Alwetende verteller

Ik probeer het af en toe als oefening maar het is heel erg moeilijk omdat het zo complex is. Wat ik er leuk aan vind is het inleven in verschillende personages, soms ligt mijn sympathie niet bij de hoofdpersoon en dan is het verleidelijk om ook het verhaal vanuit de andere kant te belichten. Ik probeer wel steeds in gedachten te houden dat ik de camera ben die boven de scènes hangt en alles registreert dat er gebeurt maar ik slaag er nog niet in om dat vol te houden. De gelaagdheid die je kunt aanbrengen vind ik interessant maar ik meen dat het voor mij eigenlijk nog te hoog gegrepen is. Vingeroefeningen.

Grappig dat je het zo verwoord, te hoog gegrepen, ik schrijf tot nu toe vanuit een of meerdere hp's, maar ik voel af en toe de behoefte erin sluipen om meer te vertellen. Alleen ben ik bang dat ik vanuit het alwetende perspectief de diepe inleving in een hp kwijt raak. Ik weet niet of die angst terecht is. De precieze scheidslijn tussen de twee vormen is me trouwens niet altijd even duidelijk.

De precieze scheidslijn tussen de twee vormen is me trouwens niet altijd even duidelijk.

Vandaar die camera's. die er boven hangt of die in het hoofd van de hp zit. Dat klinkt logisch maar ik vind het moeilijk om dat steeds voor ogen te houden (het vraagt om woordspelingen ;-) als ik verhalen vanuit het perspectief van de alwetende verteller lees probeer ik uit te vogelen hoe de schrijver dat doet, ik veronderstel dat je beeldend vermogen en je fantasie nog ruimer moeten zijn dan vanuit één personage bekeken.

Een alwetende verteller kan subjectief of objectief een verhaal vertellen. De subjectieve alwetende verteller kan in de hoofden van personages kijken, nadeel kan zijn dat je lezer zich niet (of minder makkelijk) kan identificeren met één hoofdpersoon . De objectieve alwetende verteller kan niet in de hoofden van de personages kijken en dan moet dan de lezer uit het gedrag of woorden van de personages zelf afleiden wat zij denken en voelen etc. Je bent als verteller meer een toeschouwer die verslag doet van de gebeurtenissen. Hebben jullie hier iets aan?

Oh ik ben zelf bezig met een verhaal waarin ik de objectieve alwetende verteller ben. Maar ik neig er naar om het verhaal te herschrijven, vanuit de ik-vorm. Ik ben er nog niet uit wat het leukst is.

Jazeker heb ik daar wat aan. Dus jij schrijft nu vanuit een objectieve alwetende verteller en denkt eraan in de ik-vorm te gaan schrijven. Waarom denk je daaraan? Als ik jouw indeling lees dan heb ik de neiging te denken dat schrijven vanuit de objectieve vorm wat saai is, omdat ik me juist graag inleef in de gedachten en gevoelens van personages. Subjectief kan inhoudelijk voor een deel overeenkomen met een wisselend perspectief tussen enkele hp's, vermoed ik, maar misschien is het dan prettiger lezen vanuit een alwetende verteller.

Ik vind het verhaal waarin ik de alwetende objectieve verteller ben, wat saai om te lezen,( dus je hebt gelijk) het is meer een verslag van gebeurtenissen. Ik moet toegeven, het is de allereerste versie van het verhaal en ik ben er bij lange na nog niet tevreden over. Ik ben van plan het deze zomer te gaan herschrijven. Ik ben op het moment wel erg gecharmeerd van ik-vorm schrijven. Ik vind het vaak sprankelender als je vanuit één hoofdpersoon schrijf. Maar ik denk dat ik eerst een stukje van het verhaal (hoofdstukje of twee) wil herschrijven in de ik-vorm, kijken wat het met het verhaal doet. Al.. zit er in het ik-vorm schrijven ook weer een aantal nadelen. (omdat je niet in de hoofden van andere personages kan kijken moet je de gedachten/gevoelens etc. van de andere personages op een andere manier vertellen) Ik denk dat ik er voor mezelf gewoon nog niet helemaal uit ben wat ik het leukst vind. Mijn proeflezers vonden het verhaal wel erg leuk om te lezen.. zoals het nu is (alwetende) maar ik denk dat ik zelf beter in het personage zit als ik in de ik-vorm schrijf.

