Waarom zijn er genres?

Een interessante vraag! Wat mij betreft staat voorop dat het in eerste instantie moet gaan om wat je schrijft en waarom. Misschien komt daarna de vraag aan de orde in welk genre het 'thuishoort', maar dat hoeft helemaal niet. Vaak volstaat het om te weten of je fictie of non-fictie hebt geschreven. Zelfs die scheidslijn is trouwens niet altijd duidelijk. Hoe dan ook is inhoud en kwaliteit van een boek altijd belangrijker dan het etiket dat je er al dan niet op zou kunnen plakken. Ik denk dat die genres vooral zijn bedacht om voor lezers (en zeker ook boekhandelaren) enige orde te scheppen in de stortvloed aan nieuwe titels die ieder jaar opnieuw uitkomt. Alleen al in Nederland zijn dat er al zo'n 27.000. Maar slechts een deel daarvan is snel en zonder veel discussie in een genre in te delen. Zelf schrijf ik meestal historische verhalen. Dat is bij uitstek een genre met allerlei mengvormen, voor zo ver je daar al over zou willen spreken. De verhalen van Diana Gabaldon (als 'Outlander' tot tv-serie bewerkt) vind ik zelf vooral fantasy, maar bij de meeste webshops staan ze gewoon ingedeeld bij de historische romans, zoals meer boeken waarin vrolijk, al dan niet via tijdmachines, naar het verleden wordt gereisd. Of denk aan de in de prehistorie spelende serie van Jean Auel, die je nu juist meestal tussen de fantasy ziet staan. Veel genres zijn ook heel bewust bedacht door de marketingmensen. Denk aan 'literaire thrillers' of 'young adult'.

Waarom bestaan genres?

Dan kan je - als het een boek is - makkelijk vinden wat je zoekt.

Zijn ze er alleen voor de marketing?

Neen.

Bestaan genres omdat zelfs onze fantasie beperkt is?

Neen.

Omdat bepaalde vertelwijzen heel erg zijn vastgeroest?

Neen.

Of is er nóg een reden die een mogelijkheid zou kunnen zijn?

Ja. Genre;

Fr., genus, Lat., het geslacht, de soort.

https://www.dbnl.org/tekst/weil004kuns01_01/weil0… Ik denk dat genres bestaan omdat de mensheid bezig is een zinloze poging te doen onder de straf van God vandaan te komen. Het was Hij die ons strafte met de Babylonische spraakverwarring omdat wij probeerden gelijk te zijn aan Hem. Er zijn twee genres mensen - en dat is de schuld van één mens; onbetrouwbare vrouwen en onbetrouwbare mannen. Zo zijn er ook lotische systemen en lentische systemen.

Zoals elke bloem een plant is, maar niet elke plant een bloem, zo is (bijvoorbeeld) elke roman een tekst, terwijl niet elke tekst (bijvoorbeeld) een roman is. Genres zijn tamelijk natuurlijke onderverdelingen in creaties. Wellicht een ietwat overduidelijk, voor de hand liggend voorbeeld, maar je vraagt bij de groenteboer ook niet naar 'groente', of bij de slager naar 'vlees', maar naar een bepaalde soort (riblapjes of komkommers). Zo vraag je in de boekhandel niet naar 'boek', maar naar laten-we-zeggen een dichtbundel of een biografie.

Vaak volstaat het om te weten of je fictie of non-fictie hebt geschreven.

Max Havelaar is een boek [subgenre] roman [subgenre] romantische roman [subgenre] non-fictie [subgenre] dubbelroman [subgenre] tijdroman [subgenre] historische roman [subgenre] streekroman. In [als ik die had] mijn boekenwinkel zou ik Max Havelaar in het schap, literaire-YA neerzetten.

Je vraag "waarom zijn er genres" lijkt me een inleidende vraag, want het antwoord is te vanzelfsprekend. Ik verwacht nu je werkelijke vraag. Ben je bezig met een boek en je kunt niet goed bedenken tot welk genre dat behoort? Dat kan pleiten voor je boek. In Yrrets voorbeeld zou ik 'non-fictie' geen subgenre van 'roman' noemen want er bestaat ook non-fictie in jaarverslag-stijl. Gelukkig zijn er tegenwoordig computers, die kunnen selecteren op trefwoorden in plaats van genres en dat geeft heel wat meer vrijheid. Misschien is het woord "genre" daarom over tien jaar achterhaald maar nu nog even niet. Trouwens, de Max Havelaar is notoir lastig in hokjes te plaatsen. Frits vindt het daarom onleesbaar maar ik doe dat niet. In mijn buurtbibliotheek stond de Max Havelaar onder "streekromans" en omdat geen hond geinteresseerd bleek in wat er vroeger gebeurde in Lebak (waar ligt dat?) werd het voor een dubbeltje versjacherd om plaats te maken voor de nieuwste Stephen King en nu staat hij dus in mijn boekenkast. Ik blij, leve de genre-indeling. Algemene tip: kies voor het genre waar je de meeste klandizie verwacht. "Porno" doet het altijd wel goed. Zo had mijn buurtboekhandel de DVD "bevrijding van Auschwitz" onder "humor" geplaatst, dat verkocht beter. Dus iedereen tevreden, ook de klant die een beetje sensatie ook wel weet te waarderen. Ter zake. Beschrijf kort je boek waaraan je dacht toen je deze vraag stelde, misschien kunnen we dan meedenken met het zoeken naar een bijpassend genre.

De oude Grieken hadden al een onderverdeling in genres: tragedie, komedie, proza, poëzie. Dat ontstond eigenlijk wel vanzelfsprekend. Mensen hadden soms zin in een komedie en soms in een tragedie. En dus gingen schrijvers zich binnen die kaders ontwikkelen. Later werd 'genre fictie' gebruikt om dit te onderscheiden van literatuur. Genre fictie (western, detective, sf) was tenslotte volgens critici puur vermaak en literatuur was kunst. Inmiddels is genre een manier geworden voor de marketing. Boekwinkels willen hun lezers helpen vinden wat ze zoeken, en dan helpt het om de sf bij elkaar te zetten, en de detectives ergens anders. Genre was ooit een waardeoordeel, inmiddels is dat steeds minder zo. Er is literatuur geschreven in bijna elk denkbaar genre. Voor een schrijver is het goed om wel echt te weten wat genres zijn en welke criteria ze aan voldoen. Zeggen 'ach ik ben mijn eigen genre' betekent meestal dat je niet weet wat de genre criteria zijn. Je hoeft genre ook niet te zien als iets wat je vastlegt. Je hoeft niet over draken te schrijven als je boek Fantasy is. Maar als er een draak opduikt is de kans klein dat je boek in het genre 'western' valt. Genres combineren is overigens een leuke manier om aan nieuwe ideeen te komen. Maar dat werkt eigenlijk alleen goed als je in elk geval kennis hebt van de genres die je door elkaar husselt. Er is maar een manier om dat te verkrijgen: zelf veel lezen.