Lid sinds

8 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker

# 381 – Ego en betekenis

22 december 2021 - 17:33

Lieve blauwe fijnschrijver uit de kantoorboekhandel,

Vorig jaar was het een vuurpijl en deze jaarwisseling moet Kruidnagel alweer een levenloos voorwerp opvoeren als protagonist. Nu stam ik uit een museumwinkel, dus mondig ben ik en in het Stedelijk heeft zelfs een kras in de muur nog een ego en betekenis, zij het meer ego dan betekenis. Dat gezegd hebbende ben ik niet veel meer dan een aldoor slinkend notitieblokje. Wel een heel mooi en grappig blokje, met vier schilderijen, een standbeeldje, en een eenoudergezin met een kat erop. Maar al die schoonheid en status baten me geen moer, want zijn gestileerde zielenroerselen vertrouwt Kruidnagel exclusief toe aan zijn toetsenbord. Daar heeft hij zelfs een cursus voor gevolgd. De dreinende anomalie is dat ik deze nieuwjaarsbrief zogenaamd schrijf op dat toetsenbord, maar die metaforische gedachtenkleuter negeren we voor het gemak heel even.

Naast me liggen de drie (!) boekjes waarmee je al een paar jaar vreemdgaat. Daarin probeert Kruidnagel al die tijd al spontane ideeën ordelijk te noteren, met een datum en zo – dat weet jij veel beter dan ik. In elk geval lijkt die chemie uitgewerkt, ha. Laatst zag hij namelijk een webinar en schreef hij mee. Hij schreef! Met jou! Op mij! Over schrijftechniek! Nauwelijks leesbaar weliswaar, in alle opzichten, maar significant beduidender dan het niveau 'korfbal € 39 kwartaal wel wekelijks 2x spelen' dat ook op mijn blaadjes staat, met alle respect voor de sport van Kruidnagels dochter. Iedereen weet dat handgeschreven tekst meer beklijft dan typetroep. Er schijnen zelfs mensen met een vulpen in een Moleskine-boekje te schrijven, maar zoveel perfectie lijkt me wel weer erg verlammend. Ik ben dan ook een notitieblok en misschien wel net zo vergankelijk als jij, lieve blauwe fijnschrijver. Want ik zie aan je transparante inktreservoir dat we allebei al ruim door onze prille jeugd heen zijn. We zijn toe aan verheffing – al misstaat die niemand, maar voor ons is het noodzaak.

Aan de muur van onze werkkamer hangt bijvoorbeeld dat ene gedicht van Amy Gerstler over All Saints Day:

The holiday arrives
quietly like phrases
of faint praise
in Braille. Famous
saints bow at te waist,
then step back, making
room for scores
of unknown saints,
to whom this day
also belongs. Not
a glamorous bunch,
these uncanonized,
unsung ones
[...]

en dan bezingt ze schitterend de lof van de kleine held. Nu ik het zo verwoord: met de 'reis van de held' – tenslotte de grote gemene deler van verhalen – en met de betekenisvolle invulling van die queeste, die Gerstler zelfs tot poëzie verwerkt, wil ik zo graag mijn levensnamiddag vullen, samen met jou, blauwe fijnschrijver; en met het toetsenbord, omdat het moet. Laten we proosten op de ingevingen van Kruidnagel, die steeds meer leest; en desnoods op droedels en sommen. Want ik mis je.

Kus van je notitieblok uit de museumshop

Lid sinds

4 jaar 2 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
23 december 2021 - 1:30

Wat leuk dat je het omdraait en het papier (in dit geval blocnote) aan het woord laat.
Fijn dat ik in jou een medestander vind in de afkeer tegen het moeten inleven in levenloze voorwerpen. Inleven in levenloze voorwerpen is al een tegenspraak.Ik sla deze opdrachten doorgaans liever over.

Straffe tekst. Ik heb het nu een paar keer proberen te lezen, maar op het beginblok en het eind (de zinnen op eigen titel) na, krijg ik er geen hoogte van. Ik zal het later weer eens proberen.

Puntjes:

  • een aldoor slinkend notitieblokje > Ik zou 'aldoor' schrappen
  • Naast me liggen de drie (!) boekjes waarin je al een paar jaar vreemdgaat. > Moet 'waarin' niet 'waarmee' zijn?
  • al een paar jaar gebruik je twee keer vlak achter elkaar, dat kan fraaier.
  • Het gedicht van Amy Gerstler: waarom schrijf je dit niet uit zoals het hoort? De wijze waarop je het nu doet, is iets voor kranten die ruimtebesparend willen werken. Lijkt mij hier niet nodig.

