Lid sinds

8 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker

#390 – Orwell 2202

25 februari 2022 - 16:36

Op mijn tv zie ik de keizer verzinsels opdreunen. Hij teert op angst en slaafsheid. In zijn keizerrijk is dat een traditie waar blijkbaar slecht aan valt te ontsnappen. Bovendien mist hij als enige ter wereld de Superkracht. Niet dat hij de Kracht niet kan krijgen. Maar hij speelt liever op veilig. En omdat hij de keizer is, is dat levensgevaarlijk.

Ook ik kreeg de Superkracht destijds als kind en kon het niet geloven. Dat ik zo jong al iets kon betekenen. Anderen voelden hun Kracht beter aan. Je moet er denk ik genoeg zelfvertrouwen voor hebben. Ik ken mensen die als student hun Superkracht nog altijd over het hoofd zagen. Waar het uiteindelijk om schijnt te draaien, is of je als volwassene je Kracht min of meer onder controle hebt. Daar zijn niet echt cursussen voor. Je moet het een beetje van elkaar leren, al helpt school soms.

Over onze collectieve Superkracht bestaan dus een hoop misverstanden. Ik neem aan dat de keizer er daarom zo voor terugdeinst, en zo schaamteloos inzet op oorlog. Blijkbaar voelt dat lekker; maar de Superkracht bezorgt je soms juist een rotgevoel. Die is ineens spoorloos of onherkenbaar. En de grootste misvatting is dat de Superkracht je zwak zou maken. Zwák, het allergiewoord van de keizer.

 Daarom houdt de keizer ook niet van andere krachten die vanzelfsprekend zijn, en dus net zo vaag als de Superkracht. Jaar in, jaar uit vroeg ik me bijvoorbeeld af hoe je in hemelsnaam zoiets abstracts kunt vieren als vrijheid, of vrede, of verdraagzaamheid. Al is het heerlijk om te dansen en te drinken in de zon. Maar de keizer hoeft ze niet, en dat zegt iets. Ook de Superkracht kan trouwens heel luchtig en doorluchtig zijn. En die is nóg sterker dan drank en zon en muziek en de liefde en het vrije woord en al dat verworven moois.

Door de Superkracht zorg je bijvoorbeeld niet eerst voor je eigen hachje en hobbel je niet slaafs achter je ego aan. Zelfs ga je niet over lijken en heb je wél de moed om af te gaan. De keizer durft dat allemaal niet. Hij maait om zich heen en schreeuwt de taal van Machiavelli.

De Superkracht heeft een naam die is uitgehold. Er is geen volwassene die er niet onbeholpen mee omgaat. Het blijft vaak bij aanmodderen. Maar de keizer gebruikt de Kracht niet eens. Zijn Superkracht lijkt wel stuk.

====

versie 1

Op tv zie ik Napoleon ijsberen door de zaal. Hij teert op angst en ik benijd hem niet. In zijn keizerrijk is het een traditie waar je blijkbaar moeilijk aan kunt ontsnappen. Bovendien mist hij nu eenmaal als enige ter wereld de Superkracht. Niet dat hij de Kracht niet kan krijgen. Maar hij míst hem niet. Hij wíl hem blijkbaar niet. Hij speelt liever op veilig. Zo zijn er meer; maar als je Napoleon bent geworden, is dat een levensgevaarlijke cocktail.

Ik kreeg de Kracht blijkbaar als kind en kon het niet geloven. Dat ik iets voor anderen kon betekenen, klein als ik was. Anderen voelden hem beter aan. Je moet er denk ik ook genoeg zelfvertrouwen voor hebben.  Ik ken mensen die als kind én puber én student hun Superkracht glad over het hoofd zagen. En maar aan zichzelf denken, niet eens altijd met opzet of venijnig. Mij overkwam het dus ook. Waar het uiteindelijk om draait is of je als volwassene je Superkracht min of meer onder controle hebt. Daar zijn niet echt cursussen voor. Je moet het een beetje van elkaar leren. En je moet vooral niet bang zijn.

