#361 In de naam van de Heer (herschrijf 2, laatste poging)

Hoi Fief,

Dit is heftig verhaal met een goede griezelige toon die tussen de regels door te lezen is, zoals bij:
'Ik heb papa vermoord. Ik, niet jij!’ en  Ogen die haar ooit betoverden.

Die toon mis ik helaas in deel van het verhaal waarin je beschrijft hoe de relatie van Peter en Marieke tot stand is gekomen. Dat gedeelte heeft nu een feitelijke toon en is in verhouding helemaal niet zo inlevend. Dat is jammer. Deze geschiedenis voegt nu namelijk niets toe aan Mariekes gevoel. Het maakt voor het verhaal weinig uit of ze 'beneden haar stand' of 'uit liefde' is getrouwd. Het is inwisselbaar met bijvoorbeeld een interraciaal huwelijk of een huwelijk tussen twee verschillende geloven waar de (schoon)ouders (in eerste instantie) niet achter stonden. 

Marieke kiest hier in het verleden voor Peter, dat gegeven is nu te 'eenvoudig'. De trope 'liefde tussen arm en rijk' wordt zo vaak gebruikt dat het bijna altijd in een cliché verzandt. Dat maakt deze trope niet meteen verkeerd, maar je moet er dan wel extra moeite voor doen om te laten zien waarom dat jouw/ dit specifieke verhaal er geen is van dertien in een dozijn. 

Probeer in plaats 'Zo is het gegaan' bijvoorbeeld flashbacks te verwerken in je verhaal naar momenten waarop Marieke zulke sterke overtuigingen of emoties had bij de keuze die ze maakte/ moest maken. Ga in op haar gevoel, niet alleen op enkele korte citaten of gebeurtenissen, dan komt het verhaal veel meer tot leven. Nu is het voornamelijk tell, geen show. 

Je hebt een mooi verhaal geschreven, maar het relatief makkelijk gebruik van een zeer clichégevoelige trope vlak het helaas toch wat af. 

Groet,

Nadine

Dat is duidelijk, Nadine. Ik ga kijken hoe ik het kan verbeteren. Bedankt voor je feedback.

@Nadine, het eerste verhaal vond ik lastig te herschrijven. Je had gelijk met je opmerking over cliché. Met dit nieuwe verhaal doe ik een nieuwe poging.

Hoi Fief,

Dit verhaal is stukken beter, je heb mijn feedback zeer goed toegepast. Dat blijkt ook wel uit je onderwerpkeuze: bij een radicale terrorist moet je wat meer in het gevoel en het verleden duiken om een verhaal te maken dat logisch aansluit op de gruwelijke acties. Het is logisch (niet goed te praten, maar wel logisch en daar ging het vooral om bij je vorige verhaal) waarom iemand tot gruwelijke daden in staat is op het moment dat iemand zo is geholpen in zo'n moeilijke tijd. 

Dankbaarheid kan dan omslaan in een blinde vlek en dat heb je prachtig beschreven. 

Goed gedaan!

Groet, 

Nadine

Ja, poging geslaagd! Goed gedaan. Toont toch wel de kracht van goede feedback én goede verwerking daarvan. Dat maakt dat ik dit themaforum leerzaam vind.

@ Nadine, blij dat je het goed vond. Zoals Hadeke zegt, de kracht van goede feedback.

@ Hadeke, dank voor je compliment. Ik sluit me aan bij jouw laatste zin.

Ik heb de vorige versie niet gelezen, dus daar kan ik niks over zeggen, maar dit is een originele invalshoek die een boeiend verhaal heeft opgeleverd, waarin de gruwelijkheid langzaam opgebouwd wordt vanuit de verknipte logica van de verteller.

Dank je Aurora, missie volbracht.

Voor iedereen die de vorige versie van Fief gemist heeft, volgt hier wat verduidelijking, want ik zie hier een leerzaam momentje in en Fief heeft deze versie zodanig goed aangepast dat dit ook voor anderen in het vervolg een mooie voorbeeldcasus kan zijn. 

