Tien keer een vrouwelijke Nobelprijswinnaar (2)

Tien weken lang zullen wij op woensdag een vrouwelijke Nobelprijswinnaar uitlichten. Allen uit de categorie Literatuur. Deze week: de Noorse schrijfster Sigrid Undset, winnaar van 1928.

Achtergrond van Undset

De Noorse schrijfster Sigrid Undset werkte na de middelbare school als secretaresse om haar moeder en jongere zusjes te onderhouden. Haar vader, een archeoloog met wie ze een hechte band had, was overleden toen ze elf was. Samen hadden haar vader en zij in haar jeugd veel klassieke en middeleeuwse literatuur gelezen.

Als jonge vrouw werkte Undset al aan een historische roman. Voor haar debuut kreeg ze echter van een uitgever te horen dat ze geen talent had voor dit genre. Beter was het om een eigentijdse roman te proberen. Vervolgens voltooide Undset in 1907 het boek Marta Oulie, over een werkende moeder die haar doodzieke echtgenoot ontrouw was. De tweede uitgever ging met Undset in zee en ze kreeg de mogelijkheid om naar Italië af te reizen. Die reis leverde het boek Jenny op in 1911, over een kunstschilderes die een eind aan haar leven maakte.

Structuur van verhalen

Undset schreef tijdens haar loopbaan naast moderne romans en historische literatuur, ook autobiografische boeken en essays. Schrijvers kunnen van Undset leren dat alles wat je schrijft de moeite waard is en zich op termijn kan ontwikkelen tot een hoofdpersoon die een onmiskenbaar deel uitmaakt van de cultuur. En ook dat goede research – Undset verdiepte zich uitgebreid in middeleeuws Noorwegen – mede tot een Nobelprijs kan leiden.

Prijs

Tussen 1920 en 1922 herschreef Undset met veel plezier haar eerder geschreven middeleeuwse verhaal. Dat werd de trilogie van Kristin Lavransdochter waarmee ze in 1928 de Nobelprijs won. Haar prijzengeld doneerde ze o.a. aan gezinnen die een kind met een beperking opvoedden. In 1924 werd ze katholiek en deze keuze werkte ze uit in twee romans over een jonge man die zich bekeerde tot het katholicisme: Witte orchideeën en Het brandende braambos (in het Noors uitgekomen in 1929 en 1930).

Door Ellen Schoof

Schoof is sinds 1997 bezig met de Noorse taal, literatuur en cultuur. Ook is ze bezig met de opleiding tot redacteur aan de Schrijversacademie. Kijk hier voor meer informatie.