Lid sinds

8 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
23 december 2021 - 12:36

Musonius,

Bedankt voor je middernachtelijke reactie. Zelf geef ik inderdaad ook niet graag tekst aan rekwisieten, maar werkt dat kolderieke uitgangspunt daarna juist lekker ontregelend: je kunt van alles aan ze toeschrijven, van reukvermogen via kapsones en jeugdherinneringen tot diep verdriet en doodsangst. De vraag of je daarvoor een levenloos ding moet animeren, is een terechte. Ik koester het beeld van de schilderijlijst die Willem Jan Otten in Specht en zoon opvoert; weliswaar niet als pratend personage, maar wel als vertelinstantie.

Ook voor de afwisseling zou ik het waarderen als schrijfcoach Johanna af en toe een ander soort opdracht bedenkt.

Juist het gedicht verdient inderdaad een mooie bladspiegel, daar heb je gelijk in. Ik wilde het een beetje integreren in het verhaal, maar in de republiek der letteren gaat het er anders aan toe dan in de mediawereld.

Lid sinds

3 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
23 december 2021 - 12:49

Mooi stuk KN. Ik ben er even rustig voor gaan zitten, nadat ik gisteravond al concludeerde dat ik nog niet alles begreep.

Met het eerste blok bezorg je me een glimlach, vooral vanwege het herkenbare interne verzet tegen de opdracht. Het tweede blok vind ik ook leuk, al vind ik het gedeelte met de korfbal en al het respect voor vele zaken net niet helemaal uit de verf komen. Ik zie wat je er probeert te doen, maar het gevoel bekruipt me dat het grappiger zou kunnen zijn.

Vanaf het gedicht krijg ik moeite om je te volgen en dat vind ik jammer. Na een paar keer lezen denk ik dat het een soort ode is aan het kleine, een 'wie het kleine niet eert is het grote niet weerd', of iets in die trant. Als dat het is begrijp ik dat je daar iets moois in ziet en kan ik daar ook van meegenieten, maar misschien kun je in de overgang wat duidelijker zijn om de lezer op het juiste spoor te zetten.

In het laatste blokje begrijp ik niet wat je nu precies van Johanna verlangt en de rest voegt voor mij eerlijk gezegd niet zoveel meer toe. Vooral nu ik een beetje begrijp, of denk te begrijpen, waar je met het gedicht naartoe wilt blijf ik in gedachten liever daar nog even bij hangen, in plaats van terug te moeten naar de dagelijkse realiteit.

Wat veel uitleg, maar geschreven in de verwachting dat je dat juist prettig vind. Ik zou haast vergeten te zeggen dat ik het met plezier heb gelezen, maar dat bleek hopelijk al wel uit het voorgaande.

Lid sinds

6 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
23 december 2021 - 12:58

Hoi Musonius, ik heb van jouw ontboezeming ( als dat het was) genoten. Dank.

Oh jee, wat een miskleun. Fijn dat je het me niet kwalijk neemt, Kruidnagel! Alle lof!

Lid sinds

8 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
23 december 2021 - 14:10

Hoi Carneli, je hebt het denk ik tegen Kruidnagel? In dat geval zegt hij: bedankt! Groetjes van het notitieblok uit de museumshop.

Van zulke foutjes kan ik er wel een paar hebben hoor, Carneli :-).

Lid sinds

8 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
23 december 2021 - 14:12

Bedankt voor je lange reactie, MP! Dat waardeer ik inderdaad en ik zal er eens goed voor gaan zitten. Ik denk alvast te kunnen concluderen dat het nog wat associatief en ruw is. Dat is voor mij verhelderend om zicht te krijgen op mijn schrijfproces. Wordt vervolgd.

Lid sinds

5 jaar 7 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
23 december 2021 - 15:22

Hoi Kruidnagel, wederom een tekst van een literair hoog niveau. Niet altijd mijn smaak, als ik te lang over zinnen moet nadenken of de betekenis erin moet ontdekken, haak ik af. Dat wil niet zeggen dat ik niet jaloers ben op jouw vermogen deze mooie zinnen te produceren. Afgunstig zelfs. In die zin dus graag gelezen.

