Lid sinds

5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker

#528 Van levensbelang

18 oktober 2024 - 9:21

TWEEDE VERSIE

Van levensbelang

 

Ze was net achttien jaar. Iedere verjaardag nam ze zich voor niet nog een jaar ouder te worden. Haar suïcideplannen kwamen en gingen als de golven van de zee en leken even oneindig. “De trein gaat om tweeëntwintig en tweeënvijftig minuten over het hele uur”, zei ze dan.
Misschien was het onvermijdelijk.

Vaak zat ze zwijgend tegenover me, zoekend naar woorden. Ze keek uit het raam, de lange haren als een gordijn langs haar gezicht, zodat ze een kleine schuilplaats had. Ik bestudeerde haar voorkomen, haar uiterlijke dynamiek. Haar ogen schoten heen en weer, vingers frunnikten aan de stoelleuning en haar voet wiebelde ongedurig. Innerlijke rust was haar vreemd.

Ze beproefde de grenzen van ons contact. “Ik ben alleen maar je werk”, zei ze, heimelijk wensend dat ze meer waard was. Ze kwam te laat binnen, zweeg hele sessies en zei kwetsende dingen. Allemaal om te ontdekken of mijn kalme aanwezigheid blijvend was.
Haar breekbaarheid ontroerde me.
Ik bleef. Iedere maandag om vier uur was de ruimte en mijn aanwezigheid voor haar.
Na een jaar begon ze in kleine brokjes te vertellen wat haar was overkomen, als kleine cadeautjes aan mijn geduld. Vervolgens wachtte ze in spanning af wat ik met die kwetsbare informatie zou doen, hoe ik zou reageren en vooral, of ik haar zou afwijzen.
Haar goede, maar zwartgallige humor die altijd volgde na zo’n onthulling hield haar overeind. Verdriet tonen kon ze pas veel later.
We zochten taal die paste bij haar gevoelens, woorden waarmee ze zichzelf ging begrijpen. Ze ontdekte zichzelf, ze was vol creatief talent, fotografeerde prachtig en schreef beeldende kinderverhalen.
Zo wandelden we voorzichtig samen door haar leven en trotseerde ze de golven.
Tot ik haar vertelde dat ik een andere baan had gevonden.

Wie weet hoe het zou zijn gelopen als ze nog een paar jaar wekelijks in de geborgenheid van onze zorgvuldig opgebouwde veilige ruimte had kunnen verkeren?
Heb ik haar levensduur verkort door haar te bevestigen in haar overtuiging dat iedereen haar uiteindelijk zal kwetsen en verlaten?
Schuldgevoel knaagde aan me, maar ik kon toch niet mijn loopbaan op haar behoeftes aanpassen? Ze ging me aan het hart, en was mijn werk.

Twee maanden liet ze zich niet zien. Tot de dag van mijn vertrek.
Met tranen in onze ogen zeiden we elkaar gedag. Ik gaf haar het mailadres van mijn nieuwe werk, maar wist dat ze nooit het initiatief zou nemen om mij te schrijven. De therapie bij mijn collega heeft ze al snel beëindigd, niet in staat nog eens met iemand op te bouwen wat ik haar had ontnomen.

Drie verjaardagen heeft ze het nog volgehouden.
Het is de trein van tweeënvijftig over het uur geworden.

 

EERSTE VERSIE

Van levensbelang

Mijn vertrek moet als een amputatie voor haar zijn geweest, een grove schending van het door haar zo voorzichtig gegeven, kostbare vertrouwen.
Pas na een jaar waagde ze het om mij, als enige in haar leven, in kleine brokjes te vertellen wat haar was overkomen. Dan wachtte ze in spanning af wat ik met die kwetsbare informatie zou doen, hoe ik zou reageren en vooral, of ik haar zou afwijzen.

Ze beproefde de grenzen door weg te blijven zonder zich af te melden, hele sessies te zwijgen, te laat te komen en kwetsende dingen te zeggen. Allemaal om te ontdekken of mijn kalme aanwezigheid blijvend was.
Ik bleef. Iedere maandag om vier uur was de ruimte en mijn aanwezigheid voor haar. Uit het raam kijkend, met het losse haar als een gordijn langs haar gezicht, begon ze te vertellen.
Totdat ik een andere baan vond.

Had ik moeten blijven? Had ik de medicalisering van het vak, de druk tot korte behandeltrajecten en het gericht zijn op symptoombestrijding, kunnen weerstaan?

