Jaap Scholten over zijn historisch familieportret: Horizon City

Jaap Scholten krijgt op 16 november 2012 terloops een verlaten stewardessenkoffertje in handen gedrukt. Het zit bomvol verloren gewaand archiefmateriaal, oorlogsbrieven en dagboeken van zijn voorouders. Een goudmijn. En de basis voor zijn veel geprezen boek Horizon City, dat bij iedere herdruk wordt uitgebreid met herinneringen aangedragen door lezers. In het oktobernummer van Schrijven Magazine spreken we Jaap Scholten over dit bijzondere project.

Door Susan Moonen

Horizon City is een historisch familieportret over de opkomst en de ondergang van Scholtens voorouders, een familie van Twentse grootindustriëlen. De hoofdpersoon is Scholtens excentrieke oudoom Chuck Stork. Hij werd een pionier in de vliegtuigindustrie, huwde vijf maal, werd twee keer multimiljonair en stierf in armoede in Amerika.

Lezers schrijven mee

Het bijzondere aan Horizon City is dat het een boek is dat nooit af is. Scholtens uitgever Paul Abels (uitgeverij AFdH): ‘Er zijn ruim 150 opmerkingen en toevoegingen binnengekomen. Soms kleine correcties, die we allemaal verwerkt hebben in de opvolgende druk, maar soms toch ook heel persoonlijke en inhoudelijke respons die zou kunnen leiden tot nieuwe hoofdstukken of zelfs een nieuw boek. Dat vind ik geweldig. Die lezers zijn enorm betrokken.'

Het schrijfproces van dit boek was bijzonder. Dat is evident. Hoe heeft Jaap Scholten dat zelf ervaren? ‘Het was geweldig. Ik heb eerst, zoals dat meestal bij mij gaat, enorm zitten mieren. De tijd begon steeds meer te dringen, want tegelijkertijd met de verschijningsdatum van het boek was er een tentoonstelling gepland, geïnspireerd op mijn boek en familie. Ik had in mijn werkkamer overal foto’s liggen, dagboeken, brieven, krantenartikelen en testamenten. Ik verzoop gewoon in het materiaal. En toen onderging ik een hartoperatie.’

Wervelwind

Na de operatie moet Scholten absolute rust nemen. Fysieke inspanning werd uitdrukkelijk afgeraden. Hij zegde al zijn afspraken, reizen, lezingen, feestjes en diners af, sloot zich op in zijn werkkamer en werkte soms van vijf uur ’s ochtends tot elf uur in de avond. In drie maanden tijd schreef hij het boek, dat
maar liefst 480 pagina’s telt. Hij schreef als een wervelwind en zat zoals dat heet in ‘een flow’; de zinnen en de pagina’s vlogen eruit. ‘Ik heb nog nooit zo als een dolle zitten schrijven. De dag dat het naar de drukker zou gaan stond vast,’ vertelt hij. ‘Een aantal praktische zaken hielpen mee. Op het laatst was er zo
weinig tijd dat, zodra ik een hoofdstuk af had, ik het naar mijn literair agent en uitgever stuurde. Zij voerden in samenspraak redactie. Dat was lekker, want dát materiaal was de deur uit. Het maakte me lichter. Gewoonlijk heb ik van die dagen dat ik ‘s morgens in mijn werkkamer kom en dan ga verbeteren
wat ik de vorige dag heb geschreven. Daar ben ik dan de halve dag mee in de weer, vervolgens bedenk ik dat de eerdere versie niet zo slecht was en verander de helft weer terug.'

Jaap Frederik Scholten (1963) woont in Boedapest en deels op het Hongaarse platteland. Met zijn laatste boek Kameraad Baron, won hij de Libris Geschiedenis Prijs 2011. Scholten beschouwt zichzelf als
een voorzichtige avonturier. Horizon City is zijn achtste boek.

Tips voor het schrijven van non-fictie?

Benieuwd naar de tips van Jaap Scholten voor het schrijven van historische non-fictie? Je leest het hele interview in het oktobernummer van Schrijven Magazine. Je kan dit nummer los bestellen of in de winkel kopen.

Voortaan Schrijven Magazine thuis ontvangen? Word dan abonnee of geef een abonnement cadeau!

Introductieaanbieding

Of werf een abonnee en krijg zelf cadeaus.

Werf een abonnee