Ik kan mij nog herinneren dat ik als kind ook blij was dat ik niet als laatste in bad hoefde en dat was in de jaren zeventig. Wij gingen één keer in de week in bad, drie kinderen achter elkaar in hetzelfde badwater. Kun je je nu ook niet meer voorstellen zeg! In de 18e/19e eeuw werd baden inderdaad sterk afgeraden in de hogere klassen. Het gebruik van parfum en andere middelen was een teken van status, baden was voor de armen. Het zal ook wel onzedelijk gevonden zijn. Borstvoeding vond men ook onzedelijk, veel zuigelingen stierven doordat de melk vermengd werd met (onrein) water.

Net als de meeste mensen die hier gereageerd hebben, vind ik dat feiten moeten kloppen. Niet alleen in historische boeken, maar in alle boeken. Voor het kinderboekenmanuscript van me dat nu (al behoorlijk lang :() bij een uitgever ligt heb ik zelf heel wat mails uitgewisseld en gesprekken gehad met diverse instanties. Wanneer ik in een boek lees dat iemand met een bepaald beroep, bijvoorbeeld een arts of agent, iets doet, dan wil ik dat dat in het echt ook zo is. Uiteraard kan alles in een gefantaseerde wereld anders zijn, als het dan maar consequent anders is. :)

Dank u. Ik laat mensen wel baden in het begin van de 12e eeuw. Dat is dus niet logisch? Dan haal ik het eruit. Eerlijk gezegd heb ik het ook nergens gelezen. Wat een goorlappen. Bij nader inzien kom ik daarop terug. Waarom had ik het anders genoemd? Ik heb het over grote badkamers in kastelen. Zoveel gelezen en zo weinig weten.

De armen in de steden inderdaad niet. Op het platteland doken ze nog weleens een (ondiepe) sloot in, heb ik gelezen. Maar of je daar nu veel schoner van werd. Tja, ik had een lerares Frans die heel interessant kon vertellen en ze had het ook vaak over hoe mensen leefden ten tijde van de Franse Revolutie. De rijken bedekten zichzelf uitbundig met poeder en parfums, maar het moet verschrikkelijk gestonken hebben. Ze deden hun behoefte ook gewoon op stro in de zaal, even bukken, rok een beetje opzij en hup. Dat vertelde zij tenminste.

Badkamers hadden ze echt niet. Als er al gebaad werd, stond de tobbe gewoon in de slaapkamer of een zijkamertje daarvan.

Ik heb een beetje een raar geval. Mijn boek. Het is niet echt historisch, maar speelt wel in een andere tijd, aardig lang geleden. Een tijd waarvan we geen gegevens meer hebben, hoogstens wat opgravingen. Ik probeer het op gevoel te doen, maar weet niet of dingen precies kloppen. Ik weet ook niet of ik dat echt perse nodig vind of dat het bij dit boek niet zo van belang is. ???

Als je dingen logisch beredeneert, is het wel genoeg, denk ik.

Dat doe ik zeker, MichaM, in ieder geval doe ik een poging daartoe. Ik denk dat het heel voorstelbaar is zoals het nu geschreven is.

Hé mensen. Ik lees dit allemaal. Zoals ik al elders deponeerde. Ik ben vandaag in Kerkrade naar het museum geweest industrion/ continental Was heel erg leerzaam voor mijn dochter, maar ook voor mij. Er werd bijvoorbeeld uitgelegd hoe mensen aankeken tegen de komst van elektrische huishoud apparaten. Een vrouw durfde de eerste drie weken bijvoorbeeld haar stofzuiger niet aan te raken, omdat het apparaat trilde en geluid maakte. tijdens een 'bioscoopfilm' werd reclame gemaakt voor de eerste wasmachine. De mensen dachten dat ze voor de gek werden gehouden. Heel onwerkelijk allemaal. Ook op het gebied van toekomst emo- robots was het één en ander te vertellen S.F. xas

Weet iemand toevallig of ze in de tweede helft van de negentiende eeuw al TBC-huisjes hadden? In mijn boek krijgt iemand TBC en wordt dan in zo'n huisje gezet op het erf, inclusief verpleegster. Deze mensen hadden natuurlijk wel geld. Ik weet dat het begin 20e eeuw wel gebeurde, maar toen ook al?

Ik denk dat je dat aan onze geschiedkundige moet vragen, Sekhmet.

Ah wat ben ik toch blij met met mijn lekkere dagelijkse, meestal zeer uitgebreide, douche. Heerlijk. Ja, ook ik ben het ermee eens dat de belangrijkste feiten in een historische roman moeten kloppen. Al mag je er best een beetje mee spelen vind ik, zolang het inderdaad maar consequent en geloofwaardig blijft. Dat is het leuke van het schrijven van een fantasyverhaal met een eigenbedachte wereld. Mijn hoofdpersoon heeft wel een eigen badkamer. Voor degene die het interesant vinden, in het historisch museum rotterdam, het schielandshuis, is er op dit moment een tentoonstelling over lichaamsverzorging en hoe dat vroegah allemaal ging. Ben er met de kinderen van de opvang waar ik werk heengeweest. Bijzonder interessant allemaal.