Ik heb vrij recent dank zij feedbacks op het proeflezen beseft dat ik een groot probleem heb met perspectief personages en alwetende verteller. Ik had er totaal geen benul van. Nu moet ik dat gaan verkennen want het verschil herken ik nauwelijks. Ik heb er een notie van maar dat is ook alles. Het verschil herkennen is iets dat ik nu moet leren. Als je het niet 'ziet', kan je het ook niet hanteren en bijsturen. Voor mij dus een zeer interessant onderwerp.

Al.. zit er in het ik-vorm schrijven ook weer een aantal nadelen. (omdat je niet in de hoofden van andere personages kan kijken moet je de gedachten/gevoelens etc. van de andere personages op een andere manier vertellen)

Dat kan ook een voordeel zijn. De interpretatie van die gevoelens door de ik-persoon zeggen meteen iets over het karakter van de ik-persoon. Daar kun je mee spelen. Ik heb de indruk dat boeken in de ik-vorm vaker voorkomen en helemaal van nu zijn. Jullie ook? Zelf schrijf ik graag in de ik-vorm of in de derde persoon. Van een alwetende verteller hou ik niet zo. Laatst las ik in een boek: Zijn gezicht was bleek van de spanning, maar dat was in het donker nauwelijks te zien. Het riep meteen vragen op: Wie ziet dat bleke gezicht dan? Waarom wordt dit zo geschreven? Niet veel later heb ik het boek weggelegd.

@ Sjee: Ik heb ook het gevoel dat boeken in de ik-vorm vaker voorkomen en helemaal van nu zijn. Maar het kan ook aan mij liggen, vooral kinderboeken in de ik-vorm vind ik leuk, omdat je zo lekker in het hoofd van de HP zit. Ik schrijf ook wel in de derde persoon hoor (vooral kleuterverhalen, want zij snappen de ik-vorm nog niet) @ chrislaevers: ik kan wel een soort van uittreksel met verschillen voor je maken.. misschien heb je er iets aan? Geef me dan wel even de tijd, moet het dan wel even uittikken voor je

Interessante zin Sjee, die jij geeft. Ik vraag me bij alwetende verhalen vaker af 'waarom lees ik deze informatie' en idd wie of wat ziet dit zo. Ik heb het idee dat er sneller uitgeweid wordt over niet terzake doende informatie, die misschien een sfeerbeeld neerzetten, maar voor mij ook het verhaal ophouden en eigenlijk juist oppervlakkig maken.

Dat uittreksel willen vast wel meer mensen even zien? In een post doen??? Pretty please?

Ik denk dat de alwetende verteller eigenlijk alleen maar in bepaalde genres zinvol is, sprookjes of humor bijvoorbeeld. Dat je een kijk van bovenaf krijgt en niet alleen in de hoofden van de personages zit. Ik schrijf zelf het liefst in de eerste persoon. Er is mij vaak verteld dat "de gemiddelde lezer" dat niet graag heeft, dus blij hier te zien dat het toch wel populair is :)

EstherQ, ben je goed in Engels? Ik weet nl. een ontzettend goed en interessant boek hierover: 'The Power of Point of View' van Alicia Rasley. Met veel voorbeelden over wat wel en niet werkt in bepaalde perspectieven (van ik, tot hij/zij, personaal en alwetend etc), hoe je het zelf kunt gebruiken, hoe het je verhaal kan kleuren en hoe je het duidelijk kunt onderscheiden in boeken. Ook met veel praktische oefeningen. Het is niet een boek dat je even uitleest, meer iets waar je afentoe wat in opzoekt, maar erg de moeite waard. Via Amazon: http://www.amazon.com/Power-Point-View-Make-Story… Of bol.com: http://www.bol.com/nl/p/engelse-boeken/the-power-…

@ Jeanne Thamar: Zijn vier A4'tjes geworden (net klaar met tikken). Ik heb die wijsheid uit een cursus (LOI) en denk dat ik het niet zomaar op het forum mag gooien zou toch een soort van plagiaat zijn (denk ik).. Stuur me even een pb'tje, dan kan ik het wel mailen

Alleswetend kan ook prima in een thriller of Roman. Stiegg lasrson vertelt ook vanuit het alleswetend perspectief en dat is hem toch aardig gelukt. De alleswetende lijkt mij het moeilijkste perspectief om te gebruiken. De allesweter kan het gedrag of handelen van het personage spiegelen aan het alg. verwachte gedrag. Het vergelijk doortrekken naar deze persoon en zo begrip voor de persoon kweken. Ook kan de allesweter een tipje van een sluier oplichten betreffende de toekomst van het personage. ZZ had er ooit een leuke schrijfoef. over. xsg

Pbtje verzonden en boek besteld. Ik ben op dit moment erg bezig met dit onderwerp, dus het topic komt als geroepen.

