De verhaallijn

Ik zou het hele verhaal ab ovo neerzetten, gewoon de hele rits gebeurtenissen chronologisch achter elkaar van het begin tot aan het eind. Kees en Miep ontmoeten elkaar op een braderie, negen maanden later wordt Jantje geboren, Kees verongelukt als Jantje vier is, Miep moet Jantje in haar eentje opvoeden, Miep ontmoet een nieuwe man die bij hen komt inwonen, Jantje ontdekt dat de man er een illegaal handeltje op na houdt, de man chanteert Jantje dat hij naar een weeshuis moet als hij er iets van tegen z'n moeder zegt enz. Je werkelijke verhaal begint bij Miep die de man ontmoet die bij hen komt inwonen. Het verhaal wordt verteld vanuit het gezichtspunt van Jantje. De gebeurtenissen van vóór het begin van het verhaal voeg je her en der als flashback in. Zo zou ik het doen. Ongeveer. :)

Hoi Carduelis, In de schrijfgids staat ook een paragraaf over schrijfsoftware. Ik heb daar vandaan laatst het programma Ywriter gedownload. Dit zou handig kunnen zijn voor het uitwerken van je verhaallijn. Ik zeg 'zou', omdat ik het zelf nog maar even heel kort uitgeprobeerd heb en er veel opties en invulvelden zijn. Ik wil zelf eerst nog wat oefenen met het programma voordat ik beslis om het al dan niet te gaan gebruiken voor het verhaal/boek dat ik op dit moment aan het schrijven ben. Het programma Ywriter4 is Engelstalig, maar na installatie kan je overschakelen op Nederlands. De vertaling is niet helemaal vlekkeloos, maar dat vind ik niet erg storend (het is een hulpmiddel). De plotlijn van dat verhaal is grotendeels af en die is gewoon in Word getikt aan de hand van de chronologische volgorde. Het schijnt mogelijk te zijn teksten in Ywriter te kunnen importeren, anders zou het een hele klus zijn. Succes.

Ah, ik ken dat programma, maar kan er niks mee, omdat ik niet snap hoe 't werkt. :P

Ik moest ook even wennen, maar als je de schermteksten hebt omgezet naar Nederlands is het meteen al duidelijker. Ik ben er nog niet uit of ik het ook ga gebruiken. Hoe meer tijd je in dit soort dingen moet steken, hoe minder er overschiet voor het schrijven zelf en dat is toch het belangrijkste. Maar als het op de lange duur daarmee makkelijker is om je verhaallijn te blijven volgen (omdat die steeds complexer wordt), dan is het misschien toch slim. Afijn, een andere versie van 'de kost gaat voor de baat uit'.

Ik begin met een situatie niet helemaal aan het begin de verhaallijn van die ik dan meteen uitwerk. Dat is ook bijna altijd het begin van mijn verhaal, maar heel soms zet ik er een stuk voor. En daarna werk ik uit wat voor en na dat punt komt, het hangt er ook vanaf hoe de personages blijken in het stukje wat ik dan heb en welke handvaten het verhaal me geeft (tjonge dat klinkt best vaag :confused: bedoelde gewoon welke dingen in me opkomen tijdens het schrijven).

(tjonge dat klinkt best vaag :confused: bedoelde gewoon welke dingen in me opkomen tijdens het schrijven).

Dat laatste klinkt zomogelijk nog vager :wink: Dat vind ik trouwens niet vreemd, want het is heel lastig te beschrijven wat er in je hoofd omgaat op het moment dat je hiermee bezig bent.

Nog even een steuntje in de rug voor Carduelis. De tip van de verhaallijn is maar een tip. Ik bedoel daarmee dat je die zelf natuurlijk mag invullen zoals jij zelf prettig vind. In mijn eigen plotlijn heb ik voor sommige delen (scenes noem ik die) alleen nog maar een plaats en personage en een paar termen voor de gebeurtenis, maar voor scenes die al iets verder in ontwikkeling zijn (of waarvoor ik toevallig een ideetje had) zijn die iets uitgebreider. Als die scenes (ongeveer te grote van een alinea) vormen mijn plotlijn. Je kunt het dus gebruiken zoals jij wilt. Succes.