Ze was net achttien jaar. Elke verjaardag nam ze zich voor om niet nog een jaar ouder te worden. Haar suïcideplannen kwamen en gingen als de golven van de zee en leken even oneindig. Ze kon zich niet herinneren ooit zonder somberheid te zijn geweest.
Misschien was het onvermijdelijk.

Maar toch. Wie weet hoe het zou zijn gelopen als ze nog een paar jaar wekelijks in de geborgenheid van onze zorgvuldig opgebouwde veilige ruimte had kunnen verkeren? Daar waar we taal zochten die paste bij haar gevoelens, woorden waarmee ze zichzelf ging begrijpen.
Schuldgevoel knaagde toen al aan me, maar ik kon toch niet mijn loopbaan op haar behoeftes aanpassen? Ze ging me aan het hart, en was mijn werk.

Met tranen in onze ogen zeiden we elkaar gedag. Ik gaf haar het mailadres van mijn nieuwe werk, maar wist dat ze nooit het initiatief zou nemen om mij te schrijven. De therapie bij mijn collega heeft ze al snel beëindigd, niet in staat nog eens met iemand op te bouwen wat ik haar had ontnomen.

Drie verjaardagen heeft ze het nog volgehouden.

De trein gaat om tweeëntwintig en tweeënvijftig minuten over het hele uur, zei ze altijd. Het is die van tweeënvijftig geworden.

Had ze nog geleefd als ik was gebleven? Had ik mijn professionele houding los moeten laten en contact met haar houden? In hoeverre heb ik haar bevestigd in haar overtuiging dat mensen haar altijd zullen kwetsen en daarmee haar levensduur verkort?
Ik vertel mezelf dat ik alleen haar niet had kunnen redden en twijfel daar vervolgens aan. Ik ben vertrokken met haar geheimen. Wellicht ben ik nu de enige die ze kent.

 

Lid sinds

8 jaar 2 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
18 oktober 2024 - 10:48

Mooi, zorgvuldig geschreven verhaal. Een stemmige blik op de loodzware praktijk van een therapeut. De betrokken en tegelijk analytische toon past heel goed bij het personage en weerspiegelt het dilemma: het hoofd en het hart.

Twee of drie dingetjes zouden het verhaal misschien nog sterker maken. De zelfdoding van haar cliënt lijkt me de zwaarste last op de schouders van de arts, en welke verantwoordelijkheid daarbij hoort; ik denk dat de slotzin voor mij daardoor te 'licht' voelt. Anderzijds, juist o.a. die discretie zit haar dwars. Toch denk ik dat de zin 'Drie verjaardagen...' eigenlijk het eind is: de slotalinea is een herhaling van eerdere gedachten. Mooi is de alinea 'De trein gaat...tweeënvijftig geworden'; je zou er één slotzin van kunnen maken, met één voltooid deelwoord, zoals 'Drie verjaardagen hield ze het nog vol. De trein gaat om tweeëntwintig en tweeënvijftig minuten over het hele uur, zei ze altijd. Het is die van tweeënvijftig geworden.'

Het verhaal bevat daarnaast niet veel concrete, zintuiglijke details, die mij als lezer emotioneel bij het verhaal kunnen betrekken. Dat is ook lastig bij een kortverhaal met zo'n lange vertelde tijd: dan moet je wel grote stappen zetten om het einde te halen.

Wat ook kan helpen, is letten op onduidelijkheden. Bijvoorbeeld aan het eind: 'Ik vertel mezelf dat ik alleen haar niet had kunnen redden' - dat kan twee dingen betekenen ('ik alleen' of 'alleen haar') en dat haalt me uit het verhaal. Zo kan 'ze' in de laatste zin slaan op 'de geheimen', maar ook op 'de cliënt'.

Het verhaal zette me aan het denken, dus dank je wel daarvoor! Wat vind ik van de keuzes van de arts en de cliënt en van hun verhouding? Volgens mij vindt de verteller dat deze arts eigenlijk zelf een tijdje in therapie moet.

Lid sinds

12 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
  • Pluslid
18 oktober 2024 - 10:54

Ik sluit me wel aan bij Kruidnagel. Zowel zijn eerste opmerking en zijn blik op je verhaal. Daarnaast zou ik experimenteren met de plek van de alinea's.  Als je bijvoorbeeld zou beginnen met:

Ze was net achttien jaar. Elke verjaardag nam ze zich voor om niet nog een jaar ouder te worden.

