Lang voor men de naaldhak van een damesschoen stiletto ging noemen bestond reeds het stilettomes met een lang dun lemmet. Voor 16,95 euro kan je op internet tegenwoordig de PK 47 kopen, het ‘super Italiaans Stiletto automatisch knipmes Switchblade Bayonet van 22.5 cm.’

“Wij noemden hem The smiling stiletto”, zei een van zijn vroegere medewerkers, die mij een nieuwe job aanbood in zijn bedrijf. Volgens hem was mijn Amerikaanse ex-baas inderdaad een uiterst aimabele man, maar wie hem tegenwerkte of in de weg stond kon hij figuurlijk een dolk in de rug planten.

Zelf had ik dat niet in de gaten. Op zeer jonge leeftijd had ik iets langer dan een jaar in de beste  verstandhouding rechtstreeks met hem samengewerkt. Hij was de perfecte leermeester. Ooit werd ik door hem gefeliciteerd omdat een taak volgens hem voor 98% perfect was uitgevoerd. Hij leerde mij welke 2% er ontbraken.
In mijn latere loopbaan heb ik nooit nog iemand ontmoet voor wie ik een zodanige bewondering had. Door zelf druk bezig te zijn, had ik de carrière van mijn vroegere idool niet meer gevolgd. Tot mijn grote ontzetting vernam ik dat hij een vliegtuigcrash niet overleefd had.

Meer dan veertig jaar later blader ik toevallig door een aantal documenten van vroegere werkgevers en vind een memo uit de tijd dat ik met hem samenwerkte. In zijn typische handschrift had hij erop geschreven: Keep up the good work. 
Door de onbeperkte mogelijkheden die internet ons tegenwoordig biedt, googel ik zijn naam om te zien of er mogelijk oude artikels over hem werden geschreven.  Mijn eerste opzoeking is raak: Lee A.Berthelsen sterft in een vliegtuigongeval. Er staat zelfs een foto bij van een man in uniform. Ik kom plotseling tot het besef dat deze man niet mijn vroegere baas was, maar een Amerikaans legerofficier. Ik krijg het warm en koud tegelijk. Hoe kan het zijn dat ik ooit zo fout werd geïnformeerd en al die jaren niet wist dat hij springlevend was?

Zou hij dat nog zijn, vraag ik mij af. Ik zoek verder op internet en vind een bericht dat de echte Lee net zijn pensioen heeft genomen als president van een belangrijk Amerikaans bedrijf. De bijgaande foto toont aan dat hij het is, een dertigtal jaren ouder, grijzend, maar nog steeds de rijzige kwieke man met de glimlach die ik meteen herken.
Wanneer ik nog andere berichten bekijk, merk ik dat hij  een stichting heeft opgericht waarin de kunstwerken van zijn vader zijn ondergebracht. Plots komt een golf van herinneringen boven, zaken die niet zozeer met mijn vroegere werk voor hem te maken hebben.

Heel af en toe werd hij heel persoonlijk en dwaalden zijn gedachten af.
“Mijn moeder was zangeres in de opera van New York en mijn vader is nog steeds kunstschilder”, vertrouwde hij mij ooit toe.
 “Weet jij waar ik sheet music kan kopen?” vroeg hij mij eens. Hij lacht zich een bult omdat ik shit music heb verstaan. In hartje Brussel vind ik voor hem partituren met teksten van aria’s die zijn moeder zong. Hij vroeg mij een aantal foto’s van werken van zijn vader, zichten van Parijs en andere steden, te laten inlijsten. Ja, wat benijdde hij mij als Europeaan toen, want Europeanen hadden cultuur en de meeste Amerikanen waren cultuurbarbaren. Ook al was ik zoveel jonger, vertrouwde ik hem op mijn beurt toe dat er langs deze kant van de grote oceaan ook nog best veel barbarij bestond.

Een andere keer filosofeerde hij over waar ik mij in mijn latere beroepsleven moest voor hoeden. Hij raadde mij aan het boek The Peter principle te lezen waarin de auteur beweert dat In a hierarcy every employee tends to rise to his level of incompetence (in een hiërarchie heeft elke medewerker de neiging te klimmen tot zijn niveau van onbekwaamheid). In mijn latere carrière heb ik inderdaad ondervonden dat wat in het boek te lezen staat al te zeer bewaarheid wordt.   

Onlangs praatte ik met mijn schoonzoon over vroegere beroepsbezigheden. “Het valt mij op dat je het negen op de tien keer hebt over jouw periode toen je met Berthelsen samenwerkte”, zegt hij.
Ik antwoord: “Ah, ja, mijn smiling stiletto periode.”