Geen afbeelding

Lid sinds

14 jaar 6 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
chrislaevers 27 juli 2010 - 20:33

van slaap ontbeerd lichaam

Ik zou heel graag het fijne willen weten van wat nu eigenlijk correct is : 1°'De spanning bonkte in zijn van slaap ontbeerde lichaam' (mijn versie) 2° 'De spanning bonkte in zijn slaap ontberende lichaam' (suggestie bij proeflezen) De gesteldheid die ik wil beschrijven : iemand die door een wekenlange tocht in een wildernis met karige informatie op zak, leider van een groep manschappen met vee en mondvoorraad, op zoek naar een locatie zonder veel aanwijzingen, weinig slaap heeft gehad zodat, nu hij zijn doel moet bereiken, een spanning voelt die 'bonkt' vanwege zijn verantwoordelijkheden en het chronisch tekort aan slaap. Wat mij parten speelt is dat 'ontbeerd' voltooid deelwoord is en enigszins aangeeft dat hij tijdens de nacht slaap tekort komt, en dat 'ontberende' een onvoltooid deelword is dat in de zin een gelijktijdige actie weergeeft van 'bonkt' tijdens de dag. Ik heb een alternatief gevonden : 'De spanning bonkte in zijn van slaap verstoken lichaam'. Maar hoe zit het met 'ontberen' ? Is mijn versie een Vlaamse zinswending en de suggestie een Nederlandse, of niet? Dat zou ik graag willen weten.

Geen afbeelding

Lid sinds

15 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
Zjaan 27 juli 2010 - 20:50
Ontberen is geen typisch Vlaams werkwoord, maar ik vind de vorm waarin het nu gebruikt wordt (beide versies), niet zo mooi/passend. Verstoken vind ik veel beter.

Geen afbeelding

Lid sinds

17 jaar 4 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
Waus 27 juli 2010 - 20:56
In de zin van ontberen, vind ik 'van slaap ontbeerd lichaam' het mooiste, alhoewel mooiste... verstoken is mooier :) Trouwens, dat bonken, bedoel je dat het hart zo hard bonkt? Had ik in mijn slaaptekort, hartkloppingen vanwege spanning waardoor ik nog minder sliep.

Geen afbeelding

Lid sinds

15 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
The Menace 27 juli 2010 - 22:39
Volgens mij kun je iets ontberen, maar niet iets 'van' ontberen. Dan zou het dus 'in zijn slaap ontbeerd lichaam' worden. Of, inderdaad, 'van slaap verstoken'... ;)

Geen afbeelding

Lid sinds

14 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
Claudia 28 juli 2010 - 0:54
zijn slaap ontberend lichaam zou het dan moeten zijn (het lichaam). Maar zijn van slaap verstoken vind ik mooier.

Geen afbeelding

Lid sinds

14 jaar 6 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
chrislaevers 28 juli 2010 - 18:05
Ik heb de tekst al gewijzigd en 'verstoken' aangenomen. Maar ja, het ging me om te weten hoe dat nu zat met 'ontberen' grammaticaal bekeken: 'voltooid deelwoord' (ontbeerd) versus 'onvoltooid deelwoord' (ontberende)

Geen afbeelding

Lid sinds

17 jaar 8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
Aster 28 juli 2010 - 17:01
Ja, dat dacht ik ook Corstiaan, vanwege het 'zijn' ervoor. Chrisleavers, nog even grammaticaal: als je de eerste optie zou nemen, geef je aan wat de staat van het lichaam is. Het werkwoord ontberen wordt dus meer gebruikt als bijvoeglijk naamwoord/passief werkwoord dan als actief werkwoord. Bij de tweede keuze is het lichaam nog steeds slaap aan het ontberen (dat klinkt gek, haha), het werkwoord is actief. (In de Latijnse grammatica bestaan daar erg mooie termen voor, maar zo snel kan ik ze voor het Nederlands niet bedenken.) Beide opties zijn, volgens mij, grammaticaal correct, hoewel de tweede optie in dit geval wat gek klinkt/lelijk is, zie ook bovenstaande reacties. Je hebt al voor verstoken gekozen, maar ik wilde dit nog even toevoegen. Edit: Ik geloof trouwens dat deze kwestie niets te maken heeft met het verschil tussen Vlaams en Nederlands.

Geen afbeelding

Lid sinds

14 jaar 6 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
chrislaevers 28 juli 2010 - 18:28
Dank je Corstiaan, 'ontbeerde' indd. Aster, die indruk had ik dus ook. Ik heb Latijn-Grieks gevolgt op school. Er werd vrij intensief gehamerd op spraakkundige nuances. Ik redeneer nog op die manier en kijk naar de vorm van het werkwoord en welke actie er wordt uitgedrukt. Het fijne er van ben ik al lang vergeten. Dus redeneer ik dat 'zijn slaap onberende lichaam' betekent dat de actie van het 'ontberen' aan de gang is terwijl hij in het zadel zit. Naar mijn gevoel klopt dat niet. En dan 'zijn van slaap ontbeerde lichaam' betekent naar mijn gevoel dat hij nachten slaap heeft ontbeerd. Ik begin ook meer en meer het gevoel te krijgen dat het voorzetsel 'van' niet correct is en weggelaten moet worden. De betekenis van 'van' zit eigenlijk al vervat in de betekenis van 'ontberen'. 'verstoken van' is naar mijn gevoel de beste optie. Wat betreft het verschil tussen Vlaams en Nederlands. Nog niet zo lang geleden maakte iemand me er attent op dat de uitdrukking 'iets aan boord leggen' niet gekend is in Nederland. Dat verraste me echt wel omdat het in België in de media en op school zeer gangbaar is. In Nederland zegt men 'iets aanleggen'. (bv 'Hoe leg je dat aan?') In Vlaanderen vragen we ons dan af : 'waar leg je dat dan aan?' Het is even wennen. Dit voorbeeld maakt wel duidelijk dat de verschillen die er zijn, niet gemakkelijk vast te stellen zijn.

Geen afbeelding

Lid sinds

18 jaar 3 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
Leo 30 juli 2010 - 15:31
chrislaevers, als jouw vraag gaat om het verschil tussen voltooid of onvoltooid, dan geldt voor het werkwoord 'ontberen' dat het een staat aanduidt. 'ontberende' betekent dat die toestand nu geldt; 'ontbeerde' betekent dat de toestand in het verleden opgebouwd is. Voorbeeld 1 (inderdaad, zonder 'van', want dat is echt fout) legt de nadruk op een doodmoe lichaam, terwijl voorbeeld 2 de nadruk meer legt op de spanning. Voor mij kan voorbeeld 2 taalkundig heel goed, maar ik vind het niet soepel klinken. Een klein detail, en niet relevant meer nu je gekozen hebt voor 'verstoken': het is 'slaapontbeerd' en 'slaapontberend' zonder spatie erin.