Hopelijk volgend jaar iets minder opdrachten over levenloze dingen. 

Lid sinds

8 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
23 december 2021 - 15:42

Hoi Fief, bedankt! In de tijd dat je las en reageerde, heb ik de brief wat strakker gemaakt en ingekort. Niet alles is fijn voor iedereen, maar ik waardeer dat je las en reageerde. Had ik maar een literair hoog niveau. Ik ben altijd zo jaloers op die literatoren in de krant, al weet ik best dat ze al die kennis ook vaak goed hebben kunnen voorbereiden.

Lid sinds

12 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
  • Pluslid
23 december 2021 - 17:31

Een mooie brief, waar de levenloze hoofdpersoon vrij levensecht wordt opgevoerd. In een kort verhaal heb je voor mijn gevoel wel veel informatie gepropt, dat maakte dat ik wel twee keer moest lezen. Maar ach, wat boeit dat. 😉 Mooie zinnen, altijd fijn om te lezen. Zeker twee keer.

Lid sinds

8 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
23 december 2021 - 21:02

Haha, Hadeke, ja, val ik toch weer voor de Kruidnagelmakke. Bij anderen lees ik mooie lyriek, die kant kan ik ook wel weer eens gaan ontdekken. Bedankt voor je compliment! Met 'vrij levensecht' zul je wel doelen op de lange zinnen.

Lid sinds

4 jaar 7 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
24 december 2021 - 9:31

Met zeer veel plezier gelezen, Kruidnagel, al kwam het gedicht voor mij een beetje uit de lucht vallen en mis ik een duidelijke aansluiting met het voorgaande stuk., ook omdat dat eerste stuk zo prettig leest en lekker loopt en het laatste stuk naar mijn idee wat minder. Niettemin een hele mooie bijdrage.

Gi

Lid sinds

8 jaar 2 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
24 december 2021 - 10:42

KN, je hebt én papier én pen aan het woord gelaten. Ik treed Aurora bij dat het relaas van de pen vlotter leest en dat het leesvoer van het notitieblokje wat zwaarder verteert. Verder is dit alweer hoogstaande lectuur waar men 'zijn verstand moet bijhouden'.
Een hoofdbreker: 'That being said' schrijf ik meestal als: 'Dat gezegd zijnde'. Jij schrijft 'Dat gezegd hebbende'. Ik denk dat beide correct zijn, maar jij weet daar beslist meer over?

Lid sinds

3 jaar 2 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
24 december 2021 - 12:57

Dag Kruidnagel, 

Ik weet niet precies of je er al veel aan gewijzigd hebt en of het daaraan ligt, maar ik begrijp je tekst nu beter dan de eerste keer dat ik hem las. 

Het leest als een oningeloste ambitie om van betekenis te zijn en als je zelf de held niet kan zijn, dan graag wel de drager ervan. Misschien helpt omdenken - als die wens onvervuld blijft. En de ironie is natuurlijk dat notitieblok, hoewel ongebruikt wel de hp is in dit verhaal. Daar moet ik dan om glimlachen. 

Lid sinds

4 jaar 5 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
24 december 2021 - 16:17

Hallo Kruidnagel, je innige notitie van een notitieblok heeft me geraakt: de toon van het onvervulde verlangen, de acceptatie van de werkelijkheid, die desnoods uit droedels en sommen bestaat. En de kritische noot, dat vandaag de dag iedere balpuntpenkras in een muur al kunst mag heten omdat'ie toevallig in een museummuur gemaakt is, tonnen heeft gekost en heftig opgehypet is.
Ik kom in het gedicht dat je aanhaalt jammer genoeg weinig "unsung heroes"-gevoel tegen. NIet dat ik het niet mooi vind. Maar als ik het lees zie ik vooral de de talloze kerkhoven voor me waar op 1 november kleine, naamloze levenden even kleine, naamloze doden met een lichtje en bos chrysanten eren. Ook de groten zijn bij gebrek aan PR op een gegeven moment alleen maar dood, zie de ukelele-speler die de weg kwijt is (Orfeus?). Een enkele recente held heeft nog een mooi gepoetst aureool, maar op 1 november gunt die ook een beetje ruimte aan de faamloze doden.
Je notietieblokje heeft daar vrede mee. Het wil geen held zijn, maar alleen zijn doel dienen. Het accepteert een toestsenbord als eega van de auteur, zolang het zelf maar minnares kan zijn. Desnoods samen met andere notietieblokjes. Het smacht naar je balpuntpen, een levensvervulling met haar is genoeg. Door het blokje grotere heldenaspiraties toe te dichten zou je geestekind even ongelukkig kunnen worden als iedereen die een leven lang moet worstelen om overtrokken verwachtingen waar te maken.