Als je het snoeimes, de schoffel, de hark en de (kunst)mest goed weet te hanteren kun je een verhaal zich organisch laten ontplooien: laten groeien zoals het wil. Maar nogmaals: wees dan een goede tuinman. (*) (*) Hiermee bedoel ik: gewoon beginnen met een goede gedachte, zin of andere inval en laten gebeuren wat er gebeurt. Zodra dit proces in gang gebracht is, heb je als schrijver nog genoeg te doen - aan structuur, woordkeus, etc. Dit is charismatisch schrijven :) .

Marriejeanne, ik sluit me aan bij wat jij beschrijft; ik heb geen idee wat er gaat gebeuren als ik begin te schrijven. De tekst zichzelf laten ontplooien is juist zo spannend! Als tuinman moet je volgens mij vooral veel oefenen om je verder te bekwamen in het tuinieren, en vooral niet teveel schrikken van het onkruid dat her en der omhoog schiet.

Als je het snoeimes, de schoffel, de hark en de (kunst)mest goed weet te hanteren kun je een verhaal zich organisch laten ontplooien: laten groeien zoals het wil. Maar nogmaals: wees dan een goede tuinman. (*) (*) Hiermee bedoel ik: gewoon beginnen met een goede gedachte, zin of andere inval en laten gebeuren wat er gebeurt. Zodra dit proces in gang gebracht is, heb je als schrijver nog genoeg te doen - aan structuur, woordkeus, etc. Dit is charismatisch schrijven :) .

Dit 'organisch' schrijven vind ik zelf een heel prettige manier van werken, maar zou ik je alleen aanraden voor korte verhalen (enkele A4). Ik weet niet hoe lang jouw stuk gaat worden, Carduelis, maar het is inderdaad een goed idee van tevoren iets op papier te zetten over de structuur, de opbouw en de inhoud van je verhaal. De manier waarop je dat doet hangt waarschijnlijk ook af van je eigen voorkeur, of je dat heel sec wilt doen of dat je al iets van de sfeer van het geschrevene wilt vangen. Je kunt als hulpmiddel een tijdlijn gebruiken waarbij je heel kort de gebeurtenissen aangeeft. Je kunt alleen een synopsis (een korte beschrijving van de inhoud) maken of ook een treatment, waarbij je alle gebeurtenissen in het verhaal chronologisch opschrijft. Dit zijn begrippen die ik van scenarioschrijven ken, maar ik vind ze ook wel handig om toe te passen bij proza. De beste tip is misschien: zoek je eigen manier van werken, met in gedachten alle suggesties die je van anderen krijgt.

Ik ben met het kinderboek waar ik nu aan werk gewoon begonnen. Later ben ik de verhaallijn zeer globaal gaan uitdenken en vervolgens heb ik scènes bedacht. Ik vind het grote voordeel van in scènes denken dat ik niet teveel ga beschrijven, dat ik de stukken waar het om gaat niet aan elkaar ga breien. Elke keer werk ik aan een scène. Het liefst maak ik die dan af. Ik werk dus niet van het begin naar het eind maar ik kan werken aan elk mogelijk stuk zonder het overzicht te verliezen. Die scènes beschrijf ik heel kort, in één of twee zinnen. De details zitten in mijn hoofd. Al schrijvende en denkende wordt het natuurlijk toch weer wat anders. In mijn verhaallijn en schema van scènes kan ik dat heel snel aanpassen. Het geeft trouwens heldere informatie over de verschillende verhaallijnen.

Nog even dit. Ik zou nooit beginnen met het schrijven van een hele specifieke verhaallijn. Als je behoefte hebt om eerst een lijn te bedenken zou ik van globaal naar specifiek werken. En in welke mate je dingen wilt uitwerken in je lijn? Dat is heel persoonlijk. Ik ben ook met iets bezig waarvan ik nog niet weet waar het naartoe gaat. Al schrijvende wordt me dat steeds duidelijker. Ik denk altijd goed na over wat ik wel vertel en wat niet. Je hoeft niet alles op te schrijven om het toch te vertellen.

