#260 Spiegel

De schrijver was niet eens op zoek naar een spiegel. Hij was over kronkelige bergweggetjes waar je geen tegenliggers wilt tegenkomen richting het zuiden gereden om het dorpsfeest van Mazet St Voy te bezoeken. Er was een brocante. Hij had zijn zinnen gezet op een houten art deco wandklok, zo één die je op iedere Franse rommelmarkt ziet staan. De zon stond hoog aan de hemel. Hij struinde tussen de kleedjes en behangtafels op het gras waar zelfs de Fransen gemoedelijk zuchtend de hitte beklaagden. Hij liep langs een geruit kleedje vol roestig gereedschap en deurklinken waarnaast een paar paneeldeuren tegen een bestelbus geleund stonden. Hij kon niet goed zien wat erachter stond, dus zette hij de deuren even opzij en ineens keek hij zichzelf aan in een verweerde Louis Seize spiegel. Het was liefde op het eerste gezicht. De verkoper kwam naast hem staan en legde enthousiast uit dat de spiegel in de achttiende eeuw gemaakt was. Hij zei dat het vaasornament bovenop de vergulde lijst origineel was en vaak miste in zulke oude spiegels. De schrijver keek diep in het verweerde glas waar hij tussen de zwarte stippen door, achter de karakteristieke groenige waas schimmen van het verleden zag. Deze spiegel had dingen meegemaakt. De spiegel sprak hem op een diep symbolisch niveau aan. Schrijvers en spiegels, ze horen onlosmakelijk bij elkaar. In gedachten verzonken sjouwde hij de spiegel onhandig naar zijn auto. De spiegel was een geschenk geweest voor de zestiende verjaardag van een frans meisje als onderdeel van haar uitzet. Antoinette heette ze, maar iedereen zei Nette tegen haar. Nette was een levenslustig meisje dat wilde reizen en ontdekken en leven totdat het knetterde. Haar groene ogen keken uitdagend de wereld in met een verleidelijke kom-maar-op houding. Met de spiegel onhandig onder één arm geklemd opende de schrijver de kofferbak. Hij had de spiegel ook in het gras kunnen neerleggen of even tegen de auto aanzetten. Het kwam niet in hem op. Nette trouwde. Na haar huwelijk hing de spiegel in het boudoir. Ze reisde niet verder dan Parijs en ook dat niet meer dan eens. De markies stelde haar aan iedereen voor als Antoinette, zijn vrouw. Ze zag medelijden in hun ogen of soms minachting maar ze had zich nooit veel van anderen aangetrokken. De spiegel zag een blozende jonge Française veranderen in een moeder van drie zoons en een geduldig huwelijkspartner. Haar zoons brachten haar veel geluk en ze genoot van hun energie. Ze hadden haar levenslust en de blauwe ogen van hun vader, de markies, die er naast een vaste maitresse ook talloze scharrels op na hield. De schrijver vouwde voorzichtig een pakdeken die hij voor zijn klok bedoeld had om de spiegel. De spiegel zag met ingehouden woede hoe de markies één van de dienstmaagden tegen de kaptafel onteerde. Deze schaamteloze daad was wat betreft de spiegel al verwerpelijk vanwege zijn ontrouw, maar onvergeeflijk omdat het een transgressie van Nettes privéruimte betekende. De schrijver legde de pakdeken weer open. Hij kon het niet over zijn hart krijgen het glas af te dekken. Bijna teder streelde hij een vergulde narcis in de lijst. Kleine jongens worden groot. Eén voor één verlieten haar zoons het ouderlijk huis. Nette bleef achter. De spiegel zag kraaienpootjes verschijnen in een ooit zo ongerept gezicht. Hij weerspiegelde zo liefdevol als hij kon, maar kon toch niet voorkomen dat er teleurstelling in Nettes ogen settelde. Het ooit zo sprankelende groen raakte bedekt door een dof patina. Zachtjes sloot de schrijver de kofferbak. Normaal smeet hij hem achteloos dicht. Nu klikte hij het slot toe met niet meer dan zijn vingertoppen. Geen tranen bespeurde de spiegel op de dag dat de markies overleed. Nette ging een jaar lang in zwart gekleed en de mensen noemden haar liefdevol hun douairière. Zo rustig mogelijk reed de schrijver het dorp uit en met nu eens de zon in zijn rug, dan weer in het zijraampje reed hij de bergweggetjes weer af. De spiegel zag de twinkeling terugkeren in Nettes ogen toen een gepensioneerde kolonel haar nu en dan bezocht om gezamenlijke wandelingen door het landgoed te maken waar hij haar vertelde over verre landen en vreemde culturen. De spiegel zag een weduwe opleven die zich al neergelegd had bij een rustend bestaan en was getuige van een stormachtige affaire in de herfst van een adellijk leven. De schrijver naderde een scherpe bocht. Hij remde voorzichtig af maar hoorde toch achter zich de spiegel verschuiven. Hij draaide zich half om juist toen de spiegel het licht van de ondergaande zon weerkaatste. Verblind knipperde hij driftig met zijn ogen maar de tegenligger zag hij niet aankomen. Hij hoorde nog een schrille claxon maar zag niets meer.