6 redenen om een pseudoniem te gebruiken

Pseudoniemen worden al eeuwen gebruikt, maar waarom kiezen schrijvers van George Orwell (Eric Arthur Blair) tot Robert Galbraith (J.K. Rowling) ervoor? Hier zes redenen om een pseudoniem te gebruiken.

1.    Een nieuwe naam kan nuttig zijn om commerciële redenen. Als een naam niet goed heeft verkocht, dan heeft de schrijver de kans zichzelf opnieuw in de markt te zetten.

2.    Daarnaast staat de naam van de auteur vandaag de dag gelijk aan zijn of haar ‘merk’. Zo zegt de pseudoniem auteur Sue Mongredian: ‘Met sociale media is er een subtiele overgang om de auteur een merk te maken dat past bij de boeken. En dat is natuurlijk makkelijker als je begint vanaf nul.’ Voor Mongredian, voorheen een kinderboekenschrijver, was het een noodzaak om Lucy Diamond te worden toen ze fictie ging schrijven voor volwassenen. ‘Mijn eerste boek voor volwassenen was een beetje pikant, dus moesten we de genres gescheiden houden. Ik had net een kinderverhaal geschreven genaamd Lucy the Diamond Fairy (onder een andere pseudoniem) en zo kwam ik op de naam.’

3.    Een pseudoniem werkt bevrijdend, omdat je jezelf opnieuw kan uitvinden als schrijver. Je nieuwe naam is een onbeschreven blad: niet langer ben je de schrijver die ‘dat soort boeken’ schrijft. Hier maakte J.K. Rowling handig gebruik van. Haar pseudoniem creëerde meer artistieke vrijheid en de mogelijkheid om The Cuckoo’s Calling niet te laten vervormen door  de Harry Potter boeken.

4.    Een pseudoniem biedt een laag van bescherming tegen opdringerige vragen of persoonlijke recensies. De bescherming kan ook nodig zijn in verband met je werk; helaas mixen sommige carrières niet goed met het schrijversleven. Of misschien heb je bescherming nodig tegen mensen die dichter bij je staan. Bijvoorbeeld als je een familiegeschiedenis of biografie schrijft en je niet wil dat je familie of vrienden erachter komen.

5.    Misschien heb je wel een hekel aan je naam. Als je Jan Janssen heet, wil je misschien een literaire nom de plume. Het kan ook zijn dat je een moeilijk uit te spreken of te spellen naam hebt, waardoor het moeilijk is voor lezers om naar je boek te vragen.

6.    Vaak kiezen samenwerkende schrijvers ervoor om gezamenlijk een pseudoniem te verzinnen. Zo hebben Robert Silverberg en Randall Garrett samengewerkt onder de naam Robert Randall.

Nadelen van een pseudoniem

Voordat je nu meteen een pseudoniem aanmeet: lees nog even door. Een andere naam gebruiken creëert namelijk een afstand tussen schrijver en lezer in een tijdperk waar sociale media dat gat juist wil dichten. Persoonlijk en authentiek contact wordt immers meer dan ooit gewaardeerd.

Daarnaast kan je niet zomaar naar festivals en evenementen en mag je niet worden gefotografeerd door kranten en open zijn over persoonlijk succes  kan ook niet .

Mongredian geeft toe dat ze ambivalente gevoelens voor haar pseudoniemgebruik heeft. ‘Het is goed om de twee dingen te scheiden, maar tegelijkertijd vind ik het vreemd. Bij uitgeversevenementen bijvoorbeeld, word ik altijd geïntroduceerd als Lucy. Dan moet ik uitleggen dat het een pseudoniem is, anders voel ik me een fraudeur. Gelukkig begrijpen mensen het omdat het vaker wordt gedaan.’

Pseudoniem als naam

Normaal gesproken meet een schrijver een pseudoniem aan. Maar wat nou als een pseudoniem een schrijver aanmeet? Sarah Hall had de pech dat haar naam werd gebruikt als pseudoniem door iemand anders. Ze ontdekte het toen een vriend haar een mail stuurde: ‘Heb jij eindelijk een roman geschreven?’

‘Was ik in een of ander parallel universum waarin ik was geslaagd om fictie te schrijven in plaats van journalistieke artikelen?’ vroeg Hall zich af. Ze typte haar naam in een zoekmachine en zag inderdaad: Sarah Hall had een roman geschreven genaamd Haweswater. ‘Ik wilde graag nog publiceren, maar nu kon ik niet meer als mijzelf worden gepubliceerd. Iemand had het al voor mij gedaan.’

Tien jaar later kwam Halls dubbelganger weer in beeld toen ze contact opnam met haar agent. In het tussenliggende decennium had de pseudoniemauteur nog drie romans gepubliceerd, allemaal ofwel prijswinnend of op de Man Booker-longlist. ‘Toen ik mijn biografie voorlegde aan uitgevers maakte ik een onbewuste misstap en gebruikte ik mijn eigen naam, terwijl ik al lang had geaccepteerd dat ik mijn naam niet kon gebruiken. Mijn agent zei toen: ‘Ik denk echt niet dat je Sarah Hall kan zijn.’'

Meer lezen over taal? Je ontvangt al een jaar lang Schrijven Magazine voor maar €26,50. Krijg je er ook nog eens drie cadeaus bij!

Word abonnee   Geef Schrijven Magazine cadeau