Ik had een ruwe verhaallijn: 'Meisje verhuist naar spookdorp met spookhuis en slaagt erin contact te maken met de geestenwereld, de geesten willen haar hulp' . Daarnaast had ik enkele ideeën voor personages. Ik heb gemerkt dat het hele verhaal er pas uit kon komen zoals ik het wou naarmate ik de personages meer leven in blies en ze tegenover elkaar zette. Er zijn nog een paar dingen die eruit moeten komen, maar ik ben nog steeds een beetje zoekende wat sommige situaties betreft. De verhaallijn zit bij mij in de personages en hoe ze zich tegen elkaar gedragen.

Bij een verhaallijn zet ik de gebeurtenissen die voor [moeten] komen in een chronologische volgorde. Niet alles uitgewerkt, maar heel grof: 'Pas getrouwd stel gaat op huwelijksreis. Man verongelukt en vrouw gaat weer naar huis. Vrouw gaat een studie doen om haar verdriet zo veel mogelijk te vergeten'. Daarna zet ik enkele details op een rijtje: - Werk: ... --> Studie: .... - leeftijd: ... - uiterlijk ect... - karakter:... Begrijp je de opzet een beetje? Het gebeurt ook wel eens dat ik ongeveer drie verschillende verhaallijnen schrijf, om te kijken welke mij het best ligt. Daar ga ik dan mee verder. Of (en die mogelijkheid is er natuurlijk ook) ik maak helemaal geen verhaallijn. Dan zie ik wel hoe het gaat lopen. Ik wil niet altijd aan mijn verhaallijn vast blijven zitten, want dat verandert toch iedere keer weer. Dan kom ik weer op nieuwe leukere ideeen en dan verandert het. Het verschilt per verhaal. Meestal zit de verhaallijn wel in mijn hoofd en dat vind ik wel voldoende ;)

Ik schrijf momenteel non-fictie en heb dus minder met verhaallijn te maken. Ben momenteel in het boek van Stefen King bezig en hij schrijft helemaal geen verhaallijn. Hij gaat uit van een situatie en begint dan gewoon te schrijven (met natuurlijk uitgebreide herschrijfsessie). George kauwt alles uit van te voren, maar ja, of dat een voorbeeld is... Je moet er een beetje je eigen weg in vinden denk ik. Kijken wat het best bij jou past en hoe jij aan je verhalen komt.

Ik weet nooit waar ik (aan) begin, waar ik ondertussen beland en waar ik eindig; al schrijvende vormt zich het verhaal. Soms heel frustrerend (hoe klets ik mijn personages daar nou weer uit?), vaak heel geweldig omdat het mezelf ook blijft verrassen. De vergelijking met de tuinman/organisch schrijven is een heel herkenbare: soms alleen vervelend dat ik het verschil tussen onkruid en gewilde planten niet meer goed zie. Ik zie trouwens niet in waarom dat alleen voor korte verhalen een prettige manier van werken zou zijn, het is wat lastig om het overzicht te behouden in een lang verhaal, maar het schrijft zalig. Meestal neem ik halverwege (bij wijze van spreken, want ik weet dan niet of ik halverwege ben) een schrijfpauze om de zaken in kaart te brengen. Welke lijnen heb ik aangebracht, welke moet ik nog aan elkaar breien, ontwikkeling personages etc. Daar maak ik dan een globaal schema mee en dan 'organisch' ik weer verder.

Ik denk dat ik de kant ga volgen van vrij globaal blijven. Aan alles uitstippelen heb ik niet zo heel veel, want als ik er dan vanaf wijk, raak ik al half in paniek dat ik niet volg wat ik heb. Ik heb inderdaad met korte verhalen dat ik helemaal geen plan maak, soms weet ik niet eens waar ik eindig (tenzij je een slotzin op hebt gekregen ;)). Dat gaat wel goed. Ik kan het wel aanvoelen wanneer het verhaal klaar moet zijn. Ik ben nu bezig met een groter project. Daar ga ik zeker wel een globale lijn voor maken, daar ik nu ook nog niet helemaal weet ik wat ik wil. Ik moet nog één of twee drama's invoegen (dat klinkt wel heel gemaakt, overigens). Maar ik denk dat het me moet lukken! (Hoewel ik helemaal geen tuinman ben, staat het organisch schrijven mij wel aan. (Klopt die uitdrukking wel? Ik begin er opeens aan te twijfelen. :confused:))