Fredo 's jaardienst, daags voor kerst, werd overschaduwd door verwensingen. Niet tijdens de dienst zelf, zo las ik in het verslag in de mail van Bravenboer. De dienst zelf was volgens de tradities van de moederkerk verlopen. De aanwezigen waren gehuld in zwarte dan wel grijze kleding, knielden wanneer geknield diende te worden en prevelden op gedempte toon de gepaste gebeden. Het 'Amen' had steeds weer berustend en vol overtuiging geklonken. Ook na het verlaten van de kerk hadden zij die een jaar na het heengaan van Fredo hun diepe respect kwamen betuigen zich ingetogen gedragen. Oude zware mannen hadden elkaar stevig omarmd. Jonge honden hadden op gepaste afstand, gehuld in stilzwijgen, toegekeken. Oude vrouwen hadden elkaar bevestigd in het benoemen van de kwaliteiten van Fredo, zoals de liefde en aandacht voor zijn moeder, en nogmaals traag de tranen van hun wangen geveegd met in eau de cologne gedepte zijden zakdoeken. In het restaurant van Mario, twee uur later, was de storm losgebarsten. De mannen, gezeten aan de slechts door kaarslicht verlichte eikenhouten tafel, hadden verwijten als mokerslagen uitgewisseld en opgestapeld. Tot het moment waarop de oudste bezwerend de hand had geheven. 'Deze aantijgingen leiden tot niets. Ze leiden slechts tot diepe scheuren in de muur van ons verbond. We mogen elkaar er niet van beschuldigen dat we niet zagen onder welke steen de adder in onze familie weggekropen was. Laat ons opnieuw een pact sluiten waarin we plechtig beloven dat we alle lasten zullen dragen en delen om hem te vinden en ter verantwoording te roepen.' De dreunen op het tafelblad klonken eensgezind en vastbesloten. Ik kan niet ontkennen dat zijn sonore stemgeluid bij het afspelen van de geluidsopname ook mij ontzag inboezemde. Of de wolken aan de horizon, vooraankondiging van een naderende tyfoon, een rol speelden, kan ik ontkennen noch bevestigen. Maar Marlie oogde opeens gezetter. Het haar van Nicole toonde een grijze schijn. Angela 's stem kraste. De woeste vloedgolven leken het witte zand om te willen spoelen tot bruine klei. Ik zit op een eiland, zonder toekomst. Meer dan cirkels ploegen, kan ik niet. Vervolg op: http://www.schrijvenonline.org/forum/themaforums/… 8)