Nagelbijtend spannend schrijven

Vooral als je een thriller schrijft is spanning natuurlijk essentieel. Maar hoe doe je dat; de spanning opbouwen? 

Beginnen bij het begin

Zo begint Instinct:

’T.
Mijn slachtoffer is nog niet klaar om te sterven. Als mijn handen haar keel zo stevig omklemmen dat de luchttoevoer blokkeert, kan ze niet meer praten. Toch is de smeekbede in haar ogen duidelijk. Ze heeft ook zo veel om voor te leven, is nog veel te jong om te sterven.’

uit: Instinct

Hier worden gelijk al vier technieken gebuikt om de spanning op te bouwen:

• Instinct begint ‘in medias res’. Dat wil zeggen: midden in de actie. Spannend; de lezer zit gelijk op het puntje van zijn stoel.
• Vragen roepen spanning op. De lezer wordt nieuwsgierig en zijn fantasie raakt geprikkeld. Waarom wordt deze vrouw vermoord? Wie is ze? Waarom vermoordt T. haar? Wie is T.? 
• Dat het eerste hoofdstuk met de personage T. begint is ook niet toevallig. Anonimiteit roept spanning op. Wie is deze duistere persoon? Waarom alleen een initiaal? 
• In Instinct wisselen de hoofdstukken tussen seriemoordenaar T. en de onschuldige huisvader Alex. Ook contrast werkt. De lezer weet al wat de seriemoordenaar denkt\van plan is, terwijl Alex nog volledig in het duister tast. Zo’n wisseling in vertelperspectief creëert spanning. Tegelijkertijd blijft T. voor zowel Alex als de lezers een enigma.

Vertragen

Afbeelding

Als iets spannend is, gaat alles sneller: je hartslag, je ademhaling, je bloedsomloop. Je moet snel reageren, vluchten, een oplossing verzinnen, klaar zijn om te vechten. Korte, to-the-point zinnen kunnen dat gevoel versterken. De tijd gaat sneller. Maar ook het tegenovergestelde kan werken: vertragen. Door te vertragen stel je niet alleen de ontknoping uit - waardoor de

lezer als een maniak doorleest om maar zo snel mogelijk bij dat verrassende einde te komen - je laat ook zien hoe loeispannend het voor je karakter is. Zo spannend dat hij de waarheid niet onder ogen durft te komen en het cruciale moment uitstelt. 

‘Opeens dringt het interieur met een haarscherpe perceptie tot hem door. De half afgemaakte schilderijen

omringd door volle en half uitgeknepen tubes verf – hij denkt zelfs te weten welk merk het is, omdat hij ze zelf voor zijn reclamewerk gebruikt – de potten met kwasten waar uitgedroogde verf in klonters aan vastgeplakt zit. Natuurstenen sculpturen in grillige vormen, naakten en bustes van klei, metaal dat op curieuze manieren aan een plaat bevestigd is, waardoor het een vreemdsoortig reliëf vormt. De houten figuren met de beitels in de hoek … Details die met een ongekende helderheid tot zijn hersenen doordringen. Details die – hoewel het zeker rare objecten zijn en hij ze nooit met een seriemoordenaar zou associëren – helemaal niet tot hem door zouden moeten dringen, omdat ze er helemaal niet toe doen. Dat zijn aandacht deze futiliteiten als een hongerige spons absorbeert, komt voort uit puur en simpel zelfbehoud. Zijn hersenen doen er alles aan om vooral de figuur in het midden van de ruimte niet te hoeven zien.’ 

Uit: Instinct

Enge plekken en gevaarlijke situaties:

Afbeelding

‘Vanuit de verte komen de wolken binnen schuiven. Als een gordijn trekken ze over de lucht. De eerste vlokjes masseren haar gezicht maar als snel kan ze de contouren van haar hand niet meer zien. De wereld wordt zo stil dat ze de vlokken hoort vallen. Ze staat aan het einde van de steiger, nog een paar stapjes en het koude water wacht als een gapend gat. De enige weg terug is de steiger op, maar van die kant komen de voetstappen steeds dichterbij …’ 

Hier zit alles tegen: donkere wolken verkleinen de wereld, sneeuw ontneemt het personage het zicht en de stilte is drukkend. Allemaal kenmerken van isolatie; het slachtoffer staat er alleen voor. Ontsnappen is onmogelijk: ijskoud water wacht en er is maar één uitweg. En juist daar komt de dreiging vandaan in de vorm van een onbekende persoon (weer die anonimiteit). Hoe kan de hoofdpersoon zich hieruit redden? Kan ze zich hieruit redden?

Omdat het zo bloedstollend eng is, over twee weken nog drie tips om spanning in je verhaal te krijgen;)

Over de auteur

Ivonne Wilken is schrijver. In april verscheen haar psychologische thriller Instinct. Instinct staat in de top 50 van best gerecenseerde vrouwenthrillers en is genomineerd voor de Beste Nederlandse vrouwenthriller van 2021. Verstrikt is haar volgende nagelbijtende thriller. Ze is afgestudeerd in criminologie, antropologie en journalistiek en woont in Noorwegen. Vanuit haar woonplaats Tromsø laat ze zich inspireren door de wondere wereld van sneeuw, ijs, het noorderlicht, de middernachtzon, bergen en fjorden.

Instinct is o.a. hier te koop.

Ivonne is te volgen op:
- Facebook
- Instagram @ivonne.wilken