Want over onze collectieve Superkracht bestaan een hoop misverstanden. Ik neem aan dat Napoleon er daarom zo voor terugdeinst, en dat hij schaamteloos inzet op wapengekletter. Blijkbaar voelt dat goed, en de Superkracht voelt niet altijd goed. Soms moet je hem zoeken en herken je hem niet meteen. Soms maakt hij je botweg het leven zuur. Maar het grootste misverstand is dat de Superkracht je zwak maakt. En zwak, daar houdt Napoleon niet van. Dat is zijn allergiewoord. 

Daarom houdt Napoleon ook al niet van andere krachten – en dat zijn niet eens superkrachten – die voor mij zo normaal zijn. Misschien zijn ze juist daarom wel net zo vaag als de Superkracht. Zo gaat dat nu eenmaal als dingen vanzelfsprekend worden. Jaar in, jaar uit vroeg ik me bijvoorbeeld af hoe je in hemelsnaam de vrijheid kunt vieren, of de vrede, of tolerantie. Van die vage clichés die popzangers op  5 mei uitstrooien over de menigte, al is het heerlijk om te dansen in de zon. Van die vrijheid zonder grenzen. Van die gratuite tolerantie die niks kost. Maar Napoleon hoeft ze niet, en dat zegt ook iets. Ook de Superkracht kan heel luchtig zijn. Toch is hij nog oneindig veel sterker dan dat.

Door de Superkracht zorg je niet enkel voor je eigen hachje en hobbel je niet louter achter je gevoel aan. Door de Superkracht ga je niet over lijken en voer je wel moeilijke gesprekken, vol ongemak, onbeholpen als je bent. Je moet namelijk vooral niet bang zijn. En Napoleon is kennelijk bang. Hij slaat om zich heen, maar Superkracht, ho maar.

De Superkracht heeft een naam, maar die noem ik niet, want die is uitgehold. Er is geen volwassene die er niet amateuristisch mee omgaat, dus dat biedt troost. Maar voor Napoleon is het te laat. Dat heeft hij nu bewezen. Zijn Superkracht is stuk.

Lid sinds

3 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
25 februari 2022 - 18:00

Ha Kruidnagel, wat een mooi verhaal, is het wel een verhaal? Ik lees er zoveel in, zoveel metaforen, zoveel raadselachtige beschrijvingen, dat ik er even voor 'moet gaan zitten'. Ik denk dat ik heb ontdekt hoe de Superkracht heet, en opnieuw lezend, klopt dat best goed. Ook de keuze voor Napoleon als personage is eerst raadselachtig, maar ik denk dat ik hem snap ;-) Heel intrigerend, dit stuk. Goed doordacht, filosoferend. Een mooi geheel is het geworden. Ik heb het met bewondering gelezen. Fijn dat we weer iets van jouw hand mogen lezen.

Lid sinds

4 jaar 2 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
25 februari 2022 - 21:55

Mooi die actualiteit, hoewel ik vrees dat het altijd actueel is, omdat er altijd napoleonnen rondlopen.
Niet echt een verhaal, maar wel een mooie vorm. Wel moralistisch, maar dat is niet per definitie fout. Ik heb echter het idee dat het nog iets te nat van emotie is.

Ik moet denken aan het prachtige gedicht Napoleon van Willem Wilmink:

Haast elke klas heeft een Napoleon.
Hij is meestal wat ouder dan de rest.
De anderen moeten doen wat hij verzon,
en hij bedisselt wie er wordt gepest.
 
Elke Napoleon heeft een Waterloo.
Er komt een dag, dan valt hij door de mand,
en je krijgt bijna medelijden, zo
eenzaam als hij daar staat, en zo onthand.

