Zit er een film in mijn verhaal? 10 tips

Je verhaal verfilmd zien worden is een droom van veel schrijvers, maar vaak lopen droom en realiteit bij een eerste poging hard tegen elkaar aan. Voor het schrijven van een filmscenario is behalve het talent van een storyteller ook een specifiek vakmanschap nodig. Hieronder een paar bruikbare tips voor iedereen die met dit idee speelt.

1. ‘Iedereen zegt dat mijn verhaal zo filmisch is.’

Als een auteur in staat is sterke beelden op te roepen, zegt dat vooral iets over schrijfstijl. En aan schrijfstijl heb je niets als je een scenario schrijft. Het gaat er vooral om of een verhaal de potentie heeft grote groepen mensen te raken met een universele waarheid. Net als een goed boek dat doet. Memorabele personages met grote dilemma’s. En bij voorkeur een verhaal en geen portret.

2. ‘A good story, well told’

Scenarioschrijvers zijn vakmensen, maar niet per se goede storytellers. In een slecht geschreven manuscript kan een fantastisch (film)verhaal verstopt zitten, wat door een scenarioschrijver sowieso helemaal opnieuw verteld zou gaan worden. Scenarioschrijven is een vak dat geleerd kan worden door opleiding en beoefening, zeker door mensen met storytalent. Bedenk dus goed of je jouw verhaal wilt ontwikkelen tot scenario of jezelf tot scenarioschrijver.

3. Is de markt niet verzadigd? 

Er zijn in Nederland veel meer scenarioschrijvers dan dat er films of televisieseries gemaakt kunnen worden. Tegelijk zijn regisseurs en producenten onverminderd op zoek naar goede scenaristen en urgente verhalen. De algemene mening is dat Nederland nog een slag kan maken als het gaat om het maken van kwaliteitsfilms voor een groot publiek.

4. Hoe begin ik in deze voor mij totaal onbekende wereld?

First time writers krijgen vrijwel nooit de kans (lees: geld) om een speelfilm te schrijven. De omroepen en fondsen hebben een zogenaamd Deltaplan Talent bedacht, met stepping stones voor de ontwikkeling van schrijvers, regisseurs en producenten. Niet dat je dat pad per se moet volgen, maar het geeft een indruk van wat voor ervaring je moet hebben om een speelfilm te kunnen (lees: mogen) maken. Er zijn maar weinig producenten die zelf (kunnen) investeren in de ontwikkeling van een script. Zeker van beginnend talent. Begin dus klein: met een Kort (NTR) of een Nu of Nooit! (Mediafonds/Zapp).

5. Wat voor soort document moet ik opsturen?

Als auteur-maar-niet-ervaren-scenarist is de kans groter dat je een goed verhaal hebt dan dat je meteen ook een goed scenario hebt geschreven. Producenten en regisseurs zijn op zoek naar een goed verhaal en pas in tweede instantie naar een goed scenario. Daarbij komt dat lezen geld en tijd kost, dus hou het kort. Beschrijf je verhaal in een synopsis van één tot vier pagina’s, met daarbij vooral de toelichting waarom jij dit een belangrijk verhaal vindt.

6. Bij wie moet ik zijn? 

Je kunt contact leggen met een regisseur of producent, van wie je denkt dat die bij je idee past. Kijk op de aftiteling van een film die je aanspreekt. Bel eerst om erachter te komen bij welk persoon je moet zijn. Zorg dat je je verhaal in een paar zinnen kan pitchen en opschrijven. Zorg dat je weet wat je doel is, bijvoorbeeld: gelezen worden, feedback, tips, een lead naar een potentiële creatieve partner of een uitnodiging voor een kop koffie. En niet: mijn idee verkopen. Als onervaren scenarist is je positie ook best ingewikkeld. En als een producent het al aandurft, zal je met een scenarist of scriptcoach moeten samenwerken.

Schrijver worden? Lees Schrijven Magazine!

Nog geen abonnee? Profiteer van de introductiekorting: 1 jaar Schrijven Magazine voor slechts € 27,50  (i.p.v. € 38,50) + 2 cadeaus!

Profiteer nu

7. Hoe weet ik of mijn idee goed genoeg is?

Pitch je verhaal zo vaak mogelijk aan mensen van wie je een eerlijke en kritische reactie mag verwachten. Je ontdekt dan vanzelf de sterke en zwakke plekken. Werk tegelijk aan je presentatie: zorg dat de lezer van je synopsis vanaf het begin dezelfde ervaring heeft als de toekomstige filmbezoeker. In je presentatie krijgt de lezer al een idee van je kwaliteiten als scenarioschrijver.

8. Hoe zorg ik dat mijn idee niet wordt gestolen?

Jouw fascinatie en invalshoek maken een filmplan uniek. Concurrentie zit ‘m vaak in de arena die je kiest, maar niet in de personages. De kans dat je plan beter wordt van feedback die je krijgt is vele malen groter dan het gevaar dat iemand er met je idee vandoor gaat. Toch zijn er mogelijkheden om je filmplan te registreren, zoals bij Scriptbank of CCProof.

9. Kan ik een scenarioschrijver inhuren?

Bedenk wat je doel is. Hoe wil je betrokken zijn bij de ontwikkeling? Als coschrijver? Als coproducent? Krijg je de investering ooit terug? Wil je je kansen vergroten bij een producent of het Filmfonds, dan moet het een schrijver van enige naam en faam zijn. Die schrijvers zijn veelgevraagd en willen zeker hun eigen ei kwijt. De exercitie van zelf een scenario schrijven is nuttig om je personages en je verhaal te leren kennen, maar je project krijgt pas richting door de bemoeienis van een producent of regisseur, die de kaders van het project gaan uitzetten.

10. Word ik rijk van scenarioschrijven?

Nederlandse scenarioschrijvers horen bij de slechtst betaalde scenarioschrijvers van Europa. Maar als we films gaan maken die over de grenzen gaan, kan dat wel eens veranderen. Je drijfveer moet niet geld zijn, maar de noodzaak om een bepaald verhaal te vertellen.

Andere vragen?

Stel ze via info@scriptdesk.nl.
Zie ook de websites Scriptbank en Scriptdesk.

Maarten Almekinders is scriptcoach en scenarioschrijver. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring als schrijver, storyliner en eindredacteur bij een aantal goed bekeken televisieseries, zoals Goede Tijden Slechte Tijden en Achter Gesloten Deuren. Daarnaast was hij als NCRV-dramaturg betrokken bij de ontwikkeling van tal van speelfilms en televisieseries, zoals Hartslag, de Telefilms Achttien en Schnitzelparadijs. Als scriptcoach is hij op dit moment betrokken bij de ontwikkeling van de speelfilms Superjuffie, Tango Agnes, De Gelukvinder en Exposed. Maarten geeft les aan de Nederlandse Filmacademie, organiseert netwerk- en ontwikkelbijeenkomsten voor filmmakers (De Proeftuin) en hij heeft een datingsite voor filmmakers en ideeën (Scriptbank) opgezet.