Hoe ontwikkel ik de psyche van mijn personages?

Uit lezersreacties en recensies hoor ik dat de focus op de psyche van mijn personages vaak opvalt. Logisch als je bedenkt dat dit ook is waar mijn interesse ligt. Maar hoe ik dit voor elkaar krijg? Lastig te zeggen. Schrijven is voor mij ook een groot mysterie. In deze blog vertel ik wat mijn helpt om de psyche van mijn personages te ontwikkelen. 

---

‘Kruip in de huid van je personage’

Voor de publicatie van een volgend boek hoorde ik dat ik ‘meer in de huid van de personages moet kruipen’. Ik heb lang nagedacht over wat ze hier nu precies mee bedoelden. Want eigenlijk vond ik zelf dat ik dat best aardig had gedaan.
Maar toen realiseerde ik me iets. Dit verhaal wordt geschreven vanuit het perspectief van vier personages. Twee van hen voel ik me echt verbonden mee, maar twee van hen eigenlijk ook niet. Wat ik over hen schrijf was vooral wat ik dacht dat zo iemand zou doen, maar nu ben ik de uitdaging aangegaan om me echt in hen te verplaatsen.

Dus hoe verplaats jij je nu echt in het personage? 

Eén van de moeilijkste dingen is misschien wel om je personages te begrijpen. Ze zijn tenslotte niet allemaal hetzelfde als jij. Hopelijk.
Toch herken je in ieder personage wel iets. Probeer die dingen op te zoeken en je zo te identificeren met het personage. Als je echt even de tijd neemt om erbij stil te staan, kan je vaak voor iedereen wel begrip opbrengen. Tijd is het gouden woord. Als het niet voor de hand ligt, moet je er even naar zoeken. Door te focussen op wat je echt snapt aan het personage, kan je die delen in ieder geval realistischer schrijven.

Verder kan je veel hulpmiddelen gebruiken om je personage beter te begrijpen. Zelf vind ik het fijn om gedichten over personages te schrijven en zo beter hun motivaties te begrijpen. Zodra je de drijfveren achterhaalt, ontwikkelen je personages zich vaak ook vanzelf. Ook kan je kleine dingen van jezelf toevoegen. Doordat deze herkenbaar zijn en je ze begrijpt, schrijf je dan vanzelf meer vanuit het personage en minder vanuit de schrijver.

Problemen

Iets anders om bij stil te staan zijn de psychische worstelingen die voor kunnen komen. Psychische strijd is iets heel persoonlijk, dus er bestaat geen absoluut goed of fout. Toch kunnen zulke onderwerpen makkelijk verkeerd vallen. Veel mensen hebben er een hekel aan als problemen geromantiseerd worden. 13 reasons why is hiervan een voorbeeld. In dit verhaal pleegt een meisje zelfmoord, deels uit ‘wraak’ om alles wat haar is aangedaan. Lees hier waarom hier zoveel commentaar op het boek en de serie kwam. 
Als je denkt dat er gevoelige punten in je verhaal zitten, is het handig om dit aan proeflezers voor te leggen. Zij kunnen je ook waarschuwen als er eventuele triggerwarnings bij het boek horen.

Nog meer moeilijkheden

Een andere moeilijkheid met het schrijven over de psyche van je personages, is dat het snel ‘tell’ wordt in plaats van ‘show’. Want hoe laat je zien wat er in iemands hoofd omgaat?
Een manier om dit op te lossen is het toevoegen van fysieke activiteit, ook al gaat het om de strijd in gedachten en gevoel. Bedenk of zoek op hoe emoties zich uiten. In plaats van uitgebreid te vertellen hoe ze zich voelen, kan je nu een paar zinnen vervangen met een fysieke uiting van de emotie. Op internet zijn hiervoor veel handige hulpmiddelen te vinden, zoals deze lijst.

Over de auteur

Nanouk Kromhout van der Meer (1995) studeert letterkunde in Nijmegen. Geheel bijpassend schrijft ze zelf ook, onder haar eerste en tweede naam: Nanouk Kira. Haar debuut Drakenhart kwam in december 2020 uit bij Uitgeverij Macc. Op het moment wacht ze de redactie af van haar volgende boeken in het fantasygenre en schrijft ze ondertussen verder.