Blendle zwendel

Digitale platforms zoals Blendle en e-Linea gebruiken onrechtmatig artikelen van zelfstandige schrijvers. Dat is een inbreuk op copyright, zelfs als de plegers zich daar niet bewust van zijn. Daar moet wat aan worden gedaan.

In Nederland zijn er 28 digitale platforms voor het publiceren van geschreven werk, waarvan Blendle de bekendste is. Het merendeel van deze platforms heeft alleen contracten afgesloten met uitgevers omdat ze de teksten van bepaalde schrijvers openbaar willen maken en willen doorverkopen, maar niet met freelancers, aldus De Nieuwe Reporter.

Zelfstandigen ten dupe

Digitale platforms verkopen losse artikelen uit kranten, publieksbladen en vaktijdschriften. Al deze artikelen zijn afkomstig van journalisten en het beeldmateriaal is gemaakt door fotojournalisten en ontwerpers. Ruim zeventig procent van deze (foto)journalisten zijn freelancers en werken niet in dienst van uitgevers.

Veel van deze freelancers hebben hun digitale rechten toevertrouwd aan collectieve beheersorganisaties zoals Lira (tekst) en Pictoright (beeld). De rechten van het exploiteren van die teksten liggen in dat geval dus niet bij de uitgevers. Maar in de praktijk verkopen uitgevers het werk van zelfstandigen wel door aan digitale platforms zonder vergoeding voor de makers.

De afspraak die uitgevers en digitale platforms op dit moment hebben, is dat ze de inkomsten onderling verdelen (70% / 30%). Zelfstandigen worden genegeerd.

Oneerlijke verdeling

Het gevolg is dat er veelvuldig inbreuk op copyright van makers wordt gepleegd. Digitale platforms kunnen hierdoor worden gesommeerd artikelen of beelden van het platform te verwijderen. Dit maakt zelfstandigen paranoïde dat hun teksten worden gejat en het is nadelig voor de platforms omdat die dan niet meer alle artikelen en beelden uit kranten of tijdschriften kunnen verkopen.

Zelfstandigen zijn erg blij met initiatieven zoals Blendle, want daardoor krijgt hun werk meer bereik, maar het zou extra bron van inkomsten moeten betekenen eigenlijk ook een. Gelukkig kunnen Lira en Pictoright nog collectieve regelingen treffen voor de aangesloten zelfstandigen met de digitale platforms om dit recht te zetten. Op dit moment innen ze geld namens ongeveer vijfduizend zelfstandigen.