Ervaren redacteur Maria Genova deed voor Schrijven Online meer dan dertig manuscriptbeoordelingen. Lees haar tips in het komende nummer!
5 tips om uitstelgedrag te doorbreken en echt te gaan schrijven
Uitstelgedrag komt voor in alle facetten van ons leven. Volgens Piers Steel, de auteur van The Procrastination Equation, gaf 95% van de ondervraagden toe wel eens werk uit te stellen. Of de overige 5% loog of gewoon niet doorheeft dat ze uitstellen, laten we in het midden. Niet alleen de afwas doen is iets wat mensen graag uitstellen, maar zelfs voor een passieproject als een boek schrijven merken veel mensen weerstand. Daarom delen we handige strategieën om uitstelgedrag te doorbreken en betrekken we dit op het schrijven!
1. Ken je triggers en draai ze om
Tim Pychyl bespreekt in zijn boek Solving the Procrastination Puzzle 7 redenen waarom je een taak uitstelt:
- Het is saai;
- Frustrerend;
- Moeilijk;
- Onduidelijk;
- Ongestructureerd;
- Voelt niet belonend;
- Mist persoonlijke betekenis.
Wanneer je schrijft hoop je in ieder geval dat het niet saai is, anders heb je geen goed schrijfproject te pakken. Maar wanneer je een ingewikkelde scène schrijft, heb je al snel meerdere triggers te pakken. Het is frustrerend en moeilijk, en misschien weet je niet waar het heen moet en is het onduidelijk. Dus: je stelt het uit.
Als je de trigger herkent, probeer het probleem dan om te draaien. Stel je schrijven van die scène uit omdat het ingewikkeld is? Maak dan een mindmap van alle elementen die invloed hebben op deze scène, zodat je eerst inzicht krijgt voordat je het op papier zet. Is het frustrerend? Probeer dan te freewriten (zet een wekker van 10 minuten en schrijf wat in je op komt zonder te stoppen) zodat je niet hoeft stil te staan bij wat je schrijft.
2. Zoek de tijdspanne die je wel aankan
Wanneer een trigger zorgt dat we uitstellen, moet je op zoek naar een manier om toch aan de slag te gaan. Als je hebt bedacht dat je 3 uur gaat schrijven of 2.000 woorden moet aantikken, kan de trigger ‘moeilijk’ opkomen. Maak het dan haalbaarder. Je zal hopelijk minder tegenstribbelen wanneer je een half uur wil schrijven in plaats van een halve dag.
En echt: als je tegen jezelf zegt dat je om 15 uur gaat schrijven, kan je ook echt om 15:06 beginnen. Je hoeft het niet uit te stellen tot 15:30 of 16 uur. Echt waar.
3. Breek het op in kleine stukken
Niets is zo frustrerend als je niet weet waar je moet beginnen of als je kijkt naar de taak ‘schrijf een boek’ en het is overweldigend. Allemaal triggers voor uitstelgedrag. Door je taken op te breken en op te schrijven wordt je plan om een boek te schrijven ineens veel haalbaarder.
Belangrijk daarbij is om elk facet van het schrijven mee te nemen. Niet alleen de woorden op papier zijn belangrijk voor het schrijven, maar ook het uitdenken van je personages, het uitwerken van de plot én de inspiratie die je opdoet door te wandelen of andere media te consumeren. Neem al die stappen mee en je zult zien dat je écht wel stappen zet.
4. Begin met iets – wat dan ook
De grootste drempel is opstarten. Als je eenmaal begint aan de afwas, dan is het geen grote stap om daarna de was te vouwen. Hetzelfde geldt voor schrijven. Als maar dat lege scherm gevuld is met de eerste zinnen, gaat de rest een stuk makkelijker.
Vergeet niet: je hoeft niet chronologisch te schrijven. Dus kijk je op tegen die ene scène? Sla die dan over en begin met een makkelijkere. Als je eenmaal op stoom bent, kan je altijd nog terugkomen op die lastige scène.
5. Start met het moeilijkste
Hoewel het ook het proberen waard is om altijd te starten met het lastigste. In zijn boek Focus AAN/UIT raadt Mark Tigchelaar aan om altijd de moeilijkste/de belangrijkste taken eerste te doen. Want laten we eerlijk zijn, de belangrijkste taken zijn vaak de lastigste. Dat is handig voor werkgerelateerde zaken, maar kan je ook gebruiken voor het schrijven. Je wil ook niet die moeilijke scène eeuwig voor je uitschuiven, want het blijft dan wel de hele tijd in je hoofd hangen.
Brian Tracy noemt deze tactiek eat the frog. Identificeer de uitdagendste taak (de kikker) en tik het af (eet het). Wie weet helpt dit bijzondere beeld om jouw kikker te vinden.
Succes met je uitstelgedrag overwinnen! Wil je daarna ook weten hoe je je het beste kan focussen als je eenmaal bezig bent? Lees dan ook dit artikel!
Bronnen: Harvard Business Review, Inholland, Focus AAN/UIT
Meld je aan voor de Schrijven Nieuwsbrief.
Dit nummer niet missen? Neem vóór 24 januari 23:59 u. een abonnement dan ontvang je dit nummer!
Mariken Heitman geeft tips! Meld je aan en ontvang dit nummer.
Topauteur Herman Koch geeft naar aanleiding van het verschijnen van zijn nieuwe boek advies aan jonge schrijvers. Meld je aan!