 

 

Lid sinds

5 jaar 11 maanden

Rol

  • Gewone gebruiker
26 december 2021 - 23:41

Dag Kruidnagel

Je tekst is mooi geschreven en trekt de lezer mee van  begin tot einde, ook al maak je hier en daar kleine zijsprongen. Ik lees dat graag.

Levensloze voorwerpen in een opdracht verwerken doe ik vooral omdat het de fantasie kan prikkelen, het bewijs lever je in feite zelf door hier een bijzonder schone tekst te presenteren. Een voorwerp kan vervelend zijn, maar botst tegen weerstanden en in je hersenen en wakkert daarom ook creativiteit aan, stimuleert onverwachte wendingen etc... Ik wil mezelf of mijn opdrachten niet verdedigen hoor, ik zal in 2022 2 keer nadenken voor ik een opdracht formuleer.

Terug naar je tekst: mooie bewoordingen, sierlijke zinnen, gewoon erg sterk geschreven!

Johanna

   

Lid sinds

8 jaar 1 maand

Rol

  • Gewone gebruiker
27 december 2021 - 11:11

Zo, ik ben terug van kerstgefeest. Bedankt allemaal voor jullie mooie reacties!

@ AB: ik heb het opgevat als een brief met een concluderend slot en dat heeft inderdaad een andere toon dan de eerdere alinea's.

@ Gi: 'hebbende' of 'zijnde' zal afhangen van de spreekrichting van de verteller: 'zijnde' is beschrijvend en 'hebbende' is participerend. Toevalligerwijs vond ik (daarnet) in de online Van Dale Nederlands-Duits beide opties als vertaling van '… allerdings …, abgesehen davon …' Ik meen trouwens alleen het blokje aan het woord te laten.

@ Annabe: Goed geobserveerd, de behoefte, nut en noodzaak om mee te doen en niet onbenut te blijven; desnoods als radertje in de schaduw, want in allerlei opzicht gelden de woorden uit Matteüs 22:14: 'Velen zijn geroepen, maar slechts weinigen uitverkoren.' Toch wil het notitieblok graag belangrijker zijn dan de fijnschrijver, want afkomst. Misschien vindt hij geluk in de liefde, dat hoopt hij in elk geval. Ik heb er, afgezien van het slot, weinig aan veranderd.

@ BC: Weer een mooie reactie op mijn verhaal. Bijzonder dat het je raakt. Geluk, is dat de liefde van de penpunt, is het de roem van de schrijver of afkomst, is het de vrijheid om slechts een van de drie te zijn? In het gedicht lees ik de geïdealiseerde heldenverering, losgezongen van het concrete menszijn. Maar inderdaad, ook binnen de heiligenkalender wemelt het van de anonimiteit naast Martinus, Johannes en Rita. Ik denk dat Amy Gerstler vooral pleit voor het hier en nu in plaats van het hiernamaals op veilige afstand, en verering in de vorm van een flesje cola. Die ukelelespeler zou inderdaad best goed Orfeus kunnen zijn, op zoek naar Eurydice. Maar zijn zijn natuurlijk verre van onbekend. De afdaling naar de Hades in de mythe is een argument en associatie, maar ik vind het beeld sterker als zichzelf: een oude dwaas met vastgeroeste ideeën over leven na de dood, misschien als symbool voor de 'deplorables' als uiterst tegendeel van de jetset.

@ Johanna: Fijn dat je af en toe wilt gaan afwijken van het stramien. Ik haal op zich wel inspiratie uit de dode dingen, maar merk ook dat de onafgebroken voorspelbaarheid geestdodend werkt: dat ze allemaal op dezelfde manier inspirerend zijn. Gelukkig voel je je niet aangevallen, want ik ben blij met je coaching.

Ik toast op een nieuw jaar waarin we zo concreet mogelijk gestelde, ambitieuze doelen gaan halen en niet opgeven, maar tevreden kritisch met tussenpozen terugblikken.