Drie angsten achter een writer’s block en hoe je ze de baas wordt

Het ene moment barst je als schrijver van de ideeën. Maar een paar dagen later zit je helaas in een totaal tegenovergestelde situatie: je bent overvallen door een writer’s block. Schrijfster Jane K. Cleland schreef een artikel in Writer’s Digest over een writer’s block en is van mening dat het vooral angsten zijn die je in de weg zitten, en dat je echt geen gebrek aan ideeën hebt.

De angst om te falen

De eerste vorm van angst die Cleland noemt in haar artikel is de angst om te falen. Deze angst wordt vaak ervaren als het gevoel hebben dat je jezelf overschat. Je begint niet met het schrijven van je verhaal/boek (of houdt er gaandeweg mee op), omdat je stiekem weet dat je werk wordt afgewezen. Dat bespaar je jezelf liever!
Komt dit gevoel je bekend voor? Weet dat het niet persoonlijk bedoeld is als sommige mensen niet warm worden van wat je hebt geschreven. Cleland schrijft dat het dezelfde reden heeft als het feit dat er zowel chocolade- als vanille-ijs verkocht wordt: ieder mens heeft een eigen smaak.

De angst voor succes

Dit klinkt misschien een beetje vreemd, bang zijn voor succes, maar toch zijn er schrijvers die kampen met dit probleem. Zeker wanneer ze al eerder een boek hebben uitgebracht. Mensen krijgen verwachtingen van jou en je werk, dus je moet je succes op zijn minst evenaren wanneer je aan een nieuw project begint. Je legt jezelf een enorme druk op. Daarnaast komt het dikwijls voor dat jaloezie van mensen in je omgeving vriendschappen aantast. En dat is het allemaal niet waard, denk je dan. Schrijvers die door de angst voor succes worden overvallen merken dat vaak aan de gedachte ‘schrijven is niet leuk meer’. 
Is de angst voor succes herkenbaar voor je? Houd in gedachten dat je eigenlijk een gezegend schrijver bent als mensen hongerig zijn naar meer werk van je. Dat betekent dat je geen eendagsvlieg bent en erop mag vertrouwen dat je het kan. Wat betreft die jaloerse vrienden: zijn dat wel échte vrienden? Stop geen energie in hun pogingen jouw prestaties af te doen als een kwestie van geluk.

Perfectionisme

Perfectionisme heeft veel raakvlakken met de angst om te falen, maar is niet helemaal hetzelfde. Perfectionisme lijkt vaak toe te slaan wanneer je boek bijna af is. Je bent ervan overtuigd dat je werk vol gebreken zit, je woordkeuze banaal is en dat je nooit in staat zult zijn om met flair te schrijven. ‘Ik ben niet goed genoeg’ is wat je innerlijke criticus roept. Je schaaft en schaaft, maar je blijft aarzelen over het wel of niet opsturen van je manuscript.
Betrap je jezelf hier op? Vraag jezelf af of je werk echt nog verbetering nodig heeft. Het zou namelijk kunnen zijn dat je je werk niet bekritiseert, maar jezelf. Als je alle feedback – zelfs als dit opbouwend, bemoedigend of van ondergeschikt belang is – ziet als kritiek, dan weet je dat jouw innerlijke criticus te sterk is. Probeer te ontdekken waar dit gevoel vandaan komt.  

Praktische tips om uit je writer’s block te komen

Hoewel het overwinnen van een writer’s block deels een kwestie is van het veranderen van je mindset, kun je ook praktische tips toepassen. Een eerste direct toe te passen tip is elke dag een paar keer een wekker op tien minuten zetten. Tien minuten is lang genoeg om een alinea te herlezen om op te frissen waar je bent gebleven, en vervolgens een nieuwe alinea te schrijven. Doe je dit drie of vier keer per dag, dan heb je al snel een volledige bladzijde geschreven. Dit kan je veel zelfvertrouwen geven – je innerlijke criticus haat dat en houdt zijn mond.
Ook kun je, iedere keer wanneer je niet zo goed weet wat voor woord of zin je wilt typen, x’jes op die plek zetten en gewoon verdergaan met wat je al wel weet. Als je toegekomen bent aan het herzien van je tekst kun je de x’jes invoeren in de zoekfunctie van je schrijfprogramma en ze gemakkelijk terugvinden en vervangen door wat je te binnen is geschoten.
Tenslotte kun je iedere keer nadat je een stuk geschreven hebt een notitie maken van ideeën die in je hoofd zitten of van iets waar je de volgende keer mee verder wilt. Op die manier hoef je daar niet meer over na te denken wanneer je weer achter je laptop gaat zitten.

Bron: Writer's Digest september 2018

Door Anouk Bernards