Lid sinds

8 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
26 februari 2022 - 0:30

Hey MF, bedankt! Mooie complimenten en zelfs herlezen. Het was ook erg fijn om weer eens iets te schrijven. Het is niet echt een verhaalverhaal, maar wel gestileerd en met kop en staart en personages. Maar door de ik-vorm, de inhoud en het gebrek aan plot en wending is het ook een fragment, een beschouwing inderdaad. 

Lid sinds

8 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
26 februari 2022 - 0:53

Hey Musonius! Bedankt voor je feedback en dat mooie Wilmink-gedicht. De historische N. was natuurlijk een megalomane, imperialistische potentaat en daarvan hebben we er op dit moment maar één. Dat was mijn inspiratiebron. Het stukje is inderdaad wat belerend. Toch is het een heel poëtische Superkracht die kan verzoenen enzo. Vandaar inderdaad die vorm. In droge vorm zal het thema al vaak en virtuoos zijn bezongen. Bij deze schrijfopdracht kon ik de associatie niet onderdrukken, dan maar nat.

Lid sinds

4 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
26 februari 2022 - 13:44
Hoi Kruidnagel, Je schrijft met veel en mooie metaforen, die duidelijk maken dat je hier een moraal wil laten doorschemeren. Dat is ook zeker gelukt: je gebruikt de naam Napoleon, maar het is duidelijk dat het meer om een bepaald soort leider gaat dan om die ene leider van lang geleden. Toch heb ik wat moeite om je schrijfsel te kunnen volgen. De metaforen volgen elkaar erg snel op. En je schrijft meer een observatie dan een vertellend verhaal. Dat is een keuze die niet per se fout is, maar in dit geval zorgt de optelsom van observaties en de vele metaforen er wel voor dat je verhaal soms wat lastiger te volgen is en herlezen noodzakelijk maakt. Dat is wel een minpuntje. Maar na dat herlezen blijft er een zeer interessant stuk over. Groet, Nadine

Lid sinds

3 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
27 februari 2022 - 9:55

Je tekst verdient een groter podium. Mooi onder woorden gebracht dat een superkracht militaire macht overstijgt. Hoe onbereikbaar en misschien, afschuw, onbestáánbaar kan zo'n kracht lijken voor een Napoleon. 

Lid sinds

8 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
28 februari 2022 - 11:59

Hoi Nadine,

Dank je voor de feedback en complimenten!

Over die moraal dacht ik nog: die ene Superkracht waar ik op doel en die zo moeilijk ontkomt aan uitholling – laten we hem eens Caritas noemen – is weliswaar in idealistische zin afkomstig uit het christendom (en wellicht andere tradities), maar dat liefde een moraal is? Tja, misschien alleen in de zin van 'Erst kommt das Fressen, und dann kommt die Moral.' Je kunt er denk ik niet echt tegen zijn, maar het is gewoon de moeilijke manier. Het debat gaat misschien over de mate waarin het ons is 'toegestaan' aan onszelf te denken ten koste van de ander. Waarbij we vooral elkaar/onszelf de maat nemen (ni dieu, ni maître, tenslotte). En of de gangbare, liberale, opvatting volstaat ('mijn vrijheid houdt op waar de jouwe begint'). En dan is er zelfs nog de Napoleon die dat hele debat weglacht en machtstaal praat, en mannelijkheid verwart met egoïsme (dat laatste inzicht heb ik gejat van Sander Schimmelpenninck in de Volkskrant van vandaag).

Mijn stukje lijkt inderdaad meer op een column dan op een verhaal.

Ik koester verder altijd bewondering voor schrijvers die toegankelijk én veelzeggend kunnen formuleren. 

Lid sinds

3 jaar 10 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
28 februari 2022 - 19:04

Vind em goed kruid! Maar toch wat vaag, ttz is het een verhaal dat je wil brengen of toch een pamflet? 
 

in elke zin, GG en erg goed geschreven!