Hoe fictie tot empathie kan leiden

Non-fictie is een geweldige manier om nieuwe dingen te leren of je leven te verbeteren, maar hoe zit het met fictie? Tomas Elemans deelt in zijn TED talk wat we kunnen leren van literaire fictie.

---

Non-fictie als antwoord

Tegenwoordig stromen onze levens vol met informatie die we dag in dag uit consumeren. Social media berichten, nieuws vanuit de hele wereld en updates over van alles en nog wat. We zijn drukker dan ooit. De manier waarop wij deze informatie consumeren wordt door de snelheid waarmee het gebeurt steeds onpersoonlijker en dat heeft impact op ons als mensen. Om weer grip te krijgen op de realiteit en op zoek te gaan naar antwoorden in de wereld, reiken wij uit naar non-fictieboeken.
Non-fictieboeken zijn om deze reden het afgelopen decennium populairder geworden. Veel mensen worden getriggerd door titels als ‘start with why’, ‘increase your focus’ of ‘the innovators dilemma’. Non-fictie kan ons iets nieuws geven, iets waar wij zelf grip op hebben. Nieuwe kennis, een lifehack of een manier om je werkwijze te verbeteren. 

Denken door fictie

Maar hoeveel mensen hebben het afgelopen jaar een fictieboek erbij gepakt? Geen populaire fictie, maar een literair fictieboek? Tegenwoordig zijn dat er niet veel meer. Mensen hebben liever kant-en-klare antwoorden waar ze direct iets aan hebben, in plaats van zelf het werk moeten doen. 
Bij literaire fictie worden je juist vragen gegeven. Het geeft je stof om over na te denken. Fictie verplaatst ons naar een andere wereld. Het laat je fantasieën de vrije loop gaan en geeft ons de kans om een andere realiteit te zien. 

Empathie

Een andere belangrijke beloning die je krijgt uit fictieboeken, maar die vaak over het hoofd wordt gezien, is empathie. Verhalen laten ons opnieuw meeleven voor anderen. Emoties voelen waar we een lange tijd niet aan gedacht hebben. 
Een verhaal kan je op twee manieren aan het denken zetten. De eerste is het medeleven in de ander. Je duikt in de hoofdpersoon en leeft met deze mee. Jij voelt de emoties die hij of zij ook voelt. De tweede vorm is zelfreflectie. Het verhaal laat je denken over wie jij bent. Wat zou ik doen in deze situatie, hoe zou ik reageren en zou ik hetzelfde doen als de hoofdpersoon of juist niet? 

Slimmer door sprookjes

Als schrijver kun je de lezer aan de hand nemen, ze de plotlijnen en jouw ideeën als basis geven en daarna de fantasieën van de lezer de vrije loop laten gaan. Albert Einstein zei “If you want your children to be intelligent, read them fairytales. If you want them to be more intelligent, read them more fairytales.” Waarom? Omdat het langzame tempo van lezen ons toelaat om naar de taal, de metaforen en de complexiteiten te kijken. Het laat onze creatieve fantasieën de puntjes verbinden en de diepere lagen in een verhaal te vinden. 

Voor welk genre kies jij? Literatuur of non-fictie schrijven?