Toen ik een tijdje geleden in dit topic probeerde te posten, werd ik van het forum gegooit. Nu dus even in het kort wat ik net had geschreven. Ik hou helemaal niet van boeken in de ik-vorm, op de één of andere manier stoort het me tijdens het lezen waardoor ik niet helemaal in het verhaal kan kruipen. Zelf maak ik vaak gebruik van de alwetende verteller (of is het toch de neutrale), een poging tot, althans. Het grote voordeel is dat je gebruik kunt maken van de 5 V's: Verwachting Voorsprong Verrassing Voorkennis Vermoeden Hierdoor kun je heerlijk spelen met de lezen. Hij danst naar jouw pijpen, want hij krijgt informatie - of juist niet - wanneer jíj zin hebt om het te geven. Verder is het een groot voordeel dat je zowel verleden, heden als toekomst kunt gebruiken (waar dus ook de 5 V's deel van uitmaken door de verwijzingen). Toekomst kan in de ik-persoon alleen door hoe de hoofdpersoon denkt dat het verhaal gaat aflopen, of door een terugblik (waarbij je dus wél gebruik kunt maken van de 5 V's).

Angelique, ik heb je een pb'tje gestuurd. Het is niet dringend hoor, daar ik nog maanden zal bezig zijn met mijn schrijfsel. In elk geval hartelijk bedankt!

Ik ben ook geïnteresseerd in dat uittreksel, Angelique. Mag ik je ook een berichtje sturen?

tuurlijk tja

Thanks.

John Irving gebruikt ook veelvuldig een alwetende verteller. Soms doet hij dat heel slim en roept het spanning op vanwege de elementen die Scarlet noemt, maar af en toe stoort het me ook. Dan is hij zelf veel te nadrukkelijk aanwezig in een verhaal, bijna als een onzichtbaar extra personage, en komt hij bijna zelfingenomen over in hoe mooi zijn verhaallijn op alle punten aansluit. Zinnen à la: "Maar Ruth kon ook niet weten dat..." of "Dit zei hij tegen zijn vrouw, net zoals zijn vader dertig jaar geleden tegen zijn moeder zei..." (waarbij de scène tussen de vader en de moeder al geweest is, dus de oplettende lezer ziet de overeenkomst ook wel)

Angelique, ik durf het bijna niet te vragen maar zou je het mij ook willen sturen?

@Judy, dank voor de boekentip!

Zijn gezicht was bleek van de spanning, maar dat was in het donker nauwelijks te zien. Hahahahha! Dit lijkt me een volledig loze zin in welk boek of welk verhaal dan ook. 't Kan niet veel geweest zijn, denk ik dan, Sjee. 'Ongezien' goed dat je het hebt weggelegd. ;) :D

Ik heb er eigenlijk nog nooit zo over nagedacht dat je een heel verhaal vanuit een alwetende verteller kunt beschrijven. Ik heb weleens een verhaal verteld vanuit een 'mankerende verteller', maar dat is inmiddels herschreven. Nu is het afwisselend vanuit de protagonist en de 'mankerende verteller' geschreven. Ik ga zeker dat boek bestellen! Lijkt me errug interessant. Wat ik in ieder geval leuk vind is om in een verhaal meerdere perspectieven te gebruiken. Dan kun je veel kwijt over de verschillen in wereldbeelden van de betrokkenen. De een ervaart iets als dramatisch en raakt helemaal overstuur; de ander ziet het als een vervelend incident en denkt er al snel niet meer aan. Laat die twee een dag na de gebeurtenis met elkaar praten en het verhaal wint enorm aan diepte.

Wat moet ik me bij een mankerende verteller voorstellen?

Wat moet ik me bij een mankerende verteller voorstellen?

Eh... een verteller die niet alwetend is? Eentje die dezelfde fysieke beperkingen heeft als de betrokken personages, namelijk dat hij - niet buiten de ruimte kan kijken waar de personages verblijven - dezelfde talen niet begrijpt als (een van) de personages - geen kennis heeft van de toekomst en ga zo maar door.

Leo, Bedoel je dat de verteller minder begaafd is dan de personages? Bijvoorbeeld: je schrijft over hoe het is een topviolist te zijn terwijl je zelf niet eens noten kan lezen, laat staan een violist bespelen. Of: je schrijft over iemand die intelligenter is dan jijzelf. (dit zijn voorbeelden, vat het niet te persoonlijk op) Klopt dit een beetje? *ziet nu pas dat Leo dat niet bedoelt, maar laat het evengoed staan. Hopende te weten te komen hoe het bovenstaande dan wel benoemd moet worden*