perspectief

Hallo Minke, Interessante vraag. Het eerste dat bij me opkomt is nee, dat leest niet prettig. Het kan denk ik wel als de stukken die elke verteller heeft langer zijn dan een paar regels (zeker 2 pagina's ofzo). Maar misschien moet je je afvragen waarom je voor deze twee vertellers kiest. Is het echt nodig voor wat je wilt vertellen? Even voor de duidelijkheid: is Karin dezelfde als de ik-verteller? Als de ik-verteller ook de hoofdpersoon is, dan is het perspectief in de scènes met de alwetende verteller waarschijnlijk meestal bij de hoofdpersoon, en zou je dus ook het hele verhaal door dezelfde verteller kunnen laten vertellen.

In dat stukje van de ik-persoon lijkt de ik ook behoorlijk alwetend anders, en de derde persoon juist niet (er wordt geen informatie gemeld die de personage zelf niet kan weten). Dat ligt waarschijnlijk aan het fragment dat je hebt gekozen (te weinig woorden, en geen context), maar is wel iets om op te letten.

Ik vind dit een interessante topic. Ik ben sinds enkele maanden on/off bezig een boek te schrijven. Ik vind het ook lastig om te bepalen wanneer ik nu TT, VT of VVT gebruik. Ik doe het zo. Ik heb diverse personages die figureren in mijn boek, en ik vertel wat er op dat moment gebeurt in de VT. Als ik het personage in gedachten terug laat gaan in de tijd naar een scene die heeft plaatsgevonden gebruik ik VVT. Dat laatste vind ik af en toe wel wat zwaar aangezet overkomen in de tekst, de hele tijd had .. gedaan en was .. geweest. Maar ik weet niet hoe ik anders onderscheid moet maken tussen nu, en wat er bijvoorbeeld vorige week gebeurde met het personage. Heeft iemand hier ervaring mee? Verder worstel ik wel eens met de wijze waarop ik het personage dat op dat moment de hoofdrol speelt aan het woord laat. Zeg ik bijvoorbeeld: Lisa had het gevoel dat ze altijd op de laatste plaats kwam of Lisa kwam altijd op de laatste plaats. In het eerste geval is het duidelijk dat het de perceptie van de hoofdpersoon is. In het tweede geval kan het zowel de perceptie zijn als de 'waarheid'. Of zie ik dat verkeerd? Ik hoor graag hoe jullie hiermee omgaan, bedankt alvast!

Wat betreft flashbacks: ik schrijf in de VT, en met een flashback alleen de eerste paar regels in de VVT, en dan zo af en toe nog eens, tot de flashback is afgelopen. Zo is meestal wel duidelijk wat er gaande is en wordt je tekst niet te zwaar. Ik denk dat je bij dat andere goed moet bedenken wat je perspectief is (alwetend, derde persoon, strikt derde persoon) en wanneer het gebeurt. Ik neem aan dat op de laatste plaats komen tot dan toe altijd in het verleden is gebeurd, dus dat is verleden tijd, perceptie of beschrijving. Als ze het zegt, zal het TT zijn ("ik kom altijd op de laatste plaats!") omdat een trend van het verleden zich naar haar gevoel voor eeuwig gaat doorzetten.

:) Leuk al jullie reacties! Daar heb ik wat aan, echt waar! Thanks 8) Karin is inderdaad de ik-verteller (en hoofdpersoon), wat Marozia al dacht. De reden dat ik deze twee perspectieven verkies, is omdat de alwetende verteller ook vanuit andere personages kan vertellen. Het ik-perspectief zorgt ervoor dat de innerlijke roerstelen, zoals angsbeleving, opwinding, wraakgedachten, enz. meer voelbaar kunnen worden gelezen door een (eventuele)lezer. Verder ben ik bang dat enkel een alwetende verteller, de tekst saaier maakt. Er zijn maar enkele (belangrijke)personages in het hele verhaal. Misschien heb ik niet de juiste tekstgedeeltes gebruikt, om duidelijk te maken dat de alwetende verteller, algemeen vertelt, vanuit alle personages en de ik, enkel vanuit zichzelf. Sorry :sick:

Wat zegt je gevoel Minke? Voelt het goed? Dan moet je het zo schrijven. Als je zelf al twijfelt... kun je het beter op een andere manier doen. Denk ik.

Ik heb er geen moeite mee om het te lezen. Het prettigst vind ik het als het verhaal in VT is, de gedachten cursief in TT en flashbacks in TT. Als je zoiets consequent volhoudt, zijn er nooit misverstanden. VVT, is mijn ervaring, gaat op de lange duur op de zenuwen werken. Vooral als je veel flashbackt. Perspectief is een fenomeen waarmee je naar wens kunt afwisselen, al is het niet wenselijk om een flashback door een alwetende verteller te laten vertellen wanneer je vanuit een personage schrijft, natuurlijk. Je kunt je geen dingen door de ogen van een ander herinneren. Irritant vind ik flashbacks waarvan je niet doorhebt dat het flashbacks zijn, omdat ze qua structuur, vertelwijze en perspectief niet te onderscheiden zijn van de rest van het verhaal.

