Vraag over eerste en derde persoon

Hoi,

ik vraag me af of het fijn leest. Ik kan me voorstellen dat wanneer je net een ik-stuk heb gelezen het even schakelen is als je opeens derdepersoon leest en andersom. Zijn de verschillende vertelvormen duidelijk aangegeven, zoals door de namen er bij te zetten/verschillende hoofdstukken of lopen de vertelvormen door elkaar? 

Dank voor je snelle reactie. Het zijn inderdaad losse hoofdstukken en het is 'vrij' duidelijk dat het over de ander gaat. Denk je dat je meer sympathiseert met de ik-vorm dan de derde persoon? 

Kan prima, zeker als je het afwisselt per hoofdstuk. Het biedt leuke mogelijkheden om dezelfde gebeurtenissen op verschillende manieren in beeld te brengen. Ik heb net de Oryx & Crake trilogie van Margaret Atwood (bij velen bekend van the Handmaid's Tale) gelezen, en het tweede boek doet precies dat. Twee vrouwen, de ene wordt in 3e persoon verteld, de andere in 1e persoon. Het is niet zo dat ik meer sympathiseerde met de ik-vorm. Bij de ik-vorm denk ik altijd dat het personage dingen misschien onvolledig of onjuist waarneemt - er wordt dus wat subjectiviteit toegevoegd. Derde persoon voelt altijd wat betrouwbaarder.

Hallo Patricia,

Leuke vraag! Zelf ben ik momenteel ook bezig met een verhaal vanuit twee perspectieven. Beiden schrijf ik vanuit de 3e persoon. Ik had nog geen voorbeelden kunnen bedenken die daarin anders zijn opgezet en ben dan ook erg benieuwd naar het voorbeeld dat Ostinato noemt.
Het lijkt me een heel gezonde en interessante insteek om op voorhand niks uit te sluiten en vooral te experimenteren. Ik zou je willen adviseren om te proberen te omschrijven waarom het ene personage wel en het andere niet in de 3e persoon verteld wil worden. Waarin verschillen ze? van karakter, van rol die ze spelen in het verhaal, van geloofwaardigheid? Zodra je daar de vinger op weet te leggen wordt het misschien makkelijker om na te gaan of de werking van het perspectief daar inderdaad goed bij aansluit.
Dan kunnen er twee uitkomsten zijn:
a - het is beter (een van) de perspectieven aan te passen;
b - onbewust heb je ze al goed gekozen en nu weet je ook hoe je die keuze optimaal kunt uitbuiten.

Zelf werd ik laatst verrast door de bijzondere perspectiefwisselingen in het boek 'Liefde, als dat het is' van Marijke Schermer. Zij wisselt zelfs binnen een scène vrijwel geruisloos van het ene naar het andere perspectief (overigens wel allemaal in de 3e persoon). Er zijn vast mensen voor wie dat vloeken in de kerk is en je kunt ervan vinden wat je wilt, maar het heerlijke van fictie schrijven is natuurlijk juist dat je zelf god van je eigen kerk mag spelen. Als je maar zorgt dat je het geloofwaardig neerzet. 

Veel succes, ik ben benieuwd naar de uitkomst van je zoektocht. 

Er is ook een Nederlandse vertaling: de Maddaddam-trilogie. Het tweede deel heet 'Het jaar van de vloed'. Is zelfstandig te lezen, maar dat zou ik niet aanraden.

Bij de keuze voor een eerste of derde persoon kan je ook een reden hebben wáárom de eerste of wáárom de derde persoon. Als deze keuze aansluit bij het verhaal en duidelijk maakt voor de lezer dat er vanuit iemand anders verteld wordt en waarom dit zo is, kan het een prima oplossing zijn
Als het gewoon "goed voelt" bij het schrijven, dan kan dit ook bij de lezer "goed voelen", blijkbaar is het voor jouw een gevoelskwestie, wellicht maakt dat je verhaal sterk.

Wel is het handig om het te controleren bij een lezer: voelt de lezer intuïtief dat het verhaal klopt in de perspectiefwisselingen of wordt het verhaal er onduidelijker door?

Misschien is het een idee om een klein deel van je verhaal twee keer te herschrijven in: A) allebei 1e persoon en B) allebei 3e persoon en dan kijken of je personages sterker of zwakker worden en of het verhaal aan duidelijkheid wint of verliest (en ook dit laten nalezen).

Ontzettend bedankt voor jouw reactie. Heel fijn!

Gr, Patricia 

Ontzettend bedankt voor je reactie. Heel erg fijn!

Ontzettend bedankt voor jouw reactie. Heel erg fijn!

Ik ga snel aan de slag :-)

Ontzettend bedankt voor jouw reactie!

Heel 'usefull'

Gr, Patricia