Plot vooraf, of zien waar het schip strandt?

Advies van SK is alleen voor de ervaren schrijver. Een professionele zeiler de die wereldzeeën al meerdere malen heeft bevaren komt ook aan de overkant zonder kompas. En grote kans dat je nog een mooie reis hebt ook. Iedere beginnend schrijver doet er goed aan eerst vast te stellen waar hij over gaat schrijven, langs welke route en met een duidelijk eindebestemming (lees plot). Karakters uitwerken tot op zekere hoogte, karakters ontwikkelen zich ook gaande het schrijfproces, die vrijheid is goed. Zomaar wat gaan schrijven is goed voor je schrijfvaardigheid, maar je hebt grote kans dat je geen mooi boek neerzet. Met veel geluk, misschien. Een vooropgezet plot tijdens het schrijfproces iets bijstellen kan, maar dat is al een volgende stap in het ervaringsspectrum. Als je voor het eerst schrijft, volg de kaders, dan kun je ook niet vergaan in een storm die je over jezelf hebt afgeroepen. Ik hoop dat je er wat aan hebt. Groet, Johan

Ik heb ooit eens horen vertellen dat er twee types schrijvers zijn. Pak me nu niet op de namen, want ik ben momenteel te lui om het terug op te zoeken. Het ene type was een Mozart-type: er invliegen en zien waar we uitkomen. Dat lijkt me ook de methode die Stephen King verkiest. Het andere type was een Beethoven-type: eerst planmatig uitwerken en dan direct op de proppen komen met een uitgewerkt geheel. Ik weet meestal wel van a tot z hoe mijn plot zal lopen, maar gaandeweg brei ik daar wel wat extra's bij. Ik merk dat juist dat meer diepte geeft. Je kan dus wel op voorhand de plot uittekenen, maar dat staat niet in de weg dat je dus nog bijkomende inspiratie kan opdoen tijdens het schrijven zelf die een invloed heeft op die plot.

Ik ben meer een Chopin liefhebber. Vraag me af hoe hij het gedaan zou hebben. :)

Ik kies een onderwerp, en daar verzin ik dan van alles bij terwijl ik schrijf. Mijn manuscript is dan ook heel anders geworden dan wat ik voor ogen had. Soms lastig, maar ben wel blij met het resultaat. Soms heb ik ook een scene in mijn hoofd die nog helemaal niet bij het verhaal past, en die schrijf ik dan uit. Later kijk ik dan of het er alsnog in kan.

Voor korte en lange verhalen begin ik gewoon. Ik heb geen plot. Als het voor een schrijfwedstrijd is dan heb ik natuurlijk wel het thema. waar ik mij aan hou en ook naar schrijf. Maar vaak weet ik bijvoorbeeld pas hoe de hp en bp´s heten terwijl ik de naam opschrijf. Wendingen in het verhaal komen terwijl ik schrijf. Soms loopt een verhaal zo totaal anders of wordt zoveel langer dan de woordlimiet, dat ik het niet voor die wedstrijd kan gebruiken. Dan leg ik het opzij en maak iets nieuws. Als het om een lang verhaal gaat met meerdere personages en locaties, schrijf ik wel data, uiterlijke kenmerken etc, gaandeweg op, zodat ik niet in de problemen kom.

Ik schrijf bijna altijd zonder, met als risico dat lange verhalen stranden. Soms begin ik met de intentie een lang verhaal te schrijven maar is er opeens een plot. Dan begin ik weer aan een nieuwe.

Ik kan niet met schrijven. Wel geprobeerd, maar dan wijk ik uiteindelijk toch enorm van de planning af. Ik vind het ook veel leuker om van tevoren niet te weten hoe mijn verhalen eindigen en mezelf af en toe te verrassen. :D

Ik vind het leuk als ik begin, schrijf hoe iemand in een situatie belandt (of zich al bevindt) en pas na een tijdje voor het eerst zijn/haar naam noemt of bij naam wordt genoemd. Dan weet ik zelf ook vaak pas hoe het personage heet. Ik verander die naam maar heel zelden eigenlijk.

Dat is heel herkenbaar.