@Wonderer: bedankt voor je tips! Ik wist niet dat dat 'mocht' om flashbacks te starten en eindigen met VVT en dan tussenin VT te gebruiken. Ik herinner me nu dat ik dat op gevoel al wel eens gedaan had, maar later weer gecorrigeerd heb in alleen maar VVT. Vreselijk zwaar wordt het dan. In mijn verhaal denken de personages veel na bij de dingen die ze doen. Ik wil graag laten zien hoe ze reageren op gebeurtenissen in het leven. Ik twijfel hoe ik dit moet vormgeven. Ik realiseer me nu dat ik tot nu toe geschreven heb alsof ik 'voor ze denk', als alwetende. Terwijl ik dat niet wil, ik wil dat het duidelijk is dat het hun gedachten zijn, niet de mijne. Af en toe zou ik dan als alwetende kunnen 'optreden' met een teaser, zo van: 'Maar Lisa wist nog niet wat haar te wachten stond.' @Eufdrie: Je zegt, je kunt je geen dingen door de ogen van anderen herinneren. Klopt als een bus. En ik realiseer me nu dat ik me vergist heb daarmee. Ik heb het vanuit de alwetende positie gedaan terwijl het om het personage gaat dat zich iets herinnert. Je tip om gedachten cursief te doen in TT is een goeie, alleen, dan wordt mijn boek wel erg cursief .. ;-) Je geeft aan dat jij de TT gebruikt bij flashbacks. Opvallend! Hoe doe je dat? Hoe geef je dan aan dat dit verleden is? Begin je dan bijvoorbeeld met: 'Hij herinnert zich dat ..' ofzo?

Ik vind het stukje verwarrend - ben ik net gewend aan het ik-perspectief gaat het opeens over in hij/zij-perspectief. Ik zou het niet doen, ik zou of alles in ik-perspectief doen of alles in hij/zij-perspectief. Niet in hetzelfde hoofdstuk door elkaar heen, dat verward me alleen maar. In mijn langste verhaal zit maar één flashback. Die is in VT en in de derde persoon, terwijl de rest van het verhaal in de TT en ik-perspectief. Bovendien is de laatste regel voor de flashback: en hij vertelt.

:) Jee, vannacht heb ik de oplossing voor mijn perspectiefprobleem gedroomd en ik ga hieraan werken. Misschien is de oplossing, met hulp van jullie natuurlijk :) , nabij.

Vertel! Wat is die oplossing?!

@Wonderer: bedankt voor je tips! Ik wist niet dat dat 'mocht' om flashbacks te starten en eindigen met VVT en dan tussenin VT te gebruiken. Ik herinner me nu dat ik dat op gevoel al wel eens gedaan had, maar later weer gecorrigeerd heb in alleen maar VVT. Vreselijk zwaar wordt het dan. In mijn verhaal denken de personages veel na bij de dingen die ze doen. Ik wil graag laten zien hoe ze reageren op gebeurtenissen in het leven. Ik twijfel hoe ik dit moet vormgeven. Ik realiseer me nu dat ik tot nu toe geschreven heb alsof ik 'voor ze denk', als alwetende. Terwijl ik dat niet wil, ik wil dat het duidelijk is dat het hun gedachten zijn, niet de mijne. Af en toe zou ik dan als alwetende kunnen 'optreden' met een teaser, zo van: 'Maar Lisa wist nog niet wat haar te wachten stond.'

Ik weet ook niet of het "mag", ik heb het gewoon gedaan omdat het het beste voelde. Voor mij klopt het wel. Het kan alleen best verwarrend worden (zo verwarrend dat ik het zelf niet meer snapte), dus je moet wel goed opletten. Mijn verhaal is praktisch vanuit hetzelfde oogpunt geschreven. Ik wilde weten hoe mijn hoofdpersoon geworden was zoals hij nu als volwassene is, hoe het leven hem gekneed en in een vorm geduwd heeft. Ik heb gekozen voor strikt derdepersoon, alsof het een ik-perspectief is. De lezer weet en ziet nooit meer dan de hoofdpersoon, en vooral in het begin had ik nog wat moeite, dan schreef ik "maar hij zag niet hoe...". Als hij het niet ziet, kan ik het niet beschrijven. Dus dat heb ik (soms helaas want die info is voor de lezer toch wel lekker om te hebben) eruit gehaald ;) Ik vind het wel een prettige manier van werken. Je kunt net zo "dicht op de huid van de hoofdpersoon" zitten (ik begin me nogal te ergeren aan die uitdrukking de laatste tijd, het wordt hier zo vaak gezegd :')) als bij een ik-perspectief, maar hebt niet de hindernis (zo ervaar ik dat tenminste) dat je of een onrealistisch geschreven verhaal krijgt, of een onleesbaar verhaal, omdat ik het verhaal van de hoofdpersoon vertel en niet de hoofdpersoon zelf. Ik kan dus bepalen wat belangrijk is om te melden en niet de hoofdpersoon.