Wat als je personage overgehaald moet worden?

Zoveel personages, zoveel uitwerkingen. In de tipreeks ‘Wat als?’ worden er veelvoorkomende scenario’s die personages overkomen onder de loep genomen. Zo leer je een algemeen gegeven uit te werken op een manier die perfect bij jouw unieke personage past. Deze week: Wat als je personage overgehaald moet worden?

---

Je held moet altijd worden overgehaald om iets te doen waar hij geen zin in heeft. Deze comfortzone uitkomen is een essentieel onderdeel van de heldenreis. Waar moet je rekening mee houden?

Wie of wat motiveert?

Bedenk eerst wat je personage motiveert. Meestal heb je daar wel een idee van; je personage wil ergens naartoe groeien of iets kunnen doen. Is dat intrinsieke motivatie (ik wil dit zelf) of excentrieke motivatie? (als ik dit doe, word ik beloond of voorkom ik dat iets wordt afgepakt).
Als het een excentrieke motivatie betreft, besteed dan tijd aan het uitdenken van het personage of doel wat voor die excentrieke motivatie zorgt. Dit personage of doel is óók belangrijk in het verhaal. Je moet er rekening mee houden dat je personage meer dan eens gemotiveerd moet worden als de motivatie excentriek is.  

Wie zegt het? Wie helpt er?

Het is belangrijk om te weten wie je personage wil overhalen. Als het iemand is aan wie je personage een hekel heeft, zal hij zich nog meer verzetten. Als hij diegene aardig vindt, is het al een stuk makkelijker om in actie te komen.   
Als iets of iemand die je personage ongemak bezorgd probeert hem over te halen, is het fijn als je personage een maatje heeft om hem gerust te stellen of te helpen. Anders kan hij blijven weigeren om in actie te komen, terwijl dat voor het verhaal broodnodig kan zijn.   

Wat staat er op het spel?

Je kan je personage pas overhalen als hij een bepaalde urgentie voelt bij datgene wat hij eigenlijk niet wil doen. Als hij het gevoel heeft dat er nog uitstel mogelijk is, dan zal hij de neiging hebben om alles bij het oude te houden. Je zal je personage eraan moeten herinneren dat er iets op het spel staat. De beste methode is om je personage (een beetje) bang te maken:
“Als je nú niet gaat studeren, zak je voor je examen en kun je geen medicijnen gaan studeren.”
“Als je nú niet gaat zoeken, is er geen hotel meer over als je met kerstmis naar Berlijn wil gaan.”
Soms is het genoeg om je personage wat kriebels te bezorgen, soms moet je regelrecht gaan dreigen met zijn ergste angst. Dat ligt er maar net aan hoe koppig je personage is en hoe erg de situatie is.
Hoe dan ook moet je personage beseffen dat niet in actie komen bepaalde gevolgen gaat hebben.

Kan je personage het wel aan?

Je kan motiveren wat je wil, als je personage iets echt niet kan of durft, zal hij in de comfortzone blijven zitten. Geef je personage dus niet te veel om ineens te moeten doen, durven of klaarspelen. Ga goed na of datgene waartoe je je personage wil overhalen wel haalbaar is. Misschien moet het een stapje terug of moet je je personage later in het verhaal nog eens proberen over te halen, als hij al wat meer heeft gedaan, geleerd of meegemaakt. 

Over de auteur

Nadine van de Sande is freelance copywriter en schrijfster. Op verhaalentaal.blog post ze wekelijks een uitgebreide tip voor creatief schrijven. Daarnaast doceert ze een cursus autobiografisch schrijven bij de ondernemersschool.