Dan heb je mij direct bij de keel. Daarna de 'context' schetsen en weer terug naar 'haar', zou mij nog meer in je verhaal trekken. 

Lid sinds

5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
18 oktober 2024 - 10:59

Heel fijn deze uitgebreide reactie Kruidnagel, dankjewel.

Ik heb enorm zitten stoeien met volgordes en inderdaad ook met de hoeveelheid zintuiglijke details die me eigenlijk te weinig waren. Het personage van de cliënt kleur geven, het proces dat cliënt en therapeut hebben doorlopen en de vragen waar de therapeut nog mee zit overbrengen was een worstelpartij. En vooral met de hoeveelheid woorden vervolgens. Dat haal je er scherp uit. Voor de lezer mogelijk toch niet de prettigste keuzes gemaakt.
Ik ga er later nog eens naar kijken.

 

Lid sinds

3 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
18 oktober 2024 - 14:55

Jeetje, dit is de derde bijdrage van deze reeks die mij echt raakt, na eerder Hadeke en Kruidnagel. Zit er iets in het water of zo?

Ik kan mij goed vinden in de feedback die je al gehad hebt. Ook ik bedacht mij dat de slotalinea er een beetje aanbungelt, niet zoveel meer toevoegt. Wat niet wegneemt dat je dit dilemma krachtig hebt beschreven. Ik ken het, via mijn kinderen, vanaf de andere kant: het trage opbouwen van de vertrouwensrelatie en het fnuikende gewissel van therapeuten. Hoe begrijpelijk de motieven daarvoor ook zijn, helpen doet het allerminst.

Goed geschreven, met... ja, met plezier gelezen. En met een droog traantje.

Martin

Lid sinds

5 maanden 2 weken

Rol

  • Gewone gebruiker
  • Pluslid
18 oktober 2024 - 14:57

Mooi verhaal en ik snap je dilemma. Misschien had een stukje dialoog tussen de therapeut en de client de emoties die beide ervaren meer uit de verf doen komen. Ik vraag me af hoe de therapeut de informatie over de zelfdoding heeft gekregen als er geen contact meer was. 

Lid sinds

5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
18 oktober 2024 - 15:34

Poeh jongens, hier is versie 2. Ben erg benieuwd naar jullie mening. Ik snap heel goed die feedback over de 'aanbungelende' slot-alinea. 

Dankjewel voor jullie reacties Martin en Job. 

Het is een vrijwel geheel waargebeurd verhaal, maar wel tot verhaal gemaakt (lees: aangedikt/ scherper neergezet), waarbij ik dit meisje als cliënt kreeg toen ik psychotherapeut in opleiding was. Onder supervisie dus. Het is een prachtig vak vol dilemma's waarmee ik inmiddels (tijdelijk?) gestopt ben. De andere kant ervan Martin, kinderen die steeds wissels moeten doormaken, vind ik ook heel naar. Hoe de jeugd-GGZ uitgekleed is inmiddels maakt het bijna onwerkbaar en zo'n therapie als dit meisje nodig had zou nu moeilijk te realiseren zijn. 

Maar duidelijk valt het niet mee om deze daadwerkelijke ervaring goed en kort op papier te krijgen.

@Job: Via een oud-collega hoorde ik dat ze was overleden, ze had de rouwadvertentie in het plaatselijke krantje gezien. 

@ Kruidnagel: de arts maakt het goed, hoewel indrukwekkend, geen ervaring waarvoor therapie nodig was.

Lid sinds

8 jaar 2 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
18 oktober 2024 - 17:08

Haha, ja, we zijn wel allemaal jongens hier, op het moment.

Het verhaal is nu veel directer. Nu is het meisje echt iemand met eigenschappen. Door die balans komen ook de beperkingen van de arts meer tot hun recht.

Ik vermoed dat gevoelens van rouw, falen, onzekerheid en piekerdrang van de therapeut vaak aan de orde komen bij super- en intervisiegesprekken binnen zulk werk. Mijn wat gekscherende therapietip kwam vooral doordat versie 1 veel meer over de vragen van de arts ging dan versie 2.

Bij mijn eigen ervaring met een poging tot zelfdoding in mijn studententijd (een voornemen waar ze een paar jaar later helaas alsnog in slaagde) zocht ik intuïtief emotioneel afstand tot mijn toenmalige kortstondige vriendin met borderline, onder meer omdat het zo'n absurd buitenissige handeling is met extreme emoties eromheen; en binnen een relatie zonder distantie is die dreiging voor de 'ander' niet praktisch en emotioneel hanteerbaar. Het dilemma van je hp is in die zin dus echt onmogelijk.

Je merkt: het raakt me nu :-).

Gi

Lid sinds

8 jaar 2 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
18 oktober 2024 - 18:03

Ja, Anneke, de herschrijf zegt het klaar en duidelijk. Je schets de hp niet alleen als een hoopje miserie dat er een eind wil aan maken maar zoemt ook in op haar creatieve talenten. Mensen die van nabij iemand gekend hebben met suïcidale neigingen kennen dit knagende schuldgevoel als de daad uiteindelijk ten uitvoer wordt gebracht. Ze verdienen begeleiding om tot het besef te komen dat hen niets kan verweten worden. Voor wie in een hiernamaals gelooft en als het jonge mensen betreft kan soelaas worden gevonden in de uitspraak: wie jong sterft leeft eeuwiger.  

Lid sinds

12 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
  • Pluslid
18 oktober 2024 - 18:20

Goede herschrijf! Je krijgt me nu een stuk beter mee in dit trieste verhaal. Wat mij betreft komt het begin nu echt goed uit de verf.

Lid sinds

5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
18 oktober 2024 - 19:46

Heel hartelijk dank voor het opnieuw lezen en becommentariëren. Fijn dat het nu beter uit de verf komt. Uiteindelijk was het een soort legpuzzel van alinea’s geworden waardoor ik niet meer helemaal goed kon oordelen over m’n eigen schrijven, maar jullie hebben me goed op weg geholpen.

Dank ook voor jullie persoonlijke toevoegingen, die ik ook als herkenbaar voel. 

Lid sinds

8 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
18 oktober 2024 - 21:39

Wat een prachtig verhaal is het geworden. De eerste versie vond ik al mooi, maar de tweede versie grijpt me echt naar de strot. Echt petje af voor de gegeven feedback van de anderen en voor hoe jij dit omgezet hebt in de tweede versie!

Lid sinds

5 maanden 2 weken

Rol

  • Gewone gebruiker
  • Pluslid
19 oktober 2024 - 13:11

Prachtige tweede versie. Ik herken het dilemma vanuit mijn werk in het cluster 4 onderwijs en een persoonlijke ervaring toen een meisje van mijn leeftijd in het open raam stond van de tweede verdieping, klaar om naar beneden te springen. Dit was niet haar eerste poging. De twijfel en de onmacht van het moment staan me nog helder voor mijn ogen.

Dit herkenbare verhaal met aandacht gelezen.

Lid sinds

5 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
19 oktober 2024 - 23:18

dag Anneke

Mooi verhaal, het lijkt eenvoudig opgebouwd maar het is net die simpelheid, de rustige opbouw, de alledaagsheid bijna, die de lezer meetrekt. 

De kwetsbaarheid van beide personages komt sterk tot uiting.

Sterk. Komt binnen, maar erg goed.

Johanna

   

Lid sinds

4 jaar 2 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
20 oktober 2024 - 18:39

Heel mooi en aangrijpend. Persoonlijk had ik liever gezien dat de toon veel analytischer was, als een rapport vol vaktermen, zodat het contrast met het verdriet en de worsteling van de patiënt groter is en de inhoud harder binnenkomt bij de lezer. Een zin als Patiënt lijdt aan zware depressies en is suïcidaal raakt mij meer dan het (al te) poëtische Haar suïcideplannen kwamen en gingen als de golven van de zee en leken even oneindig. Maar goed, dat is wellicht meer een smaakkwestie. Het verhaal zo als het hier verteld wordt, grijpt ook aan.

Lid sinds

5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
21 oktober 2024 - 11:11

Dankjewel Musonius. Interessante afweging en zeker te proberen. Het zal zijn dat ik lang in het vak heb gezeten dat ik juist niet wordt geraakt door vaktaal als Patiënt lijdt aan zware depressies en is suïcidaal 

Maar poëtisch doen over suïcidaliteit is ook wel vreemd. Dank voor de feedback, zet me weer aan het denken

Lid sinds

1 jaar 3 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
21 oktober 2024 - 22:34

Heb alleen versie 2 gelezen. Vethaal gedoseerd en knap uitgesponnen. Aantrekken en afstoten. Verlangen en slikken. Hoop en verlies, het komt allemaal voorbij en glijdt langzaam weg. De trein helaas niet gemist. Definitief.