Lid sinds

3 jaar 9 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker

#391 Waanzin + excusonnet

Sinds ik vannacht niet slapen kon
wil één beeld niet meer uit mijn hoofd.
Een beeld dat mij mijn rust ontrooft
en als een boze droom begon,

werd duisternis die overwon,
elk sprankje zonlicht om mij dooft.
Geen ochtendrood dat dag belooft
maar branden aan de horizon.

Een kleine clown met kille blik
- zijn hand rust op een rode knop -
staart mij met dode ogen aan.

“Straks ben je even dood als ik:
wanneer ik druk, je leven stop,
bewijs ik daarmee mijn bestaan.”.

* * *

Het nare van een vers dat voeten kent
is dat het met je op de loop kan gaan.
Dus komt het soms op de beheersing aan
wanneer je bij het dichten haastig bent.

Zo merk je op een onbewaakt moment
- je ziet je eerste strofe trots al staan
die aan het metrum keurig heeft voldaan –
een voet te weinig bij elk regel-end.

Wat nu? Een extra voet erbij bedacht?
Of waanzin die het manke vers verklaart
en zo de tetrameter nipt nog redt?

‘t Wordt waanzin. Die geeft mij alsnog de kracht
waardoor mijn eerste dichtsel wordt gespaard:
een pentametrisch vers erbij gezet.

(oorspronkelijke versie)
Sinds ik vannacht niet slapen kon

wil één beeld niet meer uit mijn hoofd.
Een beeld dat mij mijn rust ontrooft
en als een droom vannacht begon,
dan ijzig stijgt als een ballon
die licht en zonnewarmte dooft.

Een dag die zoveel had beloofd
ontbrandde aan de horizon.

Een kleine clown met kille blik,
onder zijn hand een rode knop
staart mij met dode ogen aan.

“Straks ben je even dood als ik:
wanneer ik druk, je leven stop,
bewijs ik daarmee mijn bestaan.”.

 

Lid sinds

11 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
  • Pluslid

Mooie gedachtengang. Ik zie bij jou terug waar ik zelf ook mee worstel: rijmdwang en wat 'verheven' taalgebruik. Over metrum en de jambes mag onze coach zich uitspreken. 😉 Die lopen niet helemaal volgens de regels volgens mij, maar als een eerste schets vind ik 'm geslaagd.

Lid sinds

3 jaar 2 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker

Ha Bobcom, ik vond je gedicht beangstigend. Die rode knop en alles is voorbij. De slapeloze nachten geven goed de angst aan. Mooi opgebouwd, je gedicht. Ik merk dat je heel consequent bent in je aantal versvoeten per regel. Je hebt er elke regel vier, maar ik begreep dat het er vijf moeten zijn. Toch vind ik het zo goed passend bij dit onderwerp. Er komt zo meer vaart in, een soort versnelling waardoor de beklemming dichterbij komt. Knap gedaan.

Je excuus sonnet is leuk gevonden! Brede glimlach hier :-)

Lid sinds

2 jaar 6 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker

Wat een leuk duo! Je eerste gedicht: het kan mét en zonder de huidige context bestaan. 

Het tweede gedicht loopt als een trein en ziet er eenvoudig uit (vooral het begin), wat ik echt een kunst vind, want ik weet dat het dat niet is. 

Lid sinds

3 jaar 6 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker

Dag Bob,

Het gebruik van een tetrameter in plaats van een pentameter is weliswaar niet conform de opdracht, maar niet tegen de regels van het schrijven van een sonnet. Een tetrameter (viervoeter) en hexameter (zesvoeter) mogen zeker ook. Herman Pieter de Boer gebruikte graag de viervoeter en noemde zijn sonnetten sonnetines, waarbij ik wel moet aantekenen dat deze ook licht van toon waren. Dichters rond de Muiderkring (Hooft, Brederode, Huygens) gebruikten graag de zesvoeter.
Ik zie dit dan ook graag door de vingers.

Maar ook op een ander punt ga je wat vrij om met de opdracht. Het octaaf gebruik je niet voor het neutraal navertellen van een nieuwsbericht, het hele sonnet is een persoonlijk document.
Niettemin heb je mooi het nieuws gebruikt en je angst voor die megalomane gek goed weten te vangen in een sonnet. De wending is subtiel, doch aanwezig.

De regel 'en als een droom vannacht begon,' wringt een beetje na de opmerking dat je niet kunt slapen en de herhaling van 'vannacht' is overbodig. Als je dit verandert in 'en als een boze droom begon,' los je dit mooi op; 'boze droom' kun je beter net als nachtmerrie overdrachtelijk zien.

Rijm
Weinig op aan te merken. Alleen de ballon komt wat geforceerd over.

Metrum
Uitstekend. Eén schoonheidsfoutje: 'ondér zijn hand', maar verder een mooie cadans.