Hangt er helemaal vanaf of je een roman of een verhaal(tje) schrijft. Voor een roman kan je er gewoon niet omheen. En wat Stephen King betreft: die man is een genie, dus aan zijn woorden zou ik me niet ophangen. Dat is voor gewone schrijfstervelingen niet weggelegd. :rolleyes:

Het hangt ook helemaal af van wat je wilt vertellen, en wat je met die vertelling beoogt. Of je een verhaal van A tot Z verzint, of dat je iets vertellen wilt dat je hebt gezien of meegemaakt. Of dat je iets wilt uitleggen / verduidelijken aan de hand van een verhaal. Of dat je een visie in verhaalvorm giet. Of ... vul je eigen doel in. Wil je graag je verhaal publiceren, zul je rekening moeten houden met je lezer. Die haakt af bij een onlogische wending of ongeloofwaardig of versleten slot (bijvoorbeeld: Het was maar een droom). Dus volgens mij moet je eerst weten wat je wilt met je verhaal, en dan kun je in het voortraject ofwel ins Blaue hinein schrijven, óf een planning maken. Uiteindelijk zul je op papier moeten krijgen het hoe en wat en waar etc van het verhaal.

Leuk om te lezen is dat hij aanraadt om nooit te beginnen met een plot.

De crux zit hem in het woordje beginnen. Dat is wat ik hierboven het voortraject noem.

Sterker nog, helemaal geen plot hebben is beter. Dit omdat je jezelf volgens hem vastlegt aan een uitkomst en schrijf je niet meer vrij, maar met voorbedachte rade.

Als je het zó stelt, lijkt schrijven wel moorddadig! :) Wanneer iemand de techniek van het verhaalvertellen geheel onder de knie heeft, kan hij het zich permitteren om zonder plot te schrijven. Dan weet hij zo goed als instinctief wat kan en niet kan. Maar dan nog wil het niet zeggen dat zo iemand zijn verhaal niet tig keer herschrijft, bijslijpt, vijlt voor hij het zelf publicatiewaardig vindt, of zijn uitgever. Een plots neergeschreven, perfect verhaal, als uit het niets gekomen - zoals de lezer het voorgeschoteld krijgt ... ik geloof daar niet in, al was het alleen maar vanwege de interne criticus die iedere (goede) schrijver correcties aanwijst. Het denk- en schrijfproces is namelijk een levendig gebeuren. P.S.

Dat is voor gewone schrijfstervelingen niet weggelegd.

Ik dacht even: wat zijn dat, schrijfster-velingen?

Ik denk dat het heel erg afhangt van het type persoon dat je zelf bent, én van de klus die je te klaren hebt. Op de middelbare school leer je (als het goed is) om aan de hand van een schrijfschema te werken. Dit heeft voor mij nooit gewerkt. Als ik een opdracht moest doen, schreef ik altijd eerst het essay, om er vervolgens het schrijfschema achteraf bij te verzinnen om maar aan die eis te voldoen. Cijfers lager dan een acht heb ik voor mijn opstellen nooit gehad. Mijn eigen boek idee (wat al vijf jaar of meer in mijn hoofd zit en steeds weer naar bovenkomt) loopt echter wel steeds vast op het schema. Niet alleen omdat een boek wel wat anders is dan een opstel of een short story, maar ook omdat het plot dat ik in het hoofd heb nogal complex is. Ik heb een paar pogingen gedaan tot een schrijfschema, maar loop hier steeds in vast. Het heeft me echter wel de waarde van een schema laten inzien, dus mijn huidige aanpak is om inderdaad te beginnen met het schema en het hele verhaal van grof, naar fijn uit te werken. Hopelijk slaag ik er op die manier in om het hele gebeuren consistent te houden en klassieke fouten te voorkomen (zoals: Pietje rijdt zichzelf dood, om 10:00 uur, maar een paar hoofdstukken verder wordt Marietje -ander perspectief- om 10:05 door Pietje gebeld). Na lezing van deze discussie (en dan vooral de toevoeging van Mirandala) realiseer ik me dat het goed zou zijn om ook de achtergrond van mijn hoofdpersonen wat meer uit te werken.

