Etenstijd bij je personage

Als je een personage gaat schrijven, biedt een personagebiografie een handig overzicht van diens doen en laten en geschiedenis. Deze week kom je te weten wat je allemaal te weten kan komen over je personage als je met etenstijd aanschuift aan tafel.
Om dit artikel overzichtelijk te houden is het in alinea’s onderverdeeld. Meestal zijn deze vondsten niet meteen schokkend voor je verhaal als geheel, maar je kan waarschijnlijk wel iets vinden wat bepaalde eigenschappen van je personage verstrekt.

Regels aan tafel

Wat zijn de regels aan tafel? Worden alle telefoons weggelegd? Wordt er gebeden voor het eten? “Toetjes zijn er alleen voor mensen die hun bord leeg eten.” Ieder huishouden heeft zo zijn eigen regels voor aan tafel die je iets kunnen vertellen over de gezinsdynamiek, of de normen en waarden. Bedenk wat er gebeurt als iemand die regel overtreedt. Wordt er streng gestraft? Is één bepaalde regel belangrijker dan de andere? Waarom dan? Dat zegt iets over wat je personage belangrijk vindt.

Wat en waar eten we?

De welbekende vraag: “Wat eten we vandaag?” is niet zo belangrijk, maar wel wat en waar je personage en diens gezin meestal eten. Dat kan je redelijk breed interpreteren: makkelijk en snel vanwege een gebrek aan tijd of een keukenprins(es) in de familie? Met het hele gezin een bord met friet op schoot voor de televisie als er die ene leuke spelshow op is? “Tijd voor familie op de vrijdagavond?” Of heeft je vrijgezelle personage uit verveling altijd met een magnetronmaaltijd op schoot voor de buis? En uit eten gaan, hoe zit het daarmee? Is dat eens per week vaste prik, of een ware traktatie? Dat zegt iets over de beurs van het gezin. Is het menu doorgaans gezond, of ongezond? Let dit huishouden bewust niet op voeding, of juist wel? Of is dat een kwestie van onwetendheid of onkunde? Misschien kan je gezin duur, gezonder voedsel gewoonweg niet betalen.

Hoe eet je personage?

Denk bij deze vraag wat verder dan alleen: netjes of zonder manieren. Eet je personage iets heerlijks uit stuitend enthousiasme razendsnel op, of kauwt het dan juist erg langzaam van genot? Prakt je personage wel eens iets? Uit gemak, of omdat die dat lekkerder vindt? ‘Snijdt’ je personage wel eens iets met de zijkant van een vork? Op zichzelf zeggen deze dingen zo goed als niets, maar als je ze gaat combineren, komt er soms wel een duidelijk beeld uit dat een archetype kan versterken.
Een goed voorbeeld: in de meeste films waarin de gehaaide zakenman met een mogelijke klant gaat lunchen om de deal binnen te slepen, doet die regelmatig meerdere van de volgende dingen:

• grote happen nemen
• flink, zichtbaar kauwen (wel met de mond dicht)
• stevig prikken met de vork
• relatief snel slikken

Let daar maar eens op!

Op zichzelf zegt het weinig als iemand grote happen neemt. Maar zie je dat dit rijtje bestaat uit zaken die allemaal duidelijk aanwezig zijn, groot zo je wil? Dat is dan wel weer duidelijk iets wat een karaktertrek van deze zakenman weergeeft: het is iemand die veel overwicht uitstralen.

Op deze manier kan je allerlei rituelen en maniertjes van je personage in de biografie opschrijven om hem subtiele karaktertrekken te geven, die hem een levensecht personage maken, zonder dat je je toevlucht hoeft te zoeken tot overdreven grote voorbeelden om je punt duidelijk te maken. De eettafel is daar bij uitstek geschikt voor!

Over de auteur

Nadine van de Sande is freelance copywriter en schrijfster. Op verhaalentaal.blog post ze wekelijks een uitgebreide tip voor creatief schrijven. Daarnaast doceert ze een cursus autobiografisch schrijven bij de Ondernemersschool. Als manuscriptredactrice en schrijfcoach helpt ze schrijvers het beste uit hun werk te halen.