een paar keer een plot moeten omgooien omdat het niet klopte/kon. Nogal frustrerend :P

set schreef Appel: in feite ligt jouw einde dus klaar in een laatje in je hoofd. Voel jij je dan niet beperkt tijdens het schrijven, of is het wel mogelijk om nog veranderingen aan te brengen in het einde? Ik heb zelf de grote lijnen van het slot wel in mijn hoofd zitten, maar als het anders gaat, dan gaat het anders. Ik weet nu nog niet hoe ik er terecht kom en hoe het einde er dan precies uitziet. Maar misschien merk ik onderweg nog wel waar jij het over hebt, dat je dan aan het schrijven blijft en blijft en blijft... Zover ben ik nu nog niet.

Een laatje in mijn hoofd, inderdaad. :D Ik voel me daardoor niet beperkt. Mijn schema is heel ruim, maar het beetje houvast heb ik echt nodig. Daarnaast ben ik lyrisch over mijn geplande einde, ik vind het zo fantastisch dat ik me niet kan voorstellen dat het ooit verandert.

Kijk, Appel, Dat maakt het nou leuk, als iemand er zelf helemaal wild van is! Nou ben ik gelijk vreselijk nieuwsgierig. Zal 't boek wel kopen!

Ik heb altijd dat ik dagen niet schrijf. Ik doe naast schrijven ook nog 'gewone' computerspelletjes, en hoewel ik het toch allebei even leuk vind is de weg naar mijn computerspelletjes iets korter... Maar vaak dúrf ik niet te schrijven. Ik heb heel erg de neiging zgn. sociaal wenselijk gedrag te vertonen, en ik heb nooit het idee dat dit 'sociaal wenselijk' is. Maar ach, ik ben pas 14...

Hoewel ik mij altijd "schrijfster" heb gevoeld en zo nu en dan ook wel iets op papier heb gezet, schrijf ik pas zo'n anderhalf jaar (vanaf 1 november 2005), maar dan ook vrijwel elke dag ongeveer 1.000 woorden. Ik heb mijn derde roman nu bijna "af" (kladversie). Bij de eerste had ik werkelijk geen enkel idee en begon ik gewoon te schrijven: 'Het meisje keek om zich heen.' Binnen enkele dagen had ik de eerste opzet van een "wereldje" geschapen. Waar het allemaal vandaan kwam? Geen idee, maar ik was er helemaal high van! Op 27 maart 2006 was dat verhaal ineens af (~200k woorden). Het is nu ongeveer voor de helft geredigeerd. Drie dagen later, dus op 1 april ;-) , begon ik aan de Prequel en daarvan had ik alleen de allerlaatste scene in mijn hoofd. Kladversie af begin september. Ook bij mijn derde roman had ik een idee waar ik ongeveer heen wilde en daar ben ik nog steeds niet helemaal aangekomen. :) Ik schrijf dus gewoon alles op wat er in mijn hoofd opkomt dat met het verhaal te maken heeft en moet dan later natuurlijk enorm schrappen en ook herschrijven om het allemaal kloppend te krijgen. Vroeger dacht ik dat je eerst een planning moest maken en de personages uitwerken etc. zoals James Frey het stelt, maar dat werkt dus gewoon niet bij mij. Ik bleek een organic linear plotter te zijn. :lol: PS. Bionda wat bedoel je met DIS? Heb gegoogled maar kon er niet uitkomen.

Oké, dat was zo'n beetje mijn introductie post. :) Ik heb hier al even rondgehangen en zo het een en ander geleerd. Ben erg blij dat ik deze site heb gevonden! Het eerste wat ik 's morgens doe is mijn computer aanzetten en e-mails bekijken, nieuws lezen, talk-back, etc. Dan spendeer ik elke morgen/vroege middag 2 uur aan het redigeren/herschrijven/verbeteren van mijn eerste roman. Dan neem ik een pauze - liefst even naar buiten - en daarna schrijf ik later op de middag of in de vroege avond mijn 1k woorden. Ik heb vrijwel geen werk meer (my day job gave me up! ;-) ), geef nog een enkele les, dus heb ik meestal de tijd aan mezelf.

