Nooit meer

Het verdoezelen van de feiten, in de loop der jaren ging het Els steeds gemakkelijker af. Elke nieuwe boodschap die ze van de artsen te horen kreeg, verwerkte ze als eerste zelf. Trad ze er later mee naar buiten dan was haar verhaal optimistisch, haar antwoorden altijd positief.
Pijnen groeiden sluipend en werden uiteindelijk chronisch. Ze kon er heel goed mee leven. Realiseerde zich, hoe ze ze de baas kon blijven en wist donders goed wanneer ze verergerden. Het vermijden van de verergering vond ze niet gemakkelijk. Ook dat kreeg ze, min of meer, onder de knie. Bij het ouder worden bleek toch dat er minder eisen gesteld werden. Kinderen waren zelfstandig, werken hoefde niet meer. Dat alles gaf lucht.

Als kind was Els zeer actief en dat bleef ze. Een beroep in de zorg was haar op het lijf geschreven maar ook vrije tijd is belangrijk en wat is heerlijker dan je dan uitleven in sportbeoefening. Helaas, in de loop der jaren moest ze veel dingen laten vallen. Balsporten verdwenen, beetje bij beetje, uit haar leven.
'Ja, jammer,' zei ze dan om te vervolgen met 'er blijven nog zoveel leuke dingen over om te doen.'
 

Vandaag de dag is Els nog altijd bezig. Denksporten, daar kan je een hoop tijd mee stukslaan en wat een plezier kan dat opleveren. 'Als wandelen niet meer gaat dan loop je toch kortere stukjes.'
Dat laatste is makkelijker gezegd dan gedaan.
'Door de pijn kan ik best heenlopen.'
Ja, makkelijker gezegd dan gedaan, bleek. Els moest regelmatig stoppen en de keren dat ze alsnog met de auto opgehaald moest worden zijn talloos.
'Ik heb nog een wens en dat zijn grenspalen.'
Ja, ook makkelijker gevraagd dan gekregen.

Grenzen aangeven, grenzen verleggen, grenzen negeren, alleen dat laatste daar was Els goed in. Niets menselijkers dan dat. Wat is er fijner dan alles te kunnen doen wat je wilt doen. Gaat het niet, kop omhoog en blijven proberen.

Opgewekt loop ik bij Els naar binnen en vraag of ze iets gezelligs wil doen. Ergens koffie drinken, beetje shoppen, zij mag het zeggen, ik sta overal voor open.
'Als je geen zin hebt kunnen we ook even onze laatste bridgeproblemen doornemen.'
'Nee, liever even de deur uit, in problemen heb ik vandaag geen zin.' zegt Els lachend.
'Oké, dan gaan we even in dat nieuwe winkeltje kijken naast Café Wildman en drinken daarna lekker koffie.'
'Weet je,' zegt Els peinzend, 'Ik zou graag nog eens proberen wat langer te fietsen. Ik weet dat ik fietsen opgaf maar je ziet hoe langer hoe meer van die elektrische driewielers. Kunnen we niet kijken of ik daar een proefrit op mag maken? Ik doe dat liever met jou erbij dan alleen.'

Geschrokken kijk ik Els aan. Wat ik zie bevalt me niet. Els heeft die doorzettersblik in haar ogen die ik maar al te goed ken. Ik was ervan overtuigd dat ze  geaccepteerd had nooit meer te fietsen. Het is me duidelijk dat ik geen tegenwoord hoef te geven, wat ze in haar hoofd heeft zitten, heeft zich daar al vaste bodem verschaft. Het lukt Els een afspraak te maken. We moeten een half uur rijden naar de handelaar. Tijdens de rit zit Els hardop te dromen wat ze allemaal zou doen, als de driewieler haar bevalt. Voorzichtig probeer ik haar enthousiasme wat te temperen.

Het is even wennen als we de gespecialiseerde fietsenzaak binnen stappen en de vele modellen zien. Zelfs driewielers zien er nu in mijn ogen acceptabel uit. Els kiest voor een fiets met stoel en de verkoper past deze vlot aan haar wensen aan. De mogelijkheden zijn talloos. De zithouding die Els zou willen had de verkoper echter nog nooit gezien.

Verrukt fietst Els even later over de lege parkeerplaats. Of ze de instructies hoort die haar worden toegeschreeuwd is mij onduidelijk. Ze heeft haar hoofd geheven, een dikke glimlach op haar gezicht. Op afstand zie ik haar ogen niet, ik weet zeker dat ze net zo stralen als de zon.

De verkoper roept haar terug maar ze blijft rondjes rijden. Na een half uur remt ze hard en stopt pal voor onze voeten. De glimlach is verdwenen, haar ogen staan dof. Ze stapt moeizaam af en stamelt:
'Ik en fietsen, het kan niet, nooit meer.'