Nu ben ik toevallig Stephen King's On Writing aan het lezen. Leuk om te lezen is dat hij aanraadt om nooit te beginnen met een plot. Sterker nog, helemaal geen plot hebben is beter. Dit omdat je jezelf volgens hem vastlegt aan een uitkomst en schrijf je niet meer vrij, maar met voorbedachte rade.

Iedere schrijver raadt weer iets anders aan. De een zweert bij outlinen en de ander zweert bij 'seat of the pants writing'. Dat blijf je houden. Het gaat er om wat voor jou werkt. Ik was een erge pantser, deed nooit wat aan outlinen. Het gevolg was, dat er totaal geen structuur in mijn verhaal zat. Nu ben ik een halve pantser/halve outliner. Ik begin niet zonder het begin- en eindpunt te weten en in ieder geval een paar crisissen midden in het verhaal, waar ik naar toe kan werken. Ook werk ik mijn personages al een beetje uit en per hoofdstuk schrijf ik op wat ik er in wil hebben. Ik vind het moeilijk om zo ver vooruit te denken en een volledige outline te maken, daarom doe ik het per hoofdstuk. Ik heb ook veel tijd nodig om te herschrijven, omdat mijn verhaal pas na het afschrijven van die eerste versie echt vorm heeft gekregen. Het is een kwestie van veel schrijven en je 'plotgerichte kant' trainen. Ik leer steeds verder vooruit te kijken, maar ik ben wel iemand die snel iets wil doen. Ik heb een paar leidraden nodig en ga dan schrijven.

Ik ga uit van een idee. Wat als...? Als het richting thriller gaat, dan moet er worden geplot, omdat je de lezer ook om de tuin wilt leiden, maar ook omdat je vroeg in je verhaal al wat aanwijzingen wilt verwerken over de afloop. Dat kan uiteraard ook achteraf, in een herschrijfsessie. Maar die boeien mij veel minder dan het schrijfwerk zelf. Ik denk dus liever eerst gedegen over de plot na, om daarna in één keer het verhaal op te schrijven. Niet dat ik alles van te voren verzin, maar wel wat het begin is, wat het einde, en welke plotwendingen daartussen zullen moeten zitten. Binnen dat schema, dat vaak klassiek is (Grieks drama) kun je binnen de grote lijnen nog weer subplots toevoegen.

Het voordeel van zonder plot beginnen is dat mijn fantasie me alle kanten op kan sturen. Het leukste deel van het schrijven, vind ik. Het nadeel is dat dat wel betekent dat het schaven en slijpen, toevoegen bij mij langer duurt dan het schrijven van de eerste versie. Ik denk echter niet dat ik dat kan oplossen met een heel plot vooruit vastleggen. Ik heb het wel geprobeerd, maar ik schreef toch een andere wending. Dan komt het er dus op neer dat ik de hele tijd dat plot aan het aanpassen ben, me door het uitgestippelde plot beperkt voel, terwijl ik liever doorschrijf. Misschien is schrijven volgens een plot iets dat je moet leren? Maar is het dan de moeite waard om jezelf iets aan te leren dat je tegenstaat, alleen omdat je misschien vast kunt lopen? Kun je met een plot niet ook vastlopen, denk ik dan. Misschien heb ik het plotplannen niet goed aangepakt en vond ik het daarom zo ontzettend afremmen, dat kan best.

Het voordeel van zonder plot beginnen is dat mijn fantasie me alle kanten op kan sturen. Het leukste deel van het schrijven, vind ik.

Maar ook door met een plot te beginnen kun je toch nog alle kanten op met je fantasie?

Misschien is schrijven volgens een plot iets dat je moet leren? Maar is het dan de moeite waard om jezelf iets aan te leren dat je tegenstaat, alleen omdat je misschien vast kunt lopen? Kun je met een plot niet ook vastlopen, denk ik dan.