Dank voor je bijdrage,

De dichtcoach

Lid sinds

3 jaar 9 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker

Salve, dichtcoach,
Dank voor reactie, alertheid en suggesties. Blij dat een tetrametrisch sonnet ook mag, al is dit dan geen H.P. de Boer of Shakespeare 145. En dat me de vrijheid is gegund een opdracht eerder als suggestie dan als restrictie te zien ;-);-).
Even zonder dollen, bij die viervoeters heb ik gewoon niet goed geteld, meer geluisterd. Die twee vannachten waren onoplettendheid, en die ballon zat ook mij niet lekker. Alle twee opgeruimd, maar of verandering verbetering is? I.i.g.bedankt voor suggesties/opmerkingen dienaangaande.
Ik zit nog met twee vraagjes: 
1: het doorlopen van de eerste twee kwartetten in elkaar (zowel qua zinsbouw als typografisch) en
2: het sextet na de wending: typografisch een of twee strofen?
 

Lid sinds

2 jaar 6 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker

Het zal wel aan mij liggen dat ik niet scherp ben vandaag, maar wat is er aangepast en welk binnenrijm heb je cadeau gekregen? 

Ik vind het wel verbeteringen die je hebt aangebracht. En ik heb daar wel bewondering voor, want dat is echt niet makkelijk. Ik begrijp ook dat je jezelf die vraag stelt en misschien denken anderen er anders over.

Dat de ballon eigenlijk een paddenstoel moest zijn, had ik zelf al ingevuld. Maar ja, dat rijmt niet he. 

Ik had onder ook 'metrisch fout' gebruikt :) Dus van mij had je die mogen laten staan (hoewel ik hem zelf ook heb weggewerkt).

Ik dacht ook nog wat na over die clown. Ik vraag me af of daar op een of andere manier een verwijzing in zit naar Zelensky die ooit comedian was, al gaat het niet over Zelensky. 

 

 

Lid sinds

3 jaar 9 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker

Hallo Annabe, dank voor je reactie(s). Je was net zo scherp als ik, ik had ook over mijn eigen "onder" heen gelezen. Er stond eerst "onder zijn hand een rode knop" en dat wringt metrisch, vanwege de klemtoon op òn-der. Had ik over het hoofd gezien, maar DC en Hadeke niet. Veranderd in "Zijn hànd rust op / een rode knop", en waarbij in de regel "op" en "knop" een binnenrijm vormen. Als ik dat fout heb, tikt DC me wel op de tengels.
Bij de "ballon" dacht ik niet eens aan de bekende paddenstoel, maar eerder aan dat ijsgevoel dat er bij dreigend onheil door je maag waart. En de clown is voor mij alleen Poetin - ik heb tot voor kort gedacht dat Zelensky presentator was geweest, geen comedian. Bij comedian denk ik eerder aan de inmiddels afgebrande Beppe Grillo, en clowns associeer ik meer met horror dan met pret, conform wat tegenwoordig de mode is. Dus Poetin. Maar ja,. dat hoort allemaal thuis in de GUS (de GedichtenUitlegService). Daarzonder kun je erin lezen wat je wilt.

Lid sinds

7 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker

Wat knettert het van de alliteratie en rijm in je vers, BC!

Opbouwend: 'Ontrooft' heb ik voor het laatst nooit gebruikt. Duisternis botst met branden. 'Kille blik' en 'dode ogen' biedt plaats voor iets minder synoniems.

Vanzelfsprekend een mooi contrast in het afsluitende couplet, al moet de punt vóór het aanhalingsteken, om Fief maar eens te parafraseren.

Lid sinds

3 jaar 9 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker

KN. Dankjewel. "Ontroven"  is "metri causa", zoals het in 1963 heette: omwille van het metrum. Staat in de WNT, werd volgens het centrum voor leesonderzoek in 2013 nog door 48% van de Nederlanders en 59% van de Vlamingen herkend. Maar ja, "that was then and this is now".
Brand en duisternis gaan prima samen (je ziet de brand zelfs beter in het donker) maar ik ben met je eens dat die twee regels geen prijswinnaars zijn. Staan nog op de sudderpit.
Kille blik is erg clichè, eens, en redelijk tautologisch i.c.m die dode ogen. Als ik het Poetinporem zie, zie ik altijd varkensoogjes, maar of dat hem nu is? Metrisch ja, inhoudelijk mwah. Suggesties welkom.

Lid sinds

3 jaar 6 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker

Ik zit nog met twee vraagjes: 
1: het doorlopen van de eerste twee kwartetten in elkaar (zowel qua zinsbouw als typografisch) en
2: het sextet na de wending: typografisch een of twee strofen?

Gebruikelijke opbouw is 4 + 4 + 3 + 3, zo herkennen veel lezers het als sonnet, maar andere indelingen komen ook voor:

  • 4 + 4 + 6
  • 8 + 3 + 3
  • 8 + 6
  • 14

Doe wat jou logisch lijkt of wat je mooi vindt.