Acht griezelige subgenres om uit te proberen

Als je zin hebt om een keer te griezelen met je verhalen, is het horrorgenre een goede keuze. Net als bij de spannende thrillers, kent horror ook een aantal subgenres. Hieronder een greep uit het brede aanbod van de griezelliteratuur.

Splatter

Dit subgenre heeft per definitie met bloed te maken. Het is niet voor niets dat een splatterfilm vaak ook ‘bloedfilm’ wordt genoemd. Hierbij is vooral het grafische erg van belang. Bij splatter en dan films in het bijzonder, is het verminken en bloedvergieten de belangrijkste elementen voor het creëren van angst. De wijze waarop verwondingen worden aangebracht wordt groots in beeld gebracht en er wordt alles uit de kast gehaald om het ook nog realistisch te doen lijken. Daarbij kan splatter een overlap vertonen met de body horror. Onder het subgenre vallen bijvoorbeeld: Psycho (Robert Bloch), The Blaire Witch Project (Daniel Myrick en Eduardo Sánchez) en Poltergeist (Steven Spielberg, Michael Grais en Mark Victor).

Slasher

Slasher wordt vaak verward met het subgenre splatter. Anders dan bij het vorige genre, draait het hier vooral om een seriemoordenaar die zijn slachtoffers lastigvalt en hen uiteindelijk ook vermoordt. Het kan zijn dat de moordenaar een bepaalde psychische stoornis heeft en daardoor gedreven wordt om gruwelijke daden te plegen. Meestal is de moordenaar onbekend en heeft hij of zij het voorzien op jonge mensen (tieners en adolescenten). De slachtoffers hebben meestal iets gedaan wat in de ogen van hun moordenaar niet door de beugel kan. Zoals het gebruiken van drugs of zelf een moord hebben gepleegd. In slasherverhalen kan de moordenaar een mens zijn, maar ook een bovennatuurlijk wezen. In tegenstelling tot de meeste andere horrorgenres, zijn er bij slasher meer Nederlandse films te noemen: SneekWeek (Martijn Heijne), Amsterdamned (Dick Maas) en Sint (Dick Maas).

Psychologische horror

Dit subgenre maakt gebruik van angst, schuldgevoel, geloof en emotionele instabiliteit om de spanning op te bouwen. In films spelen enge geluidseffecten ook een belangrijke rol. Anders dan bij de zogeheten ‘splatter’ draait het hier niet noodzakelijk om geweld en bloed. Ook mythische figuren zoals demonen en monsters komen doorgaans niet voor binnen de psychologische horror. Dit genre heeft vaak een ‘normaal’ persoon in de hoofdrol en pas gaandeweg het verhaal kom je als lezer (of filmkijker) te weten wat die hoofdpersoon zo afschrikwekkend maakt. Meer concreet gaat het erom dat dit genre probeert om de lezer mentaal te beïnvloeden. Vaak door een ongemakkelijk gevoel te creëren bij het leren kennen van de vooraanstaande personage(s). Een aantal voorbeelden van titels zijn: The Ring, Paranormal Activity en Kom en zie. De meeste psychologische horrors zijn films, specifiek Amerikaanse films. Daarbij ligt dit genre dicht bij de psychologische thrillers. Boeken die onder dit genre vallen zijn: The Shining (Stephen King) en The Haunting of Hill House (Shirley Jackson).

Bodyhorror

Heftiger dan de psychologische variant, is body horror. Dit genre kan heftig overkomen, omdat er vaak verwondingen, verminkingen en beschadiging van het menselijk lichaam te zien zijn en deze ook worden toegebracht. Vaak zit je ook in het hoofd van het personage die deze gruwelijkheden ondergaat. Verder kan dit genre zich onder andere uitten in de vorm van seks, mutatie en zombificatie en het onnatuurlijk bewegen van het lichaam. Opvallend is dat dit subgenre vaak overlap heeft met andere subgenres, zoals slasher en splatter horror. Bij body horror is de bekendste titel waarschijnlijk Frankenstein. Maar er zijn natuurlijk ook andere titels zoals: Shivers (David Cronenberg), Rabid (Jen Soska en Sylvia Soska)en The Fly (David Cronenberg). Dat laatste heeft ook kenmerken van sciencefiction.

Ecologische horror

Of kortweg ‘eco-horror’, is een subgenre dat zowel op zichzelf kan staan als onderdeel kan zijn van een ander horrorgenre. Ecologische horror staat stil bij rampen die veroorzaakt worden door ecologische kwesties. Ook kunnen menselijke activiteiten de aanleiding zijn dat een ecologisch ramp zich voltrekt. Hier kun je onder meer denken aan: The Book of Eli (Albert Hughes en Allen Hughes), Unearth (John C. Lyons en Dorota Swies) en The Happening (M. Night Shyamalan).

Bovennatuurlijke horror

Dan een heel ander soort horror. Binnen dit subgenre staan figuren met bovennatuurlijk krachten centraal. Hierbij kun je denken aan geesten, demonen of andere monsters. Maar het kan ook gaan over bijvoorbeeld de duivel en het hiernamaals. Vaak hebben boeken en films binnen dit genre kenmerken afkomstig uit religies. Maar dat laatste is geen vereiste om verhalen onder dit genre te plaatsen. Recent verschenen titels zijn: A Companion to the Horror Film (Harry M. Benshoff) en Horror Noir: Where Cinema’s Dark Sisters Meet (Paul Meehan).

Occulte horror

Hierbij komt het erop neer dat de personages in de verhalen vaak een religie aanhangen die anders is dan de traditionele religies. In occulte fictie kan onder meer hekserij, verafgoding van natuurgoden of het satanisme centraal staan. Mensen die het zogeheten occultisme aanhangen hebben een grote interesse voor mysterieuze en bovennatuurlijke krachten. Ook hier zijn uiteraard boeken en films over verschenen zoals: The Offering (Oliver Park), The Witches (Roald Dahl) en The Night House (David Bruckner).

Zombie horror

Zoals de naam al zegt, gaat dit subgenre hoofdzakelijk over zombies. Zombies zijn fictieve wezens die uit de dood zijn opgestaan. Zij worden vaak afgebeeld als kannibalistisch en het hebben van een voorliefde voor het eten van hersenen. Niet alle zombieverhalen vallen onder horror. Zo vallen films als Z-O-M-B-I-E-S en ParaNorman niet onder het genre. Mede omdat ze gericht zijn op (jonge) kinderen en de zombies een veel vriendelijker karakter hebben. Titels die wel tot het subgenre behoren: The Walking Dead (Robert Kirkman, Tony Moore en Charlie Adlard), I Walked with a Zombie (Inez Wallace, Jane Eyre en Charlotte Brontë)en Braindead (Peter Jackson).