Hier had ik laatst nog een artikel over gelezen (najah, dit las ik in meerdere schrijfboeken). Dit ging over schrijvers die meer links- of rechtsgeoriënteerd zijn (dus een meer dominante linker- of rechterhersenhelft hebben). Volgens het artikel/ de boeken zijn mensen die meer linksgeoriënteerd zijn echte plotters en outliners (analytisch) en zijn ze daar ook goed in en zijn mensen die meer rechtsgeoriënteerd zijn, echte 'seat of the pants writers'. Seat of the pants writers zijn vaak weer goed in de menselijke interactie (personagegericht) en kunnen dit goed verwoorden, maar weten vaak niet wat ze deze interessante personages moeten laten doen. Dit onderscheid wordt ook wel plot- en personagegerichte genoemd. Een goede balans tussen de twee komt weinig voor, maar de 'zwakkere' kant (plot- of personagegericht), kan wel getraind worden, zodat er een balans ontstaat. (En veel feedback en goede redacteuren kunnen hier ook bij helpen.)

Het voordeel van zonder plot beginnen is dat mijn fantasie me alle kanten op kan sturen. Het leukste deel van het schrijven, vind ik.

Maar ook door met een plot te beginnen kun je toch nog alle kanten op met je fantasie?

Misschien is schrijven volgens een plot iets dat je moet leren? Maar is het dan de moeite waard om jezelf iets aan te leren dat je tegenstaat, alleen omdat je misschien vast kunt lopen? Kun je met een plot niet ook vastlopen, denk ik dan.

Hier had ik laatst nog een artikel over gelezen (najah, dit las ik in meerdere schrijfboeken). Dit ging over schrijvers die meer links- of rechtsgeoriënteerd zijn (dus een meer dominante linker- of rechterhersenhelft hebben). Volgens het artikel/ de boeken zijn mensen die meer linksgeoriënteerd zijn echte plotters en outliners (analytisch) en zijn ze daar ook goed in en zijn mensen die meer rechtsgeoriënteerd zijn, echte 'seat of the pants writers'. Seat of the pants writers zijn vaak weer goed in de menselijke interactie (personagegericht) en kunnen dit goed verwoorden, maar weten vaak niet wat ze deze interessante personages moeten laten doen. Dit onderscheid wordt ook wel plot- en personagegerichte genoemd. Een goede balans tussen de twee komt weinig voor, maar de 'zwakkere' kant (plot- of personagegericht), kan wel getraind worden, zodat er een balans ontstaat. (En veel feedback en goede redacteuren kunnen hier ook bij helpen.)

Hey Xuchiejlala, dank je. Focus ligt bij mij inderdaad op personages, die bouw ik op terwijl ik ga. Maar tegelijkertijd doe ik dat toch ook met mijn plot. Ik heb geen moeite om personages dingen te laten doen, integendeel. Soms duurt het wel langer dan ik wil om tot 'de wending' te komen/te bedenken. Eerst schrapte ik dan in dat aanloopstuk. Dat veroorzaakte een hoop gedoe, en veel steeds opnieuw bewaarde versies van varianten op hetzelfde stuk. Nu schrijf ik langer door aan een verhaal (of aan ms hoofdstuk) en ga dan schrappen, indikken, etc. totdat wat ik overhou, is geworden wat ik wil. De oude versies sla ik niet meer op en dat schrijft veel makkelijker, al denk ik dat ik door dat achteraf inpassen wel meer tijd kwijt ben dan wanneer ik van te voren met een uitgewerkt plot had begonnen. In zekere zin zijn mijn eerste versies een soort uitgebreid werken aan elkaar opvolgende delen van een plot, zou je kunnen zeggen. Haha als ik dit zo terug lees geloof ik niet dat ik mijn eigen werkwijze aan iemand zou willen aanraden, maar voor mij werkt het redelijk.

Haha als ik dit zo terug lees geloof ik niet dat ik mijn eigen werkwijze aan iemand zou willen aanraden, maar voor mij werkt het redelijk.