Om te beginnen bestaat het misverstand dat een cliché iets is dat al 100.000 keer is geschreven, maar dat is niet per se zo. 
Een cliché is een element of gegeven in een verhaal dat de lezer 'uit het verhaal haalt'. 
Als een cliché 'in werking treedt' ziet de lezer de schrijver aan het werk, in plaats van dat hij nog in het verhaal wordt meegezogen. Meestal heeft dat het bekende gevoel of idee: "Dit heb ik al tig keer gelezen, dit ken ik nu onderhand wel, dit is me te voorspelbaar," als gevolg. 

Dat maakt dat een cliché erg persoonlijk is. Echter is het wel zo dat bepaalde 'tropes' (bouwsteentjes voor een verhaal) al zo vaak door zo veel mensen is gelezen, dat dat cliché niet meer persoonlijk is, maar als algemeen zo wordt beschouwd. 
Dan wordt het erg moeilijk om je nog in het verhaal in te leven, vanwege dat gevoel van: 'ja-ha, dat ken ik onderhand wel, schrijver.' (In plaats van dat je denkt: 'och, wat jammer voor de personages') 
Fief gebruikte in haar eerste verhaal zo'n dergelijk  'algemeen cliché' en daar ging het mis. 

Nu gebruikt Fief een trope (bouwsteentje) dat maar heel moeilijk cliché kan worden, vanwege de aard ervan. Je moet nu eenmaal heel veel in de beleving en de emotie van een terrorist duiken om zijn acties 'begrijpelijk' te maken. Fief heeft in haar tweede uitwerking heel mooi laten zien dat het er bij een goede tekst om gaat wat iemand ergens toe beweegt of waarom een bepaald denkproces in gang wordt gezet en dat datgene niet altijd per se 'goed' 'of 'leuk' hoef te zijn, zolang het maar te verklaren valt. 

Als je moet kiezen tussen een personage kunnen begrijpen (als in: ik zou me ook zo voelen/ zo zou ik het ook doen)  of de acties van een personage kunnen verklaren, is het het beste om voor dat laatste te kiezen. 

Zodra je vanuit het gevoel en de beleving van een personage gaat schrijven en dat goed doet, is het erg moeilijk om nog een tekst (welke dan ook, zelfs al zijn het onderwerpen waar al 100.000 keer over geschreven is) als een cliché te laten aanvoelen zoals hierboven omschreven. 

Nogmaals, Fief: erg knap gedaan, zoals je de feedback hebt toegepast!

Voor de andere lezers: Ik hoop dat dit een prettige verduidelijking was van het hoe en waarom van clichés.

Groet, 

Nadine

Dank je wel, Nadine. Je feedback was erg leerzaam. Fijn dat je de moeite nam om een en ander uitgebreid te verhelderen. De kracht van dit forum. 

Bedankt voor het compliment.

Over het origineel kan ik geen uitspraken doen (had het eigenlijk wel graag eens gelezen), maar dit kan als voorbeeld van gruwelijke liefde wel tellen. Mooi beschrijving van hoe het hp wordt meegezogen in een draaikolk van fanatisme.

De drang naar geborgenheid en zingeving, leidt uiteindelijk tot een vorm van zinloos geweld. Knap!

Misschien een idee om je oorspronkelijke bijdrage ook te laten staan?

Ik vond het origineel lastig te commentariëren, Het vernieuwde verhaal is inderdaad veel sterker, maar toch nog ergens 'uitleggerig'. Misschien omdat je erg veel wilt zeggen in de weinigwoordenlimiet, misschien omdat het aan mij ligt.

Alleszins knap gedaan, en dank ook aan de Nadinecoach om het expliciet te duiden! En de nazorg te bedienen.

