Politiek tintje uit manuscript halen

Ten eerstse: gefeliciteerd!

Wat je vraag betreft: ik ben bang dat het onmogelijk is om hier antwoord op te geven zonder jouw manuscript te kennen. Zonder het gelezen te hebben kan 'een politiek tintje' alles betekenen...

Als je er echt niet uit komt, is het misschien zinnig om een proeflezer te zoeken die je manuscript, of enkele hoofdstukken waarin de maatschappelijke kant naar voren komt, voor je kan lezen. Dan kan ze/hij je misschien vertellen op welke plekken het politieke tintje erg opvalt.

Je zou een stuk op Proeflezen kunnen zetten waarvan jij (of de uitgever) denkt dat het te politiek getint is.

Een politiek tintje is prima te doen, mits het niet moraliserend is. Zorg dat je niet je mening als schrijver belerend of drammerig verkondigt. Als je het subtiel doet (vanuit waarnemingen, neutraal) en de lezer ruimte geeft zijn/haar eigen mening/conclusie te trekken, dan lijkt me dat politieke tintje onbezwaarlijk.

Eén van die punten is dat uit mijn manuscript mijn politieke mening een beetje naar voren komt. Dit moet eruit.

Hoe haal ik het politieke tintje uit mijn manuscript?

Ik heb het inderdaad even aan iemand laten lezen. Zij zegt dat ik ervoor moet zorgen dat ik in het manuscript een 'tegenhanger' moet geven, zodat er meerdere kanten van het maatschappelijke probleem worden belicht. Dan heffen ze elkaar als het ware op. Ik ga proberen er wat van te maken ;) Bedankt allemaal!

Zij zegt dat ik ervoor moet zorgen dat ik in het manuscript een 'tegenhanger' moet geven, zodat er meerdere kanten van het maatschappelijke probleem worden belicht. Dan heffen ze elkaar als het ware op.

Dat zal niet de 'ik' zijn.  

Eén van die punten is dat uit mijn manuscript mijn politieke mening een beetje naar voren komt. Dit moet eruit. Maar omdat het in het manuscript draait om een maatschappelijk probleem, is het niet mogelijk om alles dat met politiek te maken heeft eruit te filteren. Mijn boek is geschreven in de ik-persoon en deze heeft natuurlijk ook een eigen mening.

En omdat het de 'ik' niet is blijft de - mijn politieke mening [volgens de uitgever] een beetje naar voren komt geschreven in de ik-persoon - intact. 

Thérèse schreef; [...] kan ik me indenken dat een bepaalde, wellicht ongenuanceerde of complotterende benadering ook van een uitgeverij kan afstralen, en dat men dat wil vermijden.

Oké, interessant. Maar, als dit inderdaad zo is, is het vreemd dat de uitgever heeft toegezegd het manuscript uit te willen geven. En, er is sprake van een beetje!

Eén van die punten is dat uit mijn manuscript mijn politieke mening een beetje naar voren komt.

Een beetje, maar wel heel opvallend en storend voor de uitgever. Het is - denk ik - zeer waarschijnlijk, niet de politieke mening! 

Wat is een politieke mening? 

Zij zegt dat ik ervoor moet zorgen dat ik in het manuscript een 'tegenhanger' moet geven, zodat er meerdere kanten van het maatschappelijke probleem worden belicht.

Oei, nog even een gedachte hierover dan: kijk een beetje uit met klakkeloos de zelfbedachte oplossing van een proeflezer overnemen. Vooral als de proeflezer denk te kunnen zeggen wat je 'moet' doen. Hou altijd in je achterhoofd dat elke proeflezing de indruk van één enkele persoon is, en elke voorgestelde verbetering is slechts een mening. En die mening hoeft niet overeen te komen met die van je uitgever.

Wat ik vooral wil zeggen: blijf alles zelf doordenken. Deze oplossing kan werken, maar is niet per se de hele oplossing, en misschien zelfs niet eens dé oplossing. Dus ga ermee aan de slag als suggestie, maar blijf op zoek naar andere mogelijke oplossingen in je manuscript.

Misschien kun je, voordat je met de herschrijf van start gaat, aan de uitgever voorleggen wat je van plan bent, en hen een fragment van een aangepast stukje voorleggen. - Met de vraag of dit hun aangekaart bezwaar zou kunnen wegnemen.

Verschillende kanten laten belichten door verschillende personnages, dat klinkt als een goede tip - maar geen gemakkelijke.

Ik wil je graag helpen met het doorlezen van het hele manuscript en kan dan misschien wat ideeen aandragen, dus stuur het me maar op. 
Maar om zinvolle ideeen te kunnen opperen, moet ik wel een beeld hebben van wat de uitgever niet wil, en waarom. Vind hij je stellingname eenzijdig, of te provocerend? Heeft hij geen principieel bezwaar tegen de stellingname, maar vindt hij dat het sluipender moet? Staat zijn uitgeverij voor een andere mening? Of mikt hij op een ongecompliceerde amusementsmarkt? Dat maakt nogal verschil. 

Ik houd zelf wel van boeken met een gedurfde stellingname, waarschijnlijk meer dan een voorzichtige uitgever. Dus 
zoek meerdere second opinions, zoals ook Diana Silver adviseert.

Het is een Young Adult roman, en de uitgever zegt dat het 'kwalijk voor dit genre is' om een politieke mening in het boek op te nemen. 

Moraliserend schrijven... tja, daar zit eerlijk gezegd niemand op te wachten bij een YA-roman.

Alhoewel... The Hunger Games gaat ook over onderdrukking en opstand, Harry Potter gaat over liefde die haat overwint... Als je echt zo nodig je politieke/sociaalmaatschappelijke mening erin wil verwerken, doe dit dan subtiel, in het thema van het hele verhaal. Laat het je personages niet zo, recht voor z'n raap, verkondigen, maar laat het spreken uit de subtext.

Wat je ook kunt doen, als het in het grote geheel niet meer lukt en je het er toch echt met alle geweld in wilt hebben, is het volgende: geef de lezer niet 3. Geef ze 1 + 1. Huh, maar dat maakt 2? Ja, als je al enkele springplankjes geeft zal de lezer zelf naar de conclusie springen waar jij op mikt (en zo niet, zit de lezer blijkbaar op een ander denkspoor dan jij wat betreft de mening, en op die manier laat je de lezer daar ook vrij in), zonder dat je die ook maar één keer expliciet hoeft uit te schrijven.

Wat je ook doet, ik wens je alle succes in het uitgeefproces! Gefeliciteerd!

Inderdaad, 1 + 1 kan ook 3 zijn. Bedankt voor deze tip, @DeManDieSchreef! 

Moraliserend schrijven is iets anders dan een visie onderbouwen.

"kwalijk voor het genre" is een prachtige formulering: het suggereert een morele afkeuring, maar is toch iets anders dan "kwalijk voor de tere kinderziel". Of bedoelt de uitgever "kwalijk voor de verkoopcijfers"?

Zijn de young-adult lezers in jouw doelgroep stemgerechtigd?

Als je al die moeite heb genomen om een verhaal met politieke boodschap te schrijven, dan neem ik aan dat je achter die boodschap staat. Wil je die weggooien? Blijft je verhaal krachtig als je de ruggegraat er uit fileert?

Misschien zijn er een paar jongere volwassenen die lezen om andere meningen te horen.