Daarom is er ook niet 'de' manier om aan een manuscript te werken of om aan een boek te beginnen :) Iedereen heeft andere werkwijzen. Wel vind ik, dat als je er keer op keer achterkomt dat jouw huidige werkwijze niet werkt (dat had ik dus) en je wilt toch wat bereiken met je schrijven, dan raad ik aan om over zoveel mogelijk werkwijzen te lezen en enkele uit te proberen. Vervolgens zou ik met al die adviezen die je hebt, weer je eigen werkwijze samenstellen. Klinkt bijna als eclectisch werken. Stephen King is awesome, maar soms zou hij (naar mijn mening), best wel eens wat meer mogen plotten. Maar ja, die man heeft wel heel veel redacteuren om zich heen staan, dat kan ook enorm schelen :P

Ik zat laatst bij een masterclass met Renate Dorrestein (haar schrijfboek is absoluut een aanrader trouwens). Zij vertelde dat je twee uitersten hebt. Aan de ene kant de types Thomas Roosenboom die tot in detail met overzichten, schema's en wat niet al van te voren uitwerken wat ze gaan schrijven. Ze beginnen pas als ze alles weten. Helemaal aan de andere kant van het spectrum heb je Renate Dorrestein. Zij heeft een vaag verhaalidee, een personage, een vraag of een onderwerp en hup ze begint gewoon. Zonder plan of schema. De meeste schrijvers zitten volgens haar ergens tussen die twee uitersten in. Ze vertelde erbij dat de consequentie is dat schrijven zonder plot of plan betekent dat je je verhaal veel vaker moet herschrijven dan wanneer je wel een duidelijk plan hebt. Roosenboom herschrijft maximaal 3 x. Zelf kan zijn een verhaal soms wel 17 x opnieuw schrijven. Wat ik wel mooi vond is dat ze vertelde dat de meeste schrijfscholen beginnende schrijvers scholen in het schrijven met een plan. En dat sommige mensen, die gewoon daarvoor niet het type zijn, daarin totaal vastlopen en gedemotiveerd worden. Je moet dus zelf uitvogelen welk type je bent, een Roosenboom of een Dorrestein, of - zoals de meeste mensen denk ik, ik zelf tenminste wel - een soort tussenvorm.

Dan zit ik behoorlijk aan de kant van Dorrestein. Ik begin vaak met een vaag idee, dan werk ik de personages uit, schaaf ik de verhaallijn wat bij en dan ga ik schrijven. Tijdens het schrijven wordt het plot nog behoorlijk bijgewerkt en aangevuld. Ik zit dan ook op minstens tien herschrijvingen per manuscript. Ik werk er wel aan om een iets steviger, helderder plot te hebben, voordat ik ga schrijven, maar het is een zwak punt van me.

Ik snap het eigenlijk niet zo. Ik begin aan een verhaal met een idee, en ga dan verschillende kanten op, kijken hoe het verloopt, wat de personages zijn, hoe ze zijn en zich ontwikkelen. Ik kijk welke scènes nodig zijn en welke niet. Allemaal zonder enig plan of schema. Het verschil is dat ik dan nog geen letter opschrijf. Pas als het verhaal in mijn hoofd zit (de personages, de belangrijkste scènes, de volgorde) schrijf ik het op. Mijn eerste versie zit dus in mijn hoofd. Tijdens het schrijven hou ik me bezig met de juiste manier om dingen op papier te krijgen, de juiste woorden, alinea's en dergelijke. Ik hoef immers niet meer na te denken waar het verhaal heen gaat. Ik vraag me af hoe lezers er tegenover staan. Dat je dus een verhaal leest en aanvankelijk geen idee hebt waar het heen gaat, omdat de schrijver dat ook niet wist. Ik zie dat vaak in korte verhalen: de eerste 3/4 zijn om de personages en de wereld af te tasten, het verhaal zelf wordt in het laatste 1/4 gepropt.

Schlimazlnik, voor het uiteindelijk resultaat maakt het toch niet uit of je de eerste versie opschrijft of in je hoofd hebt? Als de lezer merkt dat ik in het begin nog niet precies wist welke kant ik met het verhaal opging, heb ik het gewoon slecht geschreven, het afgeraffeld. Waar jij je in de eerste schrijfversie bezig houdt met het juist formuleren van woorden, zinsbouw, alinea-indeling, etc., doe ik dat in de derde of vierde versie. Maar ik doe het wel.