Ik had het eerste verhaal graag nog een keer willen plaatsen, maar ik moet tot mijn schaamte bekennen dat er met opslaan iets mis is gegaan. Zo spanndend was het ook niet. Ik zal kijken of ik het nog kan reproduceren. 

@Tudor, bedankt voor jullie reactie.

@Tony, wat vind je nog te uitleggerig? Wat had minder of anders gekund?

Het eerste verhaal heb ik niet onder ogen gekregen. Jammer, want dat zou de uitleg over clichés van de coach wellicht illustreren.
Maar het verhaal dat er nu staat, vind ik heftig en meesterlijk geschreven.
Goed, hier en daar kan het nog best wat bijgeslepen worden. Soms wil je te netjes zijn in je verwoordingen, bijvoorbeeld het schetsen van de ellendige voorgeschiedenis. Je zou eens kunnen proberen het keurige taalgebruik (vooral dat van volzinnen) te laten varen om de vertelling levendiger te maken.
Bijvoorbeeld:

Mijn vrouw zette me buiten en kreeg het voor elkaar dat ik de kinderen niet meer mocht zien. Jarenlang zwierf ik door de straten, elke dag een gevecht tegen honger en de zucht naar drank. Ik at uit vuilnisbakken, sliep in kartonnen dozen toen Leider op mijn pad kwam.

Je zou ook kunnen zeggen:

Mijn vrouw zette me buiten. Ik mocht de kinderen niet meer zien. Zwierf door de straten. At uit vuilnisbakken. Sliep in kartonnen dozen. En zoop als een tempelier.
Toen kwam Leider.

Dit stukje leent zich goed voor een opsomming naar een climax, het steeds erger maken. Naar mijn idee is de drankverslaving het ergste, dus dat zou ik achteraan plaatsen.
Het lyrische verhalen over de Leider mag ook best wat dikker aangezet worden, dan vormt het een mooi, duidelijk contrast met deze passage. Als lezer wordt je dan nog meer in het verhaal gezogen en door de wending ga je als het ware met de hoofdpersoon ook ineens het licht zien.
Iets meer emotie en spreektaal zou mooi zijn. Nu is het nog iets teveel een verslag.
Afijn, het is maar een tip. Het verhaal zoals het hier staat, vind ik ook al erg pakkend.

Nog een puntje:

• Een reclameleuze = een campagneleuze, eigenlijk Drank maakt meer kapot dan je lief is. (Ik maakte er toentertijd van: Drank maakt minder kapot dan je lief doet)

Naschrift
Een nachtje slapen - in mijn geval: wakker liggen - doet wonderen. Er bleef mij namelijk iets dwars zitten, maar kon de vinger er niet op leggen. Ik begrijp nu dat het is omdat je verhaal te veel doet denken aan een verslag, een afscheidsbrief, terwijl het slot duidelijk maakt dat je ons deelgenoot poogt te maken van de gedachten- en belevingswereld van de hoofdpersoon. De herinneringen en overpeinzingen missen een kapstok waar ze aan gehangen kunnen worden, en dat terwijl er een schitterende kapstok werkloos in het verhaal je toelacht. Maak hier dankbaar gebruik van, koppel de herinneringen aan het vorige leven aan uitspraken van de Leider of herinneringen aan hem, en je verhaal wordt er levendiger en nog sterker van.

Hoi Musonius, altijd blij met jouw feedback. Sorry voor de slapeloze nacht. Ik ga op zoek naar de kapstok.

@Musonius, beter zo?

Ha Fief,
Je ontving veel lof voor je verhaal, dus wellicht is aanpassen niet nodig. Daarbij zal het wel een verschil in aanpak zijn.

De kapstok die ik voor ogen had, is de reis naar het plein toe.
Een tijd geleden gaf een van de coaches bij een verhaal de tip om de plaatsnaam te noemen, dan komt het het verhaal dichterbij. Ook dit is een goede tip, als je in de beginzin van de slotalinea spreekt van het drukke Waterlooplein, komt het verhaal nog een stuk (beangstigend) dichterbij.

