Voelt je manuscript nog als het jouwe, wanneer je het terugkrijgt van een redacteur?

In haar aanwezigheid zou ik het misschien anders verwoorden, maar de eerste redactionele inmenging was een regelrechte oorwassing. In positieve zin, want ik ben een stapje verder geholpen in mijn schrijfproces.

Om te beginnen wemelt het van de correcties. Bij een proefwerk op school zou dit betekenen dat je een dikke vette onvoldoende hebt. Wat mij het meest verwonderde, toen ik begon te lezen zónder aandacht te schenken aan alle correcties, dat ik eigenlijk niks miste. Nogal wiedes, besef ik nu, de onzin is eruit. Dit inzicht drong pas later tot mij door.

Mijn keuze is op een redacteur gevallen omdat voor een beginnend schrijver sturing geen overbodige luxe is. Al vrij snel besloot ik, onder haar toeziend oog, ‘wijzigingen accepteren’ aan te klikken. Een opluchting waar vertrouwen uit spreekt want je gaat akkoord met een hele hoop correcties en schrapwerk.
Nadat ik al het redactionele werk had geaccepteerd, begon het herschrijven, beginnend vanaf bladzijde 1. Maar in de tijd dat het manuscript bij de redacteur lag, zat ik niet stil. Ik heb allerlei nieuwe stukken geschreven, die nog in het verhaal verwerkt moeten worden. Puzzelwerk.

Of ik klaar ben voor de kritische blik van een uitgever weet ik niet. Het idee maakt mij wel onzeker, maar oeverloos aanmodderen past niet zo bij mij. Het boekenvak is voor mij een nieuwe wereld en verboden toegang zie ik nergens staan. Misschien is het vergelijkbaar met een duiker die voor het eerst in de onderwaterwereld een ademteug neemt.

De vraag die bij mij opkomt: is het simpelweg onzekerheid of ben ik bang voor kritiek? Angst voor kritiek is het denk ik niet, laten we dat afvinken. Ik ben wel wat gewend. Schrijven is een ambacht en wie zich in het publieke domein begeeft, krijgt kritiek er gratis bij. Het is de onzekere bestemming die je tegemoet gaat. Vooral dát. Het ongewisse voelt niet plezierig. Het onoverkomelijke overhoopgooien van het schrijfwerk waar je jaren aan hebt zitten ploeteren.

Dus, ja, onzekerheid speelt een rol van betekenis, want in zekere zin ben ik het boek dat verteld wil worden. Wie vertrouw je zoiets intiems toe? Met wie ga je in zee? Deze stap griezelt vooralsnog, daar ben ik eerlijk in.

Waar een beginnend schrijver een soort heilige ervaring beleeft, zou het met de jaren in een dagelijkse routine moeten veranderen. In schrijfwerk.
Ergens in het voorjaar, als de zon doorbreekt en boombladeren frisgroen kleuren, waag ik de stap. In een onbekende wereld leuren langs glimmende deuren...