Ergens ben ik heel lui en ik zou dan ook echt niet het geduld hebben om alles uit te werken, nog voordat ik ga schrijven. Vaak begin ik met een scene of een idee, een personage. In mijn hoofd heb ik dan vaag een plan waar het heen gaat, maar dat verandert toch tijdens het schrijven. Maar ook tijdens het schrijven ben ik bezig met hoe woorden op het scherm komen, of de zinnen lekker lopen. Ook al heb ik dan nog geen duidelijk plot.. Ik kan het niet echt uitleggen, maar als ik schrijf dan werken de personages zichzelf uit, net als het plot, en ben ik alleen maar bezig met op te schrijven, maar ook op te letten hoe ik het op schrijf. Als ik de eerste versies van mijn eerste hoofdstukken zie als mijn ms 'af' is (en er dus al een 3e of 4e hoofdstukversie is), dan zie ik dat ik soms heel anders ben begonnen dan achteraf mijn bedoeling was. Maar dat vind ik juist leuk, dat het uiteindelijk toch iets heel anders is, maar wel hetzelfde verhaal. Daarbij herschrijf ik ook al tijdens het schrijven, als ik op bladzijde 10 erachter kom dat iets niet werkt, ga ik terug naar blz 1 om dat gegeven te veranderen of eruit te halen. Und so weiter. Mij bevalt die manier wel, hoewel ik niet heel erg snel schrijf. Vroeger schreef ik met gemak een hoofdstuk per week (5 A4-tjes in dat ms), nu heb ik soms een spurt en dan weken niet. Maar ik vind mijn kwaliteit nu wel beter.

Schlimazlnik, voor het uiteindelijk resultaat maakt het toch niet uit of je de eerste versie opschrijft of in je hoofd hebt?

Ik ben sneller klaar (ik typ ook heel snel) en kan meer tijd in andere aspecten van het schrijven stoppen. Ik vraag me ook af hoe vaak mensen herschrijven. Zeventien keer vind ik heel erg veel. Ik vraag me af hoeveel nog niet gepubliceerde schrijvers de discipline te hebben zo vaak te herschrijven, of vaker, omdat ze het nog moeten leren. Zeker schrijvers die door hun eigen verhaal verrast willen worden, lijken me er sneller de brui aan te geven. Wat voor plezier kun je nog aan de verrassingen in je verhaal beleven, als je het voor derde, tiende, zeventiende keer door moet ploeteren om het goed in elkaar te zetten? Ik kan me wel voorstellen dat je zovaak herschrijft om het steeds te polijsten, maar met "ik moet mijn eigen verhaal spannend blijven vinden", dat begrijp ik dus niet. Niet als je serieus aan publicatie wilt denken.

Ik heb een gevestigde auteur eens horen zeggen: ik lever 800.000 woorden in bij mijn uitgever en hij vindt er altijd een boek in. Soit, dit kun je alleen als gevestigde auteur maken. Wat voor mijn werkt is een logline, een korte zin waar het boek overgaat. Bijvoorbeeld, en deze is niet van mijzelf, over Psycho zou je kunnen zeggen "hij speelt zijn eigen moeder".

En om nog even te reageren op het herschrijven: zeventien keer is niet zo veel. Inderdaad, uiteindelijk heb je je eigen boek stuk gelezen, toch is het nodig. Even wegleggen en dan na een poosje weer beginnen kan helpen het kapot lezen te voorkomen. Als er je een uitgever hebt begint dat proces min of meer opnieuw. Dertien redactierondes zijn ook vrij normaal. Ik denk dat de publicerende auteur zich door de bank genomen juist onderscheid doordat hij zo vaak op zijn manuscript heeft zitten kauwen.

Ergens ben ik heel lui en ik zou dan ook echt niet het geduld hebben om alles uit te werken, nog voordat ik ga schrijven.