Ik hou ervan om alles mooi in elkaar te laten grijpen, heden en verleden, herinneringen, overpeinzingen en werkelijkheid.
Persoonlijk zou ik als setting een tram of bus hebben gekozen. De straten en haltes, straten en gebouwen, waar het rijtuig langsgaat, zijn de haken waar de herinneringen en overpeinzingen aan vastgehaakt kunnen worden; de school van zijn kinderen, het huis waar hij woonde, de brug waar hij onder sliep, het restaurant waarbij hij in de vuilnisbakken graaide, de straat waar hij Leider ontmoette, ...
Naarmate de reis vordert, krijgen we meer te weten over het verleden van de hp en de ideologieën van Leider.
Bijvoorbeeld: de hp passeert de school van Leila en Storm (door namen te noemen sleur je ons dieper het privéleven van de hp in en krijgen de kinderen meer gezicht dan bij het neutrale 'kinderen'), er gaat een steek door zijn hart, maar dan denkt hij aan de troostende woorden van Leider, dat hij en zijn volgelingen nu zijn familie zijn.
Met luttele woorden geef je gestalte aan hp en Leider, terwijl de reis en hiermee het verhaal vordert. Halte voor halte komen we meer te weten, maar we worden ondertussen meegesleept naar de gruwelijke ontknoping.
Herinneringen van de hp worden gekoppeld aan de woorden van Leider. Op deze wijze krijgen we een beeld van de geschiedenis van de hp, het gedachtengoed van Leider, en de obsessie van de hp voor Leider, en dit alles op een natuurlijke manier.
Begrijp je een beetje wat ik bedoel?
Wellicht heb je bewust gekozen voor meer verslag dan verhaal en ontgaat mij de beweegreden van deze keuze, dat kan natuurlijk, maar persoonlijk denk ik dat een tramroute als kapstok een prachtig spel kan opleveren met achronologische vertellingen en losse gedachtenflitsen die tezamen uiteindelijk een mooi beeld schetsen van de aanloop van een gruwelijke daad.
Tenslotte denk ik dat er best een prikkelendere titel te bedenken is, zoals 'Alles voor de Leider', 'Uit liefde voor de Leider', 'Trouw tot in de dood', of zo.

Hoi Musonius, ik snap wat je bedoelt. Ik ga nog eens broeden, anders hou ik het in gedachten voor een nieuwe opdracht. 

Laatste poging, daarna vermoei ik jullie niet meer.

Fief, in de laatste herschrijf staat in deze passage twee maal om zeep helpen en gruwelijk mist een 'e':
Ze hebben niet in de gaten hoe ze de wereld om zeep helpen. We moeten hun ogen openen, predikt Leider.
Hij spreekt uit ervaring; hij heeft gereisd en zag de wereld in zijn meest gruwelijk vorm. Regelmatig laat hij ons beelden van zijn reizen zien, hoe de goddelozen de wereld om zeep helpen.
Wat de inhoud betreft: je hebt een bekende religie niet met naam genoemd ( durven noemen?)  en ingeruild voor een of andere godsdienst waar extremistische volgelingen van een 'Heer' aanslagen plegen in opdracht van een Leider, maar voor mij komt dat zeer on"geloof"waardig over.

Hoi Gi, bedankt voor je scherpe blik. Ik heb het aangepast.
Ik had geen bepaald geloof in gedachten. Ik wilde een extremist beschrijven en hoe hij tot zijn daad komt. In dit geval is dat door de liefde voor een charismatische persoonlijkheid met verregaande denkbeelden. Maar mocht je er per se een geloof aan willen verbinden: in de geschiedenis zijn genoeg voorbeelden van religies te vinden waarin extremisme voorkomt. 

Moet tramp niet tram zijn? Of bedoelde je dit zo?

Musonius, that's why the lady is a ...

Tramp moet tram zijn. Aangepast.