Acht korte oefeningen om door een writer’s block te breken

Is je creativiteit ver te zoeken? Zit je dagelijks met je handen in je haar, doelloos naar je computerscherm te staren? Geen zorgen. Met een aantal korte schrijfoefeningen en schrijftips zetten wij je in een mum van tijd weer aan het werk.

1. Neem risico’s

Als schrijver neem je risico’s, zo simpel is het. Maar dat houdt jou toch niet tegen? Een sterke mening moet gehoord worden. Veel bekende schrijvers hebben regelmatig te maken met negatieve recensies, bijvoorbeeld door een controversiële uitspraak. En dat is nou juist dé manier om jezelf te laten horen.

Oefening: neem een eerder geschreven scène, verhaal of passage van jezelf waarin je een sterke mening naar voren wilde halen, maar dit niet goed uit de verf kwam. Neem tien minuten de tijd om de boodschap op overdreven wijze te herschrijven. Je ware boodschap gaat schuil in het verschil tussen de twee versies.

2. Beschrijf het onbekende

Een groot deel van onze geschiedenis is gehuld in mysterie. Niet iedere historische gebeurtenis is immers opgeschreven of bewaard gebleven. Volgens aanhangers van de fantoomtijd-theorie zijn zelfs drie eeuwen van onze geschiedenis geheel fictief.

Oefening: doe kort onderzoek naar een historische periode naar keuze. Kies een gebeurtenis waar weinig over bekend is of die van weinig belang lijkt. Creëer daar een verhaal omheen. Verzin fictionele personages en situaties die samenhangen met de historische context en maak zo een fictieve oorzaak van een belangrijke gebeurtenis in onze geschiedenis.

3. Beleef de atmosfeer

Pak jouw favoriete boek erbij en bestudeer de wijze waarop de auteur sfeer creëert. Welke (stijl)middelen worden gehanteerd om het verhaal te presenteren? Hoe beïnvloedt dat de perceptie van de lezer?

Oefening: schrijf nu zelf een paragraaf die past binnen het verhaal dat je net hebt gelezen, maar zet een andere sfeer neer. Gebruik wel dezelfde (stijl)middelen als die van de auteur.

4. Verrijk omschrijvingen

De stijl - ook wel de toon - van een schrijver is zijn of haar meest onderscheidende eigenschap. Vooral in beschrijvingen en details komt die stijl naar voren.

Oefening: neem een eerder geschreven verhaal van jezelf, of de uitwerking van één van de hiervoor genoemde opdrachten, en breid deze uit met details en omschrijvingen. Gebruik originele beschrijvingen, maar vermijd mooischrijverij.

5. Schrijf als een journalist

Hoewel je als schrijver over een flinke dosis creativiteit moet beschikken, is de technische kant van het vak net zo belangrijk. Ook fictie dient geschreven te zijn in goed geformuleerde zinnen waar degelijke research achter zit om de geloofwaardigheid van het verhaal te bevorderen.

Oefening: schrijf een scène of fragment van een fantasyverhaal in de vorm van een nieuwsbericht. Focus op feiten en presenteer deze zo dat ze plausibel lijken in de echte wereld. Gebruik enkel noodzakelijke beschrijvingen om details te verduidelijken.

6. Schrijf met onderliggende gedachtes

Een sprookje is als het ware de ultieme vorm van storytelling; het bevat een doel, een conflict (meestal met een kwaadaardig wezen of persoon) en het eindigt met een levensles, een onderliggende gedachte die als een rode draad door het verhaal loopt.

Oefening: verzin zelf een (kort) sprookje met een duidelijk moraal en probeer deze subtiel in het verloop van het verhaal te verwerken.

7. Meerstemming schrijven

Met dialogen moet je als schrijver vanuit verschillende stemmen spreken. Ieder persoon is immers anders, doet anders, spreekt anders. Om dit zo natuurlijk mogelijk te laten zien, moet je jouw personages door en door kennen.

Oefening: verzin een aantal karaktereigenschappen en trekjes voor twee personages, ook al lijken die onbelangrijk voor een verhaal. Schrijf vervolgens een dialoog tussen die personages en probeer de net verzonnen eigenschappen te gebruiken om de personages op een eigen manier te laten praten.

8. Laat creativiteit de vrije loop

Een schrijfoefening is een uitstekend middel om de kraan der creativiteit open te draaien.

Oefening: verzin een onwaarschijnlijk scenario (of gebruik er één die je onlangs hebt bedacht) en schrijf hier een kort verhaal over. Bijvoorbeeld: iemand die een manier heeft gevonden om met mensen in het hiernamaals te praten. Hoe verloopt de communicatie? Waar praten ze over? Wat willen ze? Wees zo gek als je maar kunt.

Door: Reinoud Schaatsbergen