Haha, maar het is ook gewoon zo lastig om als je een idee hebt dat aan je trekt, er niet meteen mee aan de slag te gaan. Ik zit ook vaak te kreunen en te steunen als ik aan een stukje outline begin, want ik wil gewoon lekker schrijven! Daarom werk ik ook niet alles tot in de details uit (dat vind ik ook moeilijk), maar juist alleen het grote geheel. Dan kan ik tenminste schrijven en gaandeweg 'outline' ik steeds een stukje bij. Ik zou echt niet zoals Thomas Roosenboom kunnen werken, maar zoals Renate Dorrestein lukte het me ook niet, dus moet ik het ergens tussenin vinden :P

@Schlimazlnik, ja, jij bent waarschijnlijk sneller klaar. Aan de andere kant: het kost mij ontzettend veel moeite en dus ook tijd om alles van tevoren uit te werken, vast te leggen, dus ik weet niet of je alles bij elkaar genomen nou erg veel sneller klaar bent met een manuscript. Tja, ik kan niet voor andere schrijvers spreken, maar gelukkig wel voor mezelf. En ik heb zeker de discipline om desnoods twintig keer iets te herschrijven. Ik laat me graag verrassen door mijn personages, helemaal waar, maar alleen tijdens het schrijven van versie één. Alle herschrijvingen zijn verder een combinatie van de heerlijke schrijfflow (komt zeer zelden voor) en vnl hard geploeter. Best een lastige combinatie: een chaoot en een perfectionist zijn. ;)

17 keer herschrijven, tja, het ligt eraan wanneer je een versie een nieuwe versie noemt? Als je een spelfout hebt veranderd, is het dan een nieuwe versie? Of wordt het dan versie 2-3? :P

Ik vraag me ook af hoe vaak mensen herschrijven. Zeventien keer vind ik heel erg veel. Ik vraag me af hoeveel nog niet gepubliceerde schrijvers de discipline te hebben zo vaak te herschrijven, of vaker, omdat ze het nog moeten leren. Zeker schrijvers die door hun eigen verhaal verrast willen worden, lijken me er sneller de brui aan te geven. Wat voor plezier kun je nog aan de verrassingen in je verhaal beleven, als je het voor derde, tiende, zeventiende keer door moet ploeteren om het goed in elkaar te zetten? Ik kan me wel voorstellen dat je zovaak herschrijft om het steeds te polijsten, maar met "ik moet mijn eigen verhaal spannend blijven vinden", dat begrijp ik dus niet. Niet als je serieus aan publicatie wilt denken.

Ik ben nog geen schrijver. Ik herschrijf waarschijnlijk [volgens welke norm? ] veel. Het boek zit al in mijn hoofd, En dan begint het feest. Deel 1. Dan bedenk ik dat er een deel voor mag. Het laatste deel. En dan bedenk dat er nog een laatste deel mag komen. Dan mag er midden in het verhaal nog een slechtvalk komen, En hup, weer een deel. Ik schrijf een mooi gedicht. En ja hoor, weer een deel. Het gaat langzaam [maar wat is snel?] maar het gaat. Elk afgerond deel heeft weer een aanknopingspunt voor een nieuw deel. En als het boek ooit afkomt en ze vragen hoe ik dat gedaan heb, zeg ik, puur afgedwongen geluk. Huh? Afgedwongen? Ja, want ik schrijf 60% bagger dat ik zelf in de prullenbak gooi. En van die 40% zeggen anderen terecht dat 20% bagger is. En als ik nu stop, dan is het voorbij. Maar tot nu ga ik door. Problemen [als het al problemen zijn] Ik beheers de Nederlandsche taal niet. Ik tik met twee vingers. [langzaam] Ik lees geen boeken hoe je een boek moet schrijven. Ik weet niets van schrijvers-technieken af. Ik heb mogelijk het laagste Vocabulair van Nederland. Tot ik ontdekte dat het woord vocabulair, woordenschat betekende, en ik ben toch echt geboren onder het schatzoekers-gesternte. Voordelen; Ik ben eigenwijs. Tijd zat. Hoe meer ik herschrijf [4-7 keer], hoe sneller ik leer typen. Ik zit op SO Het is niet mijn inkomen, dus hobby. Ik vind het leuk om te schrijven. Ik weet veel onzinnige dingen die niets met schrijven te maken hebben. Dacht ik eerst. Blijkt nu uit eigen ervaring dat soms die kennis toch verrekte handig is. Probleem is de beschrijving daar van. Hoe hoog is de kans dat ik ooit een roman aflever? Al is het maar 1%, daar zet ik mij 100% voor in.