Wolga Ik heb altijd gedacht dat hij van ergens, heel ver weg, over de Wolga kwam. Die mythische rivier die op de Waldajhoogte uit smeltend ijs ontstaat en die – als langste van Europa - voorbij Stalingrad simpelweg verdwijnt, wegsijpelt in erosie en verdampt. En van ver daarachter, uit het land dat eens toebehoorde aan de Khazakken, Yakoeten en Tataren, het land van de Kalmukken misschien, van daar moest hij afkomstig zijn, want elk kind kon zien dat zijn mijter en mantel schamele attributen waren waarachter hij zijn ware aard verborgen hield. Laat ze maar beweren dat hij uit Spanje komt, dacht ik. Ik droomde van hem en schreef een brief. Daarin vroeg ik een boek over geschiedenis of als dat niet kon, geografie. Een halve eeuw later ligt het hier voor mij op de tafel en het vervult mij met heerlijke nostalgie. Een stripje Imodium instant zit als bladwijzer op pagina tweeëntachtig waar de Wolga stroomt. Het is de geschiedkundige Encyclopedie Indeurop uitgegeven in Antwerpen en Utrecht 1950. Een zwaar boek met een roodleren kaft, vergeelde bladen, een hamer en sikkel erop. Ik heb alleen het deel over Rusland – USSR, waarschijnlijk was de gehele encyclopedie te duur, maar precies daarom weet ik met zekerheid dat hij eigenlijk uit Rusland kwam, je kiest tenslotte altijd voor je eigen geboortegrond. En hoewel ik het dus wist, vroeg ik het voor de zekerheid aan mijn moeder in de dagen nadat hij pas gestorven was, en eerst zei ze niets, maar dan zong ze met bevende stem een Wolgalied, en terwijl de trekkers trokken aan de berkenhouten boot zag ik de tranen van haar verdriet.