Wat een streng regime heb jij jezelf opgelegd, Roma. Ik schrijf wanneer er iets in mijn hoofd opkomt. Alleen mijn columns moeten iedere veertien dagen klaar zijn, maar voor de rest...

Hoi, Pluisebol, Ik wil niet beweren dat dit mij 100% altijd lukt, maar ja, zo doe ik het toch normaal wel. Het is ook een geestelijke gezondheidsmechanisme: "I'm a writer. I write. Or I'm cranky!" (downundergirl) ;-) Het grootste deel van mijn leven was ik nogal humeurig maar sinds ik schrijf, ben ik veel evenwichtiger geworden. De eerste 10 maanden was ik zelfs vrijwel constant helemaal gelukkig. Toen kwamen de eerste commentaren - een daarvan was behalve een vrij negatief-positief gemengde kritiek van het verhaal zelf ook een directe persoonlijke aanval op mijn karakter en dat heeft me toen wel wat traantjes gekost. Gelukkig had ik inmiddels al twee romans geschreven en na een paar dagen kon ik wel weer verder, na gesprekken met die en gene. Maar het heeft toen nog wel weken geduurd voordat het echt weer lekker ging!

De naam James Frey viel. Ik heb juist heel veel aan dat boek van hem. Ik schreef in 1993 in een vloek en veel zuchten een dunne roman. In 3 weken schreef ik 100 bladzijden en 3 jaar later was ik nog aan het herschrijven en redigeren. Er kwam letterlijk geen einde aan. Ik koosde mijn boek al 'het verloren debuut'. Nu 14 jaar later ben ik bezig met een kinderboek over mijn huisdier (een kameeltje) en kwam in aanraking met dat boek van James. Ik las hier veel posts over mensen die gestructureerd of minder gestructureerd schrijven. De een gaat op vakantie zonder voorbereiding en ziet wel waar hij of zij terecht komt. Een goeie voorbereiding past mij in ieder geval beter. En ik gun zelfs 'het verloren debuut' nog een kans. Dus ik werk aan twee boeken tegelijk. Gestructureerd op mijn chaotische wijze. Creativiteit staat daar niet haaks op; zoals ik toendertijd ook dacht. Verder viel me persé op: het is per se. Zo worstelde ik altijd met het woord stiekem (of was het nou stiekum;-)). Ik bedoel het niet betweterig. Ik maak gelukkig ook type- en spelfouten en leer hier veel. Goeie site.

's Morgens en 's middags check ik internet en media op nieuwtjes en doe ik inspiratie op. Het feitelijke schrijven is hiermee nog niet begonnen, maar in mijn hoofd borrelt er vanalles. Elk avond besteed ik ongeveer een uur aan het schrijven van belevenissen van die dag. Twee volle avonden per week ben ik aan het (her)schrijven en corrigeren van één van mijn vele open verhalen en gedichten. Daarnaast sla ik elke avond de boeken van mijn ( reeds voltooide) schrijfcursus open om nog wat nieuws te bespeuren. Om maar te zwijgen van de nachtelijke uitstapjes die ik soms maak naar de woonkamer, omdat ik vaak midden in de nacht een ingeving heb. Als ik die dan niet opschrijf, kán ik gewoon niet meer slapen of ben ik het de volgende dag weer kwijt. Tsja... schrijven is een lot...

Roma

Het is ook een geestelijke gezondheidsmechanisme: "I'm a writer. I write. Or I'm cranky!" (downundergirl) Het grootste deel van mijn leven was ik nogal humeurig maar sinds ik schrijf, ben ik veel evenwichtiger geworden. De eerste 10 maanden was ik zelfs vrijwel constant helemaal gelukkig.

Grappig dat jij dat zegt, Roma. Zo werkt het bij mij ook. Sterker nog; ik ben heel bewust en actief gaan schrijven tijdens de reïntegratieperiode van mijn ziekte. Ook nu merk ik dat ik slechter in elkaar steek als ik een tijdlang de kans niet krijg om te schrijven, en me beter voel als ik wel de uren eraan kan besteden die ik wil.