De uitverkorenen

Een voorzichtige voorjaarsdag in april 2020, de geur van alles wat uit de knoppen wil komen hangt als een onzichtbare slinger in de lucht. Waar de natuur zijn weg naar buiten probeert te vinden is de samenleving afgesloten met een grote deksel, beveiligd met een hangslot. Steeds verder voelen we de lockdown binnen dringen in ons lijf en leden. 

Een handjevol mensen staat op het parkeerterrein bij de begraafplaats. Dichterbij komend herken ik een aantal gezichten van heel lang geleden. We houden afstand, staan wat onwennig ons ongemak weg te lachen. De ogen en woorden zonder geluid spreken boekdelen om de absurditeit van de situatie aan te geven. 

Daar is de zwarte begrafenis auto met de familie, of wat er nog van over is. Een van verdriet gekrompen vrouw stapt uit. Vandaag is de begrafenis van haar vader. Haar tachtigjarige vader, fit en vitaal. Vorige week zat hij dood in zijn stoel. Gevonden door de makelaar die met klanten het huis kwam bezichtigen. Keurig gekleed zat hij zijn bezoek af te wachten. Vol plannen zat hij nog, klaar voor de verhuizing naar zijn nieuw gekochte appartement. Twee jaar eerder is na een slopende ziekte zijn vrouw overleden. Tot het einde heeft hij haar verzorgd zonder wanklank. Meer dan vijftig jaar dag in dag uit samen geweest, hij maakte er nu het beste van zonder haar. Etentjes met vrienden, tijd doorbrengen met kinderen en kleinkinderen, af en toe was er zelfs weer een ouderwetse glunder op zijn gezicht te bespeuren. Nu is hij dood. Vandaag nemen we afscheid.

Dertig mensen mogen er komen om een laatste groet te brengen. Ineens voelt het als een eer om erbij te mogen zijn. Hoe wordt zoiets afgewogen, wat bepaalt wie er mag zijn? Wie ken je het langst, met wie heb je mooie avonturen beleefd? Wie zijn er überhaupt nog over in je leven? 

Zolang ik mij kan heugen is hij mijn oom, eentje zonder bloedband. Vrienden van mijn ouders die door de jaren heen als familie zijn gaan tellen. Samen met de gezinnen naar Frankrijk, zie voor je een ‘jaren zeventig’ gezin met jonge kinderen, een volgeladen caravan, croissants eten bij het ontbijt. ‘Formidable’ was dan zijn favoriete woord. 

Zijn meest dierbaren zijn er vandaag niet bij, de zoon met zijn gezin woont in Dubai. De schoonzoon werkt in Nigeria. Normaal gesproken geen reden om afwezig te zijn bij het laatste afscheid van een vader. Anno vandaag in april 2020 is het luchtruim in lockdown, vliegen is niet mogelijk. 

De dienst volgen via een videoverbinding is op deze verdrietige dag het hoogst haalbare. Geen omhelzing, geen menselijke troost. Koude, kille rillingen van corona.