Schrijfrituelen van bekende schrijvers

Er bestaan allerlei rituelen om aan schrijven toe te komen. Hieronder lees je een aantal schrijfrituelen van bekende schrijvers.

In het boek Daily Rituals: How great minds make time, find inspiration and get to work (2013) van Mason Currey staan allerlei rituelen van schrijvers en grote denkers. Vroeg opstaan is een ritueel waar de meerderheid zich aan houdt. Voor sommigen is wakker worden om vijf of zes uur ’s ochtends de enige manier om hun schrijven te combineren met een baan of het opvoeden van kinderen. Voor anderen is het juist een manier om te voorkomen dat ze afgeleid worden.

Hemingway en Nicholson Baker

Over schrijven in alle vroegte schreef Hemingway: 'Er is niemand die je kan storen, het is koel of koud en je komt aan het werk en je wordt warm terwijl je schrijft.' Een ander voordeel van vroeg opstaan dat de morgensufheid je kan helpen bij het schrijven. De schrijver Nicholson Baker stond een tijdlang op om half vijf ‘s ochtends. Hij vond het leuk wat het deed met zijn brein. Baker merkte namelijk dat je hoofd vroeg in de  ochtend leeg en opgeruimd is, maar ook ‘verward’ en dit zorgde ervoor dat hij op die momenten anders ging schrijven dan normaal.

Marcel Proust

Er zijn natuurlijk schrijvers die niet vroeg opstaan. Marcel Proust bijvoorbeeld. Hij stond soms pas op tussen drie en zes uur ’s middags. Vervolgens ontbeet hij met croissants en opium, om zo zijn ernstige astma te verlichten.

W.H. Auden

‘Routine in een intelligente man is een teken van ambitie.’ Dit schreef de dichter W.H. Auden in 1958. Auden stond op kort na zes uur ‘s ochtends, zette koffie en ging aan de slag. Hij werkte meestal verder na de lunch en schreef dan door tot ’s avonds laat. Zijn cocktailuur begon om 18.30 uur, waarin hij vodka martini’s dronk. Tijdens het diner dronk hij ook nog grote hoeveelheden wijn. Om zijn energie en concentratie vast te houden, gebruikte Auden amfetamines. Iedere morgen slikte hij Benzedrine en ’s avonds gebruikte hij een kalmeringsmiddel om te slapen.

Kierkegaard en Balzac

De beroemde filosoof en schrijver Kierkegaard had de opmerkelijke gewoonte om suiker met koffie te drinken. Hij vulde een kop met suiker en goot daar dan zwarte koffie overheen. En de schrijver Balzac dronk maar liefst vijftig koppen koffie per dag. Er is gesuggereerd dat de positieve effecten van cafeïne, de verhoogde focus, wordt gecompenseerd door een afname van de vaardigheid om fantasierijke taken te doen. Maar als dit waar is, dan hebben creatieve geesten deze les eindeloos genegeerd. Het vele koffiedrinken van Balzac is ook niet aan te raden, want hij stierf aan een hartaanval op eenenvijftigjarige leeftijd.  

Wallance Stevens

Om goed te schrijven hoef je niet fulltime te schrijven. Wallace Stevens en vele andere schrijvers werkten overdag en moesten het schrijven inplannen. Hierbij geldt dat beperkte tijd zorgt dat je gefocust bent. Daarnaast sijpelt de zelfdiscipline die je nodig hebt om te gaan werken ook door in het creatieve proces van het schrijven. Stevens werkte bij een verzekeringsmaatschappij. Hij schreef: 'Ik ervaar dat het hebben van werk één van de beste dingen in de wereld is die mij heeft kunnen overkomen.’ Het introduceert namelijk 'discipline en regelmaat in iemands leven', aldus Stevens.

Ter afsluiting nog een ritueel dat veel schrijvers gebruiken: wandelen. Er is veel onderzoek waaruit naar voren komt dat wandelen, met name in de natuur, in verband wordt gebracht met verhoogde productiviteit en kundigheid bij creativiteit.    

Dit artikel is gebaseerd op een boekrecensie over het boek Daily rituals van Mason Currey. De boekrecensie verscheen op theguardian.com en is  geschreven door Oliver Burkeman, auteur van onder meer The Antidote: Happiness for People Who Can't Stand Positive Thinking.