Tien keer een vrouwelijke Nobelprijswinnaar (7)

Tien weken lang zullen wij op woensdag een vrouwelijke Nobelprijswinnaar uitlichten. Allen uit de categorie Literatuur. Deze week: Selma Lagerlöf, winnaar van 1909.

Achtergrond

Selma Ottilia Lovisa Lagerlöf werd geboren in 1858 op het landgoed Mårbacka in het westen van Zweden. Ze was een rustig en serieus meisje dat van lezen hield en zelf veel gedichten schreef. Haar eerste doorbraak als schrijfster kwam toen ze een publicatiecontract won bij een schrijfwedstrijd. In 1895 stopte ze met haar baan als lerares op een meisjesschool om zich volledig aan haar schrijfcarrière te wijden.

Structuur van het verhaal

De boeken van Selma Lagerlöf zijn op het eerste gezicht niet meer dan leuke, fantasievolle verhalen; de bekendste daarvan is Nils Holgerssons wonderbare reis. Onder de oppervlakte zijn echter zorgvuldig uitgewerkte diepere lagen te vinden. Nils Holgersson was bijvoorbeeld geschreven als een educatief boek om schoolkinderen te leren over de geografie en natuur van Zweden. Veel van Lagerlöfs boeken kunnen gelezen worden als een studie van de menselijke psychologie, met onderwerpen als schuld, jaloezie, hebzucht en liefde.

De prijs

Lagerlöf was in 1909 niet alleen de eerste Zweed, maar ook de eerste vrouw die de Nobelprijs voor de Literatuur won. In 1914 werd ze lid van de Zweedse Academie, het comité dat de prijs toekent. Opvallend is dat ze aan het begin van de Tweede Wereldoorlog haar Nobelprijsmedaille aan de Finse regering schonk om te helpen de strijd tegen de Sovjet-Unie te financieren; de regering, diep geraakt door het gebaar, stuurde de medaille uiteindelijk terug.