Rowena, als je duidelijk aangeeft dat je verhaal 'fantasy' is, kun je inderdaad wel spelen met historische feiten en hoeft het niet te kloppen, omdat je dat ook niet pretendeert. Als het geheel maar logisch en geloofwaardig overkomt.

Dank je Sekhmet. Dan ga ik dat TBC-huisje schrappen. Ik heb het trouwens ook geen TBC genoemd, want dat woord zullen ze ook pas bedacht hebben toen bekend was hoe het werd veroorzaakt. Ik wilde de boerenzoon een tijdje naar een sanatorium aan zee sturen (in NL), maar ze liepen in NL behoorlijk achter op dat gebied. De vroegste sanatoria die ik in NL heb kunnen vinden dateren van na 1900. Er is wel veel informatie over TBC te vinden, maar niet alles is even duidelijk voorzien van een tijdsindicatie. Dit geval speelt zo rond 1870/1880. Ik heb wel gevonden dat men in die tijd al wist dat TBC van runderen op mensen overgedragen kon worden. Men wist het fijne er nog niet van, maar wel dat het overdraagbaar was. Misschien kan ik de boerenzoon gewoon veel rust laten nemen en in het zonnetje laten zitten. Frisse lucht is er rond de boerderij genoeg.

In mijn boek wordt het ook tering genoemd, klinkt nu erg hard, hè. Jouw informatie had ik ook gevonden via googlen, maar toch bedankt. Sijmen, Eva's geliefde, krijgt TBC, maar ik denk dat ik het maar wat later ga laten gebeuren, als hij al flink is aangetast door zijn drankmisbruik (en dan overlijdt hij er aan). Nu geneest hij uiteindelijk wel. Maar er gebeuren al genoeg rampen rondom Eva.

Helemaal eens met de stelling dat de achtergrond moet kloppen (tenzij het gaat om satire) Maar daarmee zijn we er helaas niet. De mens wilde vroeger nogal eens voor ons onbegrijpelijke denkpatronen (en dus gedrag) hebben waarbij een 'kloppend' verhaal soms een onbegrijpelijk verhaal wordt. Denk bijvoorbeeld aan de middeleeuwen, waar religie/bijgeloof iedere handeling een betekenis gaf. Ook zit je met de vooroordelen over het verleden; zo denken veel mensen dat men in de middeleeuwen honger had en dus te weinig aten. In werkelijkheid aten ze veel meer dan wij, de hongersnoden uitgezonderd. Ondanks het feit dat men op feestdagen (ca 100 dagen per jaar) geen vlees mocht eten, kwamen de armen uit op een gemiddelde vleesconsumptie van meer dan 500 gram per dag. Rijken aten al snel drie keer zoveel. (tegenwoordig is het gemiddelde in NL 150 gram) Dezelfde vooroordelen kennen we als het gaat om seks of bloot in de ME. De ME kenden vóór ca 1300 geen privévertrekken, omkleden en wassen deed men dus gezamenlijk. Als historicus (en docent geschiedenis) heb ik wel eens een historische roman geprobeerd, maar moet al vaak snel kiezen tussen de werkelijkheid die niet geloofd gaat worden door de leek, of het stereotype dat iedereen kent. @Tja; Niet alle kastelen hadden poortwachters, veel kastelen waren boerderijen met dikke muren en een toren en ze lagen niet continu in een oorlogszone. Oorlog kwam ook minder snel dan tegenwoordig, men kon de vijand normaal gesproken maanden van te voren zien aankomen.

Het was wel een feit waar de uitgever over viel. Elk kasteel had een poortwachter. In mijn verhaal dus een keer niet. Ik heb het trouwens niet veranderd.

Een historische roman moet naar mijn mening in grote lijnen wel kloppend en logisch zijn, al denk ik niet dat er veel mensen bladerend door google :unibrow: struinen om al de details in een verhaal te checken. Om het geheel geloofwaardig te houden, lijkt het me wel handig om alles :confused: , of in ieder geval zoveel mogelijk te checken.

Over niets kan zo vervelend gedaan worden als niet-kloppende feiten in een 'feitelijke' roman, ofwel verhalen over bestaande situaties en/of personen in de geschiedenis of in de actualiteit. Dat is ook wel terecht, vind ik. Het kan soms ook heel ver gaan. Er is altijd wel iemand die nu net precies 'deskundig' is op dat ene terrein, of die nu net precies 'zelf heeft meegemaakt' dat zus en zo... Onderschat je lezers niet. De oplossing? Gewoon goed researchen. Het hoort bij het vak. ;)

Late reactie, maar ik wil ze toch nog even geven ;-) Voor mij is het ook belangrijk dat de historische feiten kloppen. Het ms waar ik nu aan werk speelt zich ook gedeeltelijk af in de middeleeuwen (rond het jaar 1350). Een periode waar ik eigenlijk niet zo veel van weet. Dus heb ik me de voorbije twee weken elke vrije minuut van de dag bezig gehouden met research. (En er zullen nog vele uren volgen.) Even een heel kort stukje uit mijn ms om een paar dingen duidelijk te maken: (hopelijk mag dit?) Het voelt zo raar aan om hier te zijn. Ik herken zoveel en toch zo weinig. Het Belfort is niks meer dan een bouwwerf en de Vismijn, waar Neptunus regeert boven de Leie en Schelde zal nog meer dan driehonderd jaar op zijn ontwerper moeten wachten. Een heel kort stukje maar daar zitten wel enkele uren researchwerk in. Als ik bvb. schrijf dat het Belfort een bouwwerf is moet ik wel weten dat het ten eerste er nog niet stond, maar ook dat men er wel al aan het bouwen was. En wanneer ik de gevel van de vismijn beschrijf moet ik natuurlijk weten waar die beelden voor staan en wanneer ze gezet zijn. Zo komt er bvb ook een (nu niet meer bestaande) abdij in voor. Alleen al om die abdij te vernoemen heb ik 9 uren lang info gezocht over de naam die toen gebruikelijk was (alle bronnen op het internet en in de bibliotheek vermelden namelijk drie verschillende namen) en heb ik tenslotte 4 verschillende instanties aangeschreven om de exacte benaming in die periode te weten. En dat is nu toch het leuke aan schrijven, niet? Ik geniet ervan om zelf zoveel bij te leren. Maar ik maak het mezelf graag ook wat moeilijker, dus vermeng ik zelf verzonnen gedeelten (verder gebouwd op wel bestaande mythen en legendes) in een historisch correcte omgeving, en verzonnen personen met namen gebaseerd op historische personages. (voorbeeld: één van mijn personages heet Didderick Gaudin en is grootmeester van de Tempeliers. Er is een grootmeester geweest die de naam Didderick had, en een andere gekende officiële grootmeester had Gaudin als familienaam. En beiden leefden dan ook nog eens in de periode waar 'mijn' Didderick rechtstreeks van zou kunnen afstammen. Maar in 1350 bestonden de Tempeliers officieel niet meer, ze waren net enkele jaren ervoor allemaal ter dood gebracht. Dus daar bouw ik verder op mythes. Snappen jullie het een beetje?)

Uiteraard is het belangrijk dat de feiten, waar mogelijk kloppen. Waar dit niet kan of waar twijfel heerst mag men naar mijn mening de fantasie gebruiken. Er is natuurlijk een groot verschil tussen irreële verzinsels en logisch beredeneerde oplossingen die misschien niet geheel correct maar toch in zoverre realistisch en aannemelijk zijn dat ze het verhaal ondersteunen. In zoverre geloof ik niet dat mijn meningafwijkt vanhet gros van jullie hier aanwezig. Het hangt ook een beetje af van het onderwerp van de roman. Naar mijn mening is het belangrijker dat het raamwerk van de periode waarin het verhaal zich afspeelt historisch juist is dan de lotgevallen van de hoofdpersoon bijvoorbeeld. denk maar aan die stoomboot in de 17e eeuw. Een dergelijk anachronisme stoort eerder dunkt me, dan dat in het verhaal heersende vooroordelen in stand worden gelaten. Zoals bijvoorbeeld het het kruiden van vlees in de middeleeuwen om de smaak van bederf te maskeren. Het gros van het vlees dat werd gegeten was die ochtend nog geslacht, of het nu in de stad of op het land was. Persoonlijk doorprik ik liever dergelijke mythes, maar vind het in andermans werk minder storend dan een duel met haakbussen. Tja: Myconius heeft inderdaad gelijk. Veel kastelen waren weinig meer dan versterkte hoeven. Als de heer, los van zijn rang op een ander leengoed verbleef was er vaak niet veel meer personeel dan om de boel draaiende te houden. Dan waren er geen poortwachters nodig. Misschien dat men bij kasteel te vaak aan luisterijke adelijke hoven denkt met veel vlaggen en ander vertoon. Die luister vond je slechts bij enkelen. Rhune: Interessant fragment, het doet een tijdreis vermoeden. altijd dankbare materie. Onderzoek kan heel verrassende materie opleveren. Zo deed ik onderzoek naar de Rotterdamse stadspoorten in de 19e eeuw. velen zijn toen al gesloopt voor het toenemende verkeer. De oude Hofpoort is in 1821 gesloopt voor een bredere poort bekroond met een fraaie clascicistische zuil met urn en 4 stenen leeuwen. Dat kwam in mijn verhaal goed uit. Even later kon ik die alinea's naar de prullebak verwijzen toen bleek dat de 'nieuwe" hofpoort nog geen 12 jaar later werd gesloopt omdat deze toch weer te smal was geworden voor koetsen en wagens om elkaar te passeren. Maar terug naar jouw verhaal. Persoonlijk vind ik het een goede tactiek om namen/ personages deels te